در این مقاله قصد داریم تا در مورد فاضلاب های حاوی مواد فیبردار بحث کنیم. در صنعت نساجی، پارچه سازی، رنگرزی و دباغی حجم زیادی پساب تولید می شود، که مهمترین مشخصه آنها وجود مواد الیافی و سلولزی در ساختار آنها است. از دیرباز از این صنایع بعنوان یکی از صنایع مهم یاد شده است و جزء لاین فکر معیشت انسان ها بشمار می روند. با اینحال، با توجه به قوانین ضعیف زیست محیطی در سالیان قبل و نبود نظارت کافی حجم بالایی از این پساب ها وارد آبهای محیطی شده است. با پیشرفت علم تصفیه فاضلاب راه های مختلفی برای تصفیه آنها پیشنهاد شده است.
با توجه به حجم بالای مواد الیافی موجود در این پساب ها، وجود یک مرحله پیش تصفیه برای آنها بسیار ضروری است. مهمترین مشکلی که از این پساب ها می توان انتظار داشت، تجمع و ایجاد اختلال آنها در تصفیه فاضلاب است. با توجه به اینکه در مراحل مختلف تصفیه فاضلاب و جمع آوری آنها از وسایل مکانیکی استفاده می شود، این مواد الیافی می توانند به اطراف بلبرینگ ها و پروانه پیچیده و منجر به اختلال در کارایی و حتی شکستن آنها شود.
مشکلات تصفیه فاضلاب های حاوی مواد فیبردار :
در ضمن در این فاضلاب های حاوی مواد فیبردار ، ژلاتینی و پروتئینی زیادی نیز وجود دارد که به دو صورت می توانند برای سیستم تصفیه فاضلاب اختلال ایجاد کنند: 1) با توجه به اینکه این مواد قابلیت تجمع بالایی دارند، ممکن است در مسیر عبور فاضلاب تجمع کرده و تولید یک لایه یا پشته جامد و سخت دهند. بنابراین در این حالت جریان حرکت فاضلاب با مشکل روبرو بوده و بر کارایی سیستم تاثیر منفی دارند. البته وجود این مواد می تواند در ایستگاه پمپاژ نیز اختلال ایجاد کرده و عملکرد آنها را بصورت منفی تحت تاثیر قرار دهد.
2) در ضمن در برخی از موارد تصفیه مانند اسمز معکوس یا فیلتراسیون از مواد دارای منفذ ریز استفاده می شود که با وجود این مواد در فاضلاب، این منافذ پر شده و عملکرد تصفیه نیز کاهش می یابد. با توجه به اینکه روش های اسمز معکوس و فیلتراسیون برای تولید آب باکیفیت مورد استفاده قرار می گیرند، بسیار پرهزینه بوده و در نتیجه وجود این مواد می تواند برای این صنعت بسیار هزینه بر باشد.
لازم به ذکر است که در صنایع ذکر شده در بالا از مواد رنگی نیز با حجم بالا استفاده می شود که آلاینده بسیار مهم هستند و کیفیت پساب را تغییر می دهند. بنابراین برای این نوع از پساب ها که دارای حجم بالایی از مواد زیستی و همچنین مواد رنگی هستند، می توان از روش های تصفیه بیولوژیکی استفاده کرد. سیستم هایی مانند سپتیک تانک، لجن فعال می توانند بسیار مفید باشند، البته باید قبل از ورود این پساب به سیستم تصفیه فاضلاب از پیش تصفیه مکانیکی و یا فیزیکی استفاده کرد. در ضمن وجود مواد زیستی شرایط را برای تصفیه بیولوژیکی ایده آل می کند که با استفاده از تامین شرایط مناسب از لحاظ دما و pH و میزان اکسیژن می توان به بازدهی مناسب دست یافت.
