كفير چيست ؟
كفير يك نوع ماست نوشيدني است كه خاستگاه آن كوه هاي قفقاز واقع در اتحاديه جماهير شوروي سابق مي باشد . اولين توليد كنندگان آن چوپانان قفقازي بودند كه توانستند اين نوشيدني خوشمزه را از دانه هاي كفير تهيه كنند . افسانه هاي مردم قفقاز مي گويد كه دانه هاي كفير هدايايي از طرف خداوند هستند . كفير بر گرفته از كلمه كف« Kef » در زبان تركي است كه به معناي خوشي و لذت مي باشد .
چرا مردمان قفقاز به داشتن عمر طولاني شهرت دارند ؟
مردمي كه با داشتن عمري بالاي صد سال هنوز هم بر اسب سوار مي شوند و در دامنه هاي قفقاز يكه تازي مي كنند . آنها راز سلامتي و عمر زياد خود را به مصرف كفير نسبت مي دهند .
به چه دليل اين نوشيدني خواص سحر آميز دارد ؟
اين نوشيدني تخميري از مجموعه اي از باكتري هاي زنده و مفيد براي بدن تشكيل شده است بطوريكه دانشمندان راز سودمندي كفير را براي سيستم ايمني و گوارش وجود اين باكتري ها مي دانند . به اين باكتري ها « پروبيوتيك » اطلاق مي شود . همچنين مخمرهاي موجود در آن قادر به ساخت اسيد فوليك بوده كه كوآنزيم يك سري واكنش هاي حياتي جهت رشد سلول ها است . كمبود اسيد فوليك در خانم ها بويژه خانم هاي باردار شايع است . اين محصول معجزه آسا در پيشگيري و درمان بيماري ها بسيار مفيد است . مهمترين خواص درماني آن در مراكز تحقيقاتي معتبر دنيا به ثبت رسيده است .
خواص درماني كفير :
اصلاح سيستم گوارش در زمان مصرف داروهاي آنتي بيوتيك
افزايش حركات دودي روده و درمان يبوست
جلوگيري از بيماري پوكي استخوان
درمان آلرژي ها
درمان اسهال و ضد عفوني كننده محيط روده
درمان بيماري عدم تحمل لاكتوز در كساني كه نمي توانند شير بخورند
درمان بيماري هاي گوارشي
درمان فشار خون
درمان كودكان مبتلا به بيش فعالي يا هايپر اكتيويتي
سرشار از ويتامين هاي گروه ب مانند نياسين ، پيردوكسين و اسيد فوليك
غني از كلسيم ، فيبر و پروتيئن
مؤثر در زيبايي پوست ( مورد استفاده در كرمها و پاك كننده هاي آرايشي )
مقاوم كردن سيستم ايمني بدن در مقابل عوامل بيماري زا
ممانعت از نفخ روده اي
ممانعت كننده از اثر پرتودهي راديولوژيك
هضم راحت تر شير و جذب بهتر مواد مغذي موجود در آن
کفیر معروفترین شیر تخمیری اسیدی الکلی است که منشاء آن به کوه های قفقاز بر می گردد اما از دهه ۱۹۸۰ به بعد اهمیت این فرآورده لبنی شناخته شده و تحقیقات وسیعی در مورد بهینه سازی و تولید صنعتی و افزایش دامنه تنوع پذیری این محصول انجام گرفته است.
مصرف سرانه کفیر در سال ۱۹۸۰ در کشورهای مشترک المنافع سابق ۵ کیلوگرم در سال بوده است.
قزاقها معتقدند که دانهای کفیر یک هدیه الهی بوده است که ۱۰۰۰ سال پیش به آنها عطا شده است.
