كفیر یك نوع ماست نوشیدنی است كه خاستگاه آن كوه های قفقاز واقع در اتحادیه جماهیر شوروی سابق می باشد . اولین تولید كنندگان آن چوپانان قفقازی بودند كه توانستند این نوشیدنی خوشمزه را از دانه های كفیر تهیه كنند . افسانه های مردم قفقاز می گوید كه دانه های كفیر هدایایی از طرف خداوند هستند . كفیر بر گرفته از كلمه كف« Kef » در زبان تركی است كه به معنای خوشی و لذت می باشد .
چرا مردمان قفقاز به داشتن عمر طولانی شهرت دارند ؟
مردمی كه با داشتن عمری بالای صد سال هنوز هم بر اسب سوار می شوند و در دامنه های قفقاز یكه تازی می كنند . آنها راز سلامتی و عمر زیاد خود را به مصرف كفیر نسبت می دهند .
به چه دلیل این نوشیدنی خواص سحر آمیز دارد ؟
این نوشیدنی تخمیری از مجموعه ای از باكتری های زنده و مفید برای بدن تشكیل شده است بطوریكه دانشمندان راز سودمندی كفیر را برای سیستم ایمنی و گوارش وجود این باكتری ها می دانند . به این باكتری ها « پروبیوتیك » اطلاق می شود . همچنین مخمرهای موجود در آن قادر به ساخت اسید فولیك بوده كه كوآنزیم یك سری واكنش های حیاتی جهت رشد سلول ها است . كمبود اسید فولیك در خانم ها بویژه خانم های باردار شایع است . این محصول معجزه آسا در پیشگیری و درمان بیماری ها بسیار مفید است . مهمترین خواص درمانی آن در مراكز تحقیقاتی معتبر دنیا به ثبت رسیده است .
خواص درمانی كفیر :
اصلاح سیستم گوارش در زمان مصرف داروهای آنتی بیوتیك
افزایش حركات دودی روده و درمان یبوست
جلوگیری از بیماری پوكی استخوان
درمان آلرژی ها
درمان اسهال و ضد عفونی كننده محیط روده
درمان بیماری عدم تحمل لاكتوز در كسانی كه نمی توانند شیر بخورند
درمان بیماری های گوارشی
درمان فشار خون
درمان كودكان مبتلا به بیش فعالی یا هایپر اكتیویتی
سرشار از ویتامین های گروه ب مانند نیاسین ، پیردوكسین و اسید فولیك
غنی از كلسیم ، فیبر و پروتیئن
مؤثر در زیبایی پوست ( مورد استفاده در كرمها و پاك كننده های آرایشی )
مقاوم كردن سیستم ایمنی بدن در مقابل عوامل بیماری زا
ممانعت از نفخ روده ای
ممانعت كننده از اثر پرتودهی رادیولوژیك
هضم راحت تر شیر و جذب بهتر مواد مغذی موجود در آن
کفیر معروفترین شیر تخمیری اسیدی الکلی است که منشاء آن به کوه های قفقاز بر می گردد اما از دهه ۱۹۸۰ به بعد اهمیت این فرآورده لبنی شناخته شده و تحقیقات وسیعی در مورد بهینه سازی و تولید صنعتی و افزایش دامنه تنوع پذیری این محصول انجام گرفته است.
مصرف سرانه کفیر در سال ۱۹۸۰ در کشورهای مشترک المنافع سابق ۵ کیلوگرم در سال بوده است.
قزاقها معتقدند که دانهای کفیر یک هدیه الهی بوده است که ۱۰۰۰ سال پیش به آنها عطا شده است.
