نقش آهن در کشاورزی و رشد گیاهان

کاربرد آهن در رشد گیاهان

ماده مغذی آهن برای تولید کلروفیل یا همان سبزدانه برگ گیاهان و فعالسازی چندین آنزیم موثر در فتوسنتز و تنفس گیاه مورد نیاز گیاهان است. کمبود آهن اغلب در خاک های آهکی و قلیایی مشاهده می شود.  آهن قابل جذب توسط گیاهان، در اسیدیته بالای ۷ (خاکهای قلیایی) کاهش می یابد. سمیت عنصر  منگنز نیز  کمبود آهن را افزایش می دهد و موجب توسعه یکنواخت رنگ پریدگی برگها  و ایجاد رنگ سبز متمایل به زرد در جوان ترین برگ ها می شود . سایر برگ های گیاهان  سبز تیره باقی می مانند. در آغاز کمبود آهن در گیاهان  برگ روشن و رگبرگ ها سبز می مانند، در صورت ادامه کمبود این ریز مغذی  رگبرگ ها کم رنگ شده و درصورتیکه برگ ها در معرض نور خورشید باشند خشک شده می میرند.

بنابراین با توجه به مطالب عنوان شده وجود آهن در گیاهان در ایجاد و نگهداری سبزدانه  و همچنین  تولید کربوهیدرات ها  لازم  بوده و فقر و کمبود  آن در گیاهان، موجب از بین رفتن کلروفیل و در نتیجه زردی برگها و کاهش فتوسنتز می گردد.

کمبود آهن در گیاهان

عوارض کمبود آهن  در اغلب محصولات در مناطق مختلف ایران قابل مشاهده است. مصرف سولفات آهن  باعث بهبود شرایط تغذیه ای گیاهان شده و می تواند کمبودآهن را برطرف کند. البته پیش از استفاده از سولفات آهن باید pH خاک تصحیح شده و با افزودنی موادی مانند سولفات آمونیوم خاک های قلیایی و آهکی اصلاح شوند تا شرایط برای جذب آهن توسط گیاهان فراهم گردد. استفاده از سولفات آمونیوم علاوه کاهش اسیدیته خاک زمین های کشاورزی نیاز گیاهان به ازت و گوگرد را نیز تأمین می نماید.

در اکثر نقاط ایران مهمترین دلیل کمبود آهن ، زیاد بودن  بی کربنات در محلول خاک  می باشد.

  آبیاری سنگین زیمن های کشاورزی و باغات ، فشردگی و یا هر عامل دیگری که تهویه و زهکشی خاک را کاهش دهد، باعث افزایش غلظت کربن دی اکسید در خاک شده و در حضور آهک، واکنش انجام می دهد که طی آن بی کربنات تولید می شود.

  آب آبیاری زمین های کشاورزی، گاهی به ویژه زمانی که از چاهای عمیق تأمین می شوند بی کربنات دارد. هوا دهی این آب ها با استفاده از ریزش از بلندی و یا مصرف مقداری اسید سولفوریک برای کاهش pH آب، مقدار بی کربنات راکاهش می دهد..

برای برطرف کردن فقر آهن و کمبودآهن در گیاهان باید خاک باید زهکشی و تهویه مناسبی داشته باشد. کاهش و اصلاح pH خاک های قلیایی و آهکی نیز به فرایند تأمین آهن زمین های کشاورزی کمک می کند. در نهایت با استفاده از کودهای آهن مانند سولفات آهن و یا کلات آهن می توان آهن خاک و نیاز گیاهان به این ماده مغذی را تأمین نمود.