دكتر ثريا نواب پور از فعالان عرصه صنعت شير است كه حدود 40 سال در اين زمينه فعاليت داشته است . عمده فعاليت هاي وي كنترل هاي آزمايشگاهي فرآورده هاي شيري و همكاري و ارتباط با ساير رسانه ها و آموزش و پرورش و بهزيستي در جهت لزوم افزايش مصرف شير و فرآورده هاي آن مي باشد ؛ زيرا كمبود مصرف آن سلامت افراد جامعه را به مخاطره انداخته و در پي آن مشكلاتي را براي جامعه به وجود مي آورد . به همين منظور
مصاحبه اي با ايشان در رابطه با فرآورده جديدي به نام « كفير » انجام داديم كه در ادامه مي خوانيد :
درباره تاريخچه توليد و مصرف « كفير » توضيح دهيد :
كفير براي اولين بار در قفقاز توليد شد . اسم آن تركي است كه از « كف » به معناي سرخوشي و شادي گرفته شده يعني نوشيدني نشاط آور كه در ابتدا مثل ساير فرآورده هاي شيري به طور سنتي توليد مي شد ، اما امروزه اين محصول به دليل دارا بودن خواص ويژه به طور صنعتي تهيه مي شود . كفير فرآورده اي تخميري است كه تا حدودي به ماست شباهت دارد . با توجه به اينكه در هر فرآورده تخميري از باكتري هاي لاكتيك و مخمرها استفاده مي شود و با پيشرفت علم ، خواص ويژه محصولات تخميري ثابت شده و همچنين به دليل اينكه كفير تا حدودي براي مردم ناشناخته است ، بنابراين اخيراً اين محصول مورد توجه ويژه اي قرار گرفته است .
ارزش تغذيه اي كفير چيست ؟
چون كفير از فرآورده هاي شيري مي باشد ، بنابراين ارزش تغذيه اي شير را داراست و به دليل وجود باكتري و مخمر لاكتيك خواص درماني زيادي را شامل مي شود .
آغاز توليد اين فرآورده در كشور چه زماني بوده است ؟
متخصصان كشورهاي خارجي به تبعيت از توصيه دانشمندان علم تغذيه به توليد انبوه آن پرداخته اند و در كشور ما نيز توليد آن از طريق كارخانه پگاه مشهد آغاز شده و اميدواريم با كمك اطلاع رساني صحيح رسانه ها اين محصول در جامعه شناخته و مورد مصرف قرار گيرد . امروزه باكتري هاي لاكتيك به عنوان عناصر حيات بخش مطرح هستند و وجود آنها در روده و جهاز هاضمه ، تأثير مستقيم بر طول عمر و سلامت زيستن و جوان ماندن دارد و همين طور مانع چاقي و تشكيل سلول هاي چربي ( به خصوص در اطراف شكم ) مي شوند .
روش نگهداري كفير چگونه است ؟
نكته مهم زمان مصرف كفير است كه بايد باكتري هاي آن به اندازه كافي زنده و فعال باشند . در توليد محصول ، به مصرف كنندگان تأكيد مي شود كه آن را در يخچال نگهداري كنند چون در صورت نگهداري در خارج از يخچال باكتري ها فرصت تكثير پيدا مي كنند . همچنين نگهداري ماست در يخچال سبب حفظ خواص آن مي شود .
زمان ماندگاري آن چقدر است ؟
توصيه متخصصان براي مصرف فرآورده هاي شيري دست كم روزي سه سروينگ ( سهم ) است كه اين ميزان براي اشخاص بزرگسال يك ليوان شير يا ماست است و اگر بخواهيم با دوغ مقايسه كنيم هر دو ليوان دوغ يك سروينگ ( سهم ) محسوب مي شود . در مورد كفير نيز به عنوان يكي از فرآورده هاي گروه شير و لبنيات ، مصرف 3-1 ليوان آن روزانه توصيه مي شود .
آيا همه اقشار جامعه ( كودكان ، نوجوانان ، سالمندان ، زنان باردار ، شيرده و ... ) مي توانند از آن استفاده كنند و يا مصرف آن به گروه خاصي محدود مي شود ؟
همه مي توانند استفاده كنند . ( بخصوص زنان شيرده و باردار ) از طرفي به دليل اينكه ارگانيسم هاي ( اندامگان ) كفير قابليت تجزيه لاكتوز شير را دارند ، بنابراين توصيه مي شود افراد مبتلا به عدم تحمل لاكتوز ( كه نمي توانند شير را هضم كنند ) كفير را جايگرين شير كنند .
تأثيرات كفير بر سلامتي چيست ؟ آيا تا كنون اثرات منفي بر سلامتي انسان از آن گزارش شده است ؟
كفير يك محصولي است كه در راستاي سالم سازي باعث طول عمر ، بهبود سيستم گوارشي و مانع تكثير باكتري هاي ترشح كننده سموم ( كه پوست و مو را خراب مي كنند ) مي شود . بنابراين كساني كه كفير مصرف مي كنند پوست و موي سالم تري دارند . كفير همچنين از پوكي استخوان نيز جلوگيري مي كند ، كفير در تنظيم فشار خون نيز نقش عمده اي دارد ، اما تا كنون اطلاعاتي مبني بر تأثيرات منفي كفير بر سلامتي گزارش نشده است
