گیاه دارویی صابونی COMMON SOAPWORT با نام علمی SAPONARIA OFFICINALIS از خانواده میخک CARYOPHYLLACEAE میباشد.
این گیاه دارویی بومی منطقه اروپا، آسیا میباشد که با نام های دیگری چون: صابونی، صابونیه، عرقالحلاوه، حورالعصافیر، خولالعرب، غاسول رومی و ابوقانس میباشدو bouncing -bet, crow soap, wild sweet William, soapweed
گیاهشناسی
گیاهی بوده با فرم رویشی علفی، پایا به ارتفاع ۴۰ تا ۶۰ سانتی متر که ریشه هایش به قطر دو سانتیمتر با انشعابات فراوان می باشد.
همچنین رنگ ریشه ها قهوه ای مایل به قرمز بوده و برگ های آن بزرگ ساده نوک تیز و متقابل بیضی شکل می باشند. گل ها معطر بوده و به رنگ گلی، ولی به ندرت سفید به صورت مجتمع در قسمت انتهای ساقه مستقر می باشند و کاسه گل آن لوله ای شکل و غالباً دارای خطوط قرمز میباشد و گلبرگ ها به تعداد ۵ عدد می باشد.
خاک مناسب رشد این گیاه دارویی در خاک های متوسط از نظر نیاز غذایی و به خوبی آبیاری شده و مکان های آفتابی تا نیمه سایه موفقیت آمیز بوده است. . برگ های گیاه از سال دوم پس از استقرار و قبل از ظاهر شدن گل ها جمع آوری و مورد استفاده قرار گرفته شده و ریزوم و ریشه گیاه را معمولاً از سال چهارم یا پنجم جمع آوری و بعد از خشک شدن مورد مصرف قرار می دهند.
همچنین خاک های خنثی تا قلیایی را از نظر اسیدیته را ترجیح می دهد. می تواند سرمای تا منفی ۲۰ درجه سانتیگراد را نماید و ازدیاد این گیاه توسط کشت بذرهای(بذر گیاه صابونی) آن صورت گرفته شده استفاده از چینه سرمایی برای مدت کوتاه می تواند.
بر جوانه زنی این گیاه تأثیر بسیار مثبتی را داشته و کشت بذر غاسول رومی در پاییز یا اواخر زمستان در شاسی سرد صورت خواهد گرفت و بذرها معمولاً در طول چهار هفته جوانه خواهد زد و روش دیگر تکثیر این گیاه از طریق تقسیم بوته در بهار یا پاییز صورت می گیرد.
خواص دