خربزه میوه ای شیرین، لذیذ و گواراست كه انواع گوناگونی دارد و بهترین آن خربزه خراسان است.
رسول گرامی اسلام (ص) در بیان خواص خربزه فرموده اند: خربزه از زینت های زمین است، آب آن از رحمت الهی، و شیرینی آن از بهشت است. همچنین می فرمایند : خوردن خربزه پیش از غذا، بدن را می شوید و بیماری را از بدن ریشه كن می كند.
از امام علی علیه السلام نقل شده است خوردن خربزه، مثانه را پاك و سنگ مثانه را آب می كند و ادرار را افزایش می دهد.
ایشان می فرمایند : خربزه ده خاصیت دارد:
1- خوردنی است.
2- آشامیدنی است، چون آبدار است.
3- میوه است.
4- گل است ( زیرا بویی مطبوع دارد ).
5- شیرینی است ( زیرا دارای قند زیاد است ).
6- روده ها و معده را شستشو می دهد.
7- معده و روده را پاكیزه می كند.
8- سبزی است.
9- دوای درد است.
قسمت هایی از این میوه كه در تغذیه و پزشكی استفاده می شود، عبارت اند از: گوشت، تخم و پوست میوه.
خواص درمانی خربزه
1- خربزه دارای ویتامینA است، از این رو درترمیم و تجدید سلول های بدن نقش دارد.
2- خربزه با داشتن خاصیت ادرارآور بودن در بیماری هایسنگ كلیه و مثانه مفید است؛ دراین بیماری ها باید نمك و فلفل كمتر خورده شود.
3- خربزه سرشار از ویتامین هایA ،D وC و سلولز است.
4- خربزه به علت دارا بودن خاصیت ملیّن، برای معالجه یبوست تجویز می شود.
5- اگر گوشت خربزه را له كنید و به صورت مرهم روی سوختگی های سطحی پوست بدن بگذارید، آن را معالجه خواهد كرد.
6- تخم خربزه برای سرفه حاد، درد سینه و حلق و تب های شدید مفید است.
7- خربزه باعثافزایش شیر در زنان شیرده می شود.
8- مغز تخم خربزه ی بو داده طبیعت گرم دارد.
9- مغز تخم خربزه ی بو داده دارای خاصیتادرار آور، نرم كننده و افزایش دهنده میل جنسی است.
10- خربزه برای اشخاص مبتلا به سل ریوی و كم خونی مفید است.
11- خربزه، رنگ چهره را روشن می كند و بیماری استسقاء ( احساس تشنگی دائمی ) را درمان می نماید.
13- خربزه به
هضم غذا كمك می كند و رودل را برطرف می نماید.
14- خوردن 8 گرم دم كرده ی پوست خشك شده ی خربزه ، سنگ مثانه را دفع می كند.
احتیاط لازم در مصرف خربزه
1- مصرف زیاد خربزه باعث نفخ می شود، در نتیجه در ناحیه معده و روده ایجاد درد می نماید.
2- باید خربزه را بعد از غذا مصرف نمود، زیرا در غیر این صورت تولید اسهال و ورم روده می كند.
3- خوردن خربزه كال در كسانی كه معده ضعیف دارند، تولید اسهال می كند. همچنین خلط را می افزاید و برای سینه درد و سرماخوردگی مضر است.
طالبی :
طالبی یكی از پرطرفدارترین میوه های فصل تابستان حتی در آن سوی دنیاست و به خاطر عطر و طعم دلپذیرش بسیار محبوب است. نام انگلیسی آنCantaloupe است كه از نام یك دهكده در ایتالیا به نامCantalup گرفته شده كه در این محل طالبی برای اول بار در سال 1700 میلادی كاشت شده است. طالبی متعلق به خانواده خیار و كدو است. گرمك و طالبی، شبیه خربزه هستند و از جهت غذا و پزشكی شباهت زیادی به خربزه دارند با این تفاوت كه پیش از خربزه می رسند و لطیف تر هستند و هضم آنها آسان تر است. طالبی و گرمك از میوه های پرآب فصل تابستان است. طالبی شیرین و خوشبوتر از گرمك است. قسمت های مورد استفاده طالبی و گرمك عبارتند از:میوه و تخم میوه.
فواید تغذیه ای طالبی
طالبی یكی از بهترین منابع ویتامینA است و مملو از بتا كاروتن است كه در بدن تبدیل به ویتامینA می شود.
در یك فنجان آب طالبی فقط 56 كالری انرژی وجود دارد ولی 129% نیاز روزانه ما به ویتامینA را تامین می كند كه تاثیر آن در بهبود بینایی و پوست بدن بر همه واضح است.
طالبی یكی از غنی ترین میوه های حاوی ویتامینC است. طالبی علاوه بر ویتامین هایA وC حاوی مواد مغذی مفید دیگری مثل پتاسیم، فولات، فیبر، منیزیم، ید و ویتامین هایB6،B3،B5 وB1 است.
همانطور كه ویتامینA آنتی اكسیدان محلول در چربی است، ویتامینCآنتی اكسیدان محلول در آب است و مصرف این میوه به دلیل دارا بودن مقدار زیادی از این دو ویتامین، ابتلا به بسیاری از بیماری های مزمن مثل بیماری های قلبی، سكته و سرطان را كاهش می دهد . وجود مجموعه ای از ویتامین های گروهB در این میوه آن را به یك ماده بسیار خوب برای سوخت و ساز انرژی در بدن تبدیل كرده است. از این رو میوه ای بسیار مفید برای افزایش وزن كودكان و نوجوانان و افراد لاغر است.
انتخاب طالبی
برای خرید یك طالبی خوب و رسیده، با كف دست به آن ضربه بزنید باید یك صدای تو خالی داشته باشد. وقتی آن را در دست می گیرید باید نسبت به اندازه اش سنگین به نظر برسد و هیچ نقطه له شدگی یا نرم شدگی نداشته باشد. پوست آن باید به رنگ كرم یا زرد مایل شده باشد ( رنگ سبز پوست نشانه كال بودن آن است). محل اتصال آن به ساقه باید كمی نرم باشد و باقی مانده ساقه باید به راحتی كنده شود. یكی دیگر از نشانه های رسیده بودن طالبی بوی ملایم شیرینی است كه از پوست آن به مشام می رسد.
خواص درمانی گرمك و طالبی
1- طالبی میوه ای اشتها آور است.
2- طالبی، ادرارآور، نرم كننده (ملیّن) و موجبطراوت و شادابی پوست بدن است.
3- خوردن طالبی، بعد از غذا برایدرمان كم خونی مفید است.
4- مصرف طالبی برای كسانی كه سل ریوی دارند و یا مبتلا به یبوست و بواسیر هستند، مفید است.
5- گرمك سرشار از ویتامین هایA وC و سلولز است.
6- گرمك ملّین است؛ مخصوصاً برای كسانی كه از یبوست می نالند مفید است.
7- گرمك و طالبی، تشنگی را در تابستان تسكین می دهد.
8- گوشت طالبی برای تسكین سوختگی های سطحی و یا درمان ورم پوست موثر است.
9- آب طالبی برای نرم نمودن پوست مفید است.
احتیاط لازم در مصرف طالبی
1- كسانی كه مرض قند دارند باید در خوردن طالبی جانب احتیاط را رعایت كنند و یا آن را مصرف نكنند.
2- كسانی كه ورم معده دارند، نباید در مصرف طالبی زیاده روی كنند.