دكتر ثریا نواب پور از فعالان عرصه صنعت شیر است كه حدود 40 سال در این زمینه فعالیت داشته است . عمده فعالیت های وی كنترل های آزمایشگاهی فرآورده های شیری و همكاری و ارتباط با سایر رسانه ها و آموزش و پرورش و بهزیستی در جهت لزوم افزایش مصرف شیر و فرآورده های آن می باشد ؛ زیرا كمبود مصرف آن سلامت افراد جامعه را به مخاطره انداخته و در پی آن مشكلاتی را برای جامعه به وجود می آورد . به همین منظور
مصاحبه ای با ایشان در رابطه با فرآورده جدیدی به نام « كفیر » انجام دادیم كه در ادامه می خوانید :
درباره تاریخچه تولید و مصرف « كفیر » توضیح دهید :
كفیر برای اولین بار در قفقاز تولید شد . اسم آن تركی است كه از « كف » به معنای سرخوشی و شادی گرفته شده یعنی نوشیدنی نشاط آور كه در ابتدا مثل سایر فرآورده های شیری به طور سنتی تولید می شد ، اما امروزه این محصول به دلیل دارا بودن خواص ویژه به طور صنعتی تهیه می شود . كفیر فرآورده ای تخمیری است كه تا حدودی به ماست شباهت دارد . با توجه به اینكه در هر فرآورده تخمیری از باكتری های لاكتیك و مخمرها استفاده می شود و با پیشرفت علم ، خواص ویژه محصولات تخمیری ثابت شده و همچنین به دلیل اینكه كفیر تا حدودی برای مردم ناشناخته است ، بنابراین اخیراً این محصول مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است .
ارزش تغذیه ای كفیر چیست ؟
چون كفیر از فرآورده های شیری می باشد ، بنابراین ارزش تغذیه ای شیر را داراست و به دلیل وجود باكتری و مخمر لاكتیك خواص درمانی زیادی را شامل می شود .
آغاز تولید این فرآورده در كشور چه زمانی بوده است ؟
متخصصان كشورهای خارجی به تبعیت از توصیه دانشمندان علم تغذیه به تولید انبوه آن پرداخته اند و در كشور ما نیز تولید آن از طریق كارخانه پگاه مشهد آغاز شده و امیدواریم با كمك اطلاع رسانی صحیح رسانه ها این محصول در جامعه شناخته و مورد مصرف قرار گیرد . امروزه باكتری های لاكتیك به عنوان عناصر حیات بخش مطرح هستند و وجود آنها در روده و جهاز هاضمه ، تأثیر مستقیم بر طول عمر و سلامت زیستن و جوان ماندن دارد و همین طور مانع چاقی و تشكیل سلول های چربی ( به خصوص در اطراف شكم ) می شوند .
روش نگهداری كفیر چگونه است ؟
نكته مهم زمان مصرف كفیر است كه باید باكتری های آن به اندازه كافی زنده و فعال باشند . در تولید محصول ، به مصرف كنندگان تأكید می شود كه آن را در یخچال نگهداری كنند چون در صورت نگهداری در خارج از یخچال باكتری ها فرصت تكثیر پیدا می كنند . همچنین نگهداری ماست در یخچال سبب حفظ خواص آن می شود .
زمان ماندگاری آن چقدر است ؟
توصیه متخصصان برای مصرف فرآورده های شیری دست كم روزی سه سروینگ ( سهم ) است كه این میزان برای اشخاص بزرگسال یك لیوان شیر یا ماست است و اگر بخواهیم با دوغ مقایسه كنیم هر دو لیوان دوغ یك سروینگ ( سهم ) محسوب می شود . در مورد كفیر نیز به عنوان یكی از فرآورده های گروه شیر و لبنیات ، مصرف 3-1 لیوان آن روزانه توصیه می شود .
آیا همه اقشار جامعه ( كودكان ، نوجوانان ، سالمندان ، زنان باردار ، شیرده و ... ) می توانند از آن استفاده كنند و یا مصرف آن به گروه خاصی محدود می شود ؟
همه می توانند استفاده كنند . ( بخصوص زنان شیرده و باردار ) از طرفی به دلیل اینكه ارگانیسم های ( اندامگان ) كفیر قابلیت تجزیه لاكتوز شیر را دارند ، بنابراین توصیه می شود افراد مبتلا به عدم تحمل لاكتوز ( كه نمی توانند شیر را هضم كنند ) كفیر را جایگرین شیر كنند .
تأثیرات كفیر بر سلامتی چیست ؟ آیا تا كنون اثرات منفی بر سلامتی انسان از آن گزارش شده است ؟
كفیر یك محصولی است كه در راستای سالم سازی باعث طول عمر ، بهبود سیستم گوارشی و مانع تكثیر باكتری های ترشح كننده سموم ( كه پوست و مو را خراب می كنند ) می شود . بنابراین كسانی كه كفیر مصرف می كنند پوست و موی سالم تری دارند . كفیر همچنین از پوكی استخوان نیز جلوگیری می كند ، كفیر در تنظیم فشار خون نیز نقش عمده ای دارد ، اما تا كنون اطلاعاتی مبنی بر تأثیرات منفی كفیر بر سلامتی گزارش نشده است .
