آنخ (anekh) یا کاکوتی گیاه کوهی و خودرو که در خراسان شمالی در بین کرمانج ها و ترک ها به نام آنخ شناخته میشود و در میان فارس ها به کاکوتی معروف است.
امروزه کمتر کسی را در شمال خراسان سراغ داریم که با گیاه آنخ آشنا نباشد یا بهتراست بگویم در شمال خراسان خانواده ای را پیدا نمیکنیم که با گیاه آنخ آشنا نباشد !این گیاه هم خانواده ی گیاه آویشن می باشد و از تیره ی نعنائیان می باشد .
گیاه کاکوتی که کردهای خراسان به آن آنخ یا آنوخ میگویند ، در شمال خراسان در بین ترک ها و فارس ها ی این استان هم با نام کردی آن یعنی آنخ شناخته شده است .آنخ در بسیاری از کوهستان های شمال خراسان به وفور یافت می شود و مردمان زیادی را در فصل بهار به کوهستان ها برای جمع آوری آنخ می کشاند .
این گیاه هم خاصیت داروئی دارد و هم خاصیت غذایی . کاکوتی اغلب در درمان اختلالات گوارشی نظیر اسهال و دل پیچه کار برد دارد .در شمال خراسان بیشتر آنخ را به همر اه چای دم میکنند و اینگونه طعم خوبی را به چای اضافه میکند و بعضی اوقات هم آنخ را به تنهایی دم میکنند.
که این روش هم بسیار مورد استقبال است. و آب جوش ، رنگ سبز و خوش بویی را به خود میگیرد.این گیاه چند ساله است وبوته های آن پرپشت و ارتفاع آن بین 20 تا 50 سانتی متر می باشد و در آذربایجان به آن کهلیک اُتی و یا کلکوتی(به معنای علف کبک) می گویند .
آویشن بیشتر در بیماریهای تنفسی استفاده می گردد ولی کاکوتی اغلب در درمان اختلالات گوارشی نظیر اسهال و دل پیچه کار برد دارد . چوپان ها و کوه نوردان کاکوتی تازه را جمع آوری می کنند و چای آن را گوارا ترین نوشیدنی می دانند. کاکوتی را از آن جهت به دوغ اضافه می کنند که اثرات سوء گوارشی آن نظیر دل درد و دل پیچه کاهش میدهد.
کاکوتی دارای گل های بنفش است”از برگ های خشک شده و خردشده کاکوتی به عنوان طعم دهنده در دوغ استفاده می شود.استفاده از این گیاه کمی هم به عنوان ادویه در غذاها کاربرد دارد و عطر آن بسیار نزدیک به آویشن و Oregano است و برخی از دوغ های بسته بندی شده در ایران این ادویه را دارند.
از آنجا که آنخ یا همان کاکوتی گیاهی است که هیچگونه عوارض جانبی ندارد و بسیار ارزان و در دسترس است مصرف آن را به شما توصیه می کنیم.چای کاکوتی بعد از غذا نه تنها مانند چای سیاه آهن بدن را دفع نمیکند بلکه هضم غذا را آسان میکند.
خواص آنخ ( کاکوتی ):
1-طبع آن گرم است
2-مقوی معده یک ساعت بعد غذا دم کرده میل شود
3-صفرا بر صبح وعصر به جای چایی میل شود
4-باد شکن .خلط اور.
5-مقوی قلب به صورت جوشانده میل شود
6-برای درمان تب مالت بسیار مفید است
7-باعث جذب غذا میشود تاثیر منفی برروی آهن غذا ندارد
8-کسانی که بدن ضعیف دارند از حمام کاکوتی استفاده کنن
9-تقویت کننده نیروی جسمی
10- درمان کننده سرماخوردگی
11- برای سیاه سرفه 5 گرم کاکوتی را در 300 سیسی آب جوشانده و دم کرده روزی 3 فنجان بنوشند.
12- چای کاکوتی بعد از غذا نه تنها مانند چای سیاه آهن بدن را دفع نمیکند بلکه هضم غذا را آسان میکند.
13- اشخاصی که رماتیسم دارند میتوانند از کاکوتی استفاده کنند به صورت حمام یعنی 100 گرم کاکوتی در 3 لیتر آب جوشانده در وان ریخته داخل وان بنشینید.
حالا که به خاصیت های بسیار آنخ پی بردید ، توصیه میکنیم حداقل هفته ای 3-44 نوبت بجای چای معمولی و چای سیاه از این گیاه استفاده کنید . همچنین به عنوان تفریح و ورزش نیز میتوانید به کوهستان با خانواده سری بزنید و کاکوتی جمع کنید مطمئنا روحیه تان بسیار شاداب خواهد شد .
