مزایای خوردن فیبرهای رژیمی شامل کاهش وزن، ثبات وزن، سلامت دستگاه گوارش، حرکات روده ای منظم، کاهش کلسترول و بهبود سطح قند خون می باشد. سوالی که پیش می آید این است که فیبرهای محلول و فیبرهای نامحلول ، کدام برای کاهش وزن و سلامتی مفیدترند؟ دریافت روزانه ی فیبر باید در برنامه ی هر فردی قرار گیرد. البته کمتر از نیمی از مردم آمریکا این مقدار فیبر را دریافت می کنند.
سازمان دارویی توصیه می کند زنان زیر پنجاه سال روزانه ۲۵ گرم فیبر، زنان بالای ۵۰ سال ۲۱ گرم ، مردان زیر ۵۰ سال ۳۸ گرم و مردان بالای پنجاه سال ۳۰ گرم فیبر دریافت کنند.
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که مصرف فیبر با چاقی رابطه ی معکوس دارد و از بروز آن جلوگیری می کند. بنابراین اگر فردی سعی دارد وزن خود را کاهش دهد، باید غذاهای سرشار از فیبر را در برنامه ی غذایی خود بگنجاند.
فیبرها به دو دسته تقسیم می شوند: فیبرهای محلول و فیبرهای نامحلول . هر دوی این فیبرها دارای خواصی برای سلامتی می باشند و موجب کاهش وزن نیز می شوند. بیشتر غذاها دارای ترکیبی از این دو نوع فیبر می باشند، بنابراین برای داشتن بدنی سالم، مصرف غذاهای سرشار از فیبر توصیه می شود.
رابطه ی فیبر و کاهش وزن
یک مقاله در سال ۲۰۰۵، مطالعاتی را که در زمینه ی فیبر و وزن بدن بود، تحلیل کرد و به این نتیجه رسید که ارتباط زیادی بین مصرف فیبر و جلوگیری از چاقی وجود دارد. مصرف فیبر، رابطه ی معکوسی با وزن و میزان تجمع چربی در بدن دارد. به این معنا که هرچه مصرف فیبر بالاتر باشد، بیشتر وزن کم می کنید.
فیبرها به شما کمک می کند احساس سیری کنید و این می تواند یکی از دلایل کاهش وزن باشد. مصرف بالای فیبر، جذب غذا را کاهش می دهد.
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۹ بر روی مصرف غذایی ۲۵۰ زن در طول ۲۰ ماه صورت گرفت، نشان داد که مصرف هر گرم فیبر موجب کاهش ۰٫۲۵ کیلوگرم وزن و کاهش ۰٫۲۵ درصد وزن می شود.
در این مطالعه فیبرهای محلول و فیبرهای نامحلول ، پیش بینی کننده های مرزی تغییرات وزن بودند.
مزایای فیبر محلول
فیبرهای محلول می توانند در آب حل شده و تشکیل یک ژل را بدهند. این ماده ی ژل مانند بر روی فاکتورهای سلامتی مربوط به قلب و خطر دیابت موثر است.
فیبر محلول، سطح کلسترول و قند خون را کاهش می دهد. مصرف غذاهای سرشار از فیبر خطر بیماری های قلبی را از بین می برد.
تنها مصرف روزانه ۵ تا ۱۰ گرم فیبر محلول، برای کاهش سطح کلسترول تا ۵ درصد نیاز است، البته مصرف بیش از این مقدار نیز سطح کلسترول را کم می کند.
فیبرهای محلول به عنوان پروبیوتیک شناخته می شوند و در روده به عنوان منبع غذایی باکتری های سودمندی که به همین نام هستند، عمل می کنند. مصرف به اندازه ی پروبیوتیک ها موجب افزایش پروبیوتیک به جای باکتری های مضر در روده می شود.
غذاهای سرشار از فیبر شامل حبوبات، جو دوسر، مرکبات، انواع توت ها، سیب، کلم بروکسل و سیب زمینی شیرین می باشند.
مزایای فیبر نامحلول
برخلاف فیبر محلول، فیبر نامحلول در آب حل نمی شود. فیبر نامحلول شامل قسمت سخت تر گیاه است مثل لایه ی خارجی تمام غلات. فیبر نامحلول، غذا را در طول دستگاه گوارش حرکت داده و به حرکات روده ای منظم کمک می کند.
مصرف به اندازه ی فیبر نامحلول به جلوگیری از یبوست کمک می کند. یک رژیم غذایی سرشار از فیبر، زمانی را که مواد زائد از روده عبور می کند را کاهش داده و خطر ابتلا به سرطان روده ی بزرگ را از بین می برد.
مطالعات زیادی بر روی رابطه ی بین مصرف فیبر و خطر سرطان انجام شده است. مطالعات دیگری نیز از رابطه ی بین مصرف فیبر و کاهش خطر ابتلا به سرطان های خاص خبر می دهد.
منابع غذایی سرشار از فیبرهای نامحلول شامل سبزیجات (به ویژه پوست آنها)، غلات کامل مثل سبوس گندم و همچنین پالپ میوه و آجیل می باشند.
مصرف آب را فراموش نکنید
اگر می خواهید اثر فیبر را بیشتر کنید باید همراه با آن، آب کافی بنوشید.
فیبر محلول در آب حل می شود و فیبر نامحلول برای حرکت دادن مدفوع در طول دستگاه گوارش نیاز به آب دارد. اگر می خواهید مصرف فیبر خود را افزایش دهید باید آب بیشتری مصرف کنید.
برخی افراد پس از افزایش مصرف فیبر ممکن است با علائم آزار دهنده ی گوارشی مواجه شوند. گرچه، اینها تا زمانی که بدن شما به فیبرها عادت کند موقتی هستند و نوشیدن آب فراوان این علائم آزار دهنده را کاهش می دهد.
نیاز افراد به مایعات متفاوت است. به طور کلی شما باید به میزان کافی آب بخورید تا ادرار شما در طول روز شفاف و کم رنگ باشد.
نتیجه: اهمیت هر دو نوع فیبر در کاهش وزن
مصرف فیبر در کاهش وزن تاثیر زیادی دارد. در واقع هم فیبر محلول و هم نامحلول در کاهش وزن موثر است. فیبر محلول پس از خوردن غذا جذب مواد غذایی را آهسته کرده و سطح کلسترول و قند خون را کاهش می دهد.
افزایش احساس سیری برای کاهش وزن مفید است، چرا که جذب غذا را کاهش می دهد.
فیبر نامحلول به شما احساس سیری می دهد، همچنین موجب دفع مواد زائد از دستگاه گوارش می شود.
مصرف فیبر کافی خطر ابتلا به برخی سرطان ها را کاهش داده و به حرکات روده ای منظم کمک می کند.
غذاهایی که سرشار از فیبرهای محلول و فیبرهای نامحلول هستند شامل میوه ها، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل، دانه ها و آجیل ها می باشند.
بیشتر آمریکایی ها میزان فیبر توصیه شده را به صورت روزانه مصرف نمی کنند. افزایش مصرف غذاهای فیبردار در رژیم غذایی به شما کمک می کند به میزان فیبر توصیه شده رسیده و از کاهش وزن بهره مند شوید.
به خاطر داشته باشید همراه با افزایش فیبر، آب بیشتری مصرف کنید. فیبرها برای اینکه حداکثر میزان سودمندی را داشته باشند باید با مایعات مصرف شوند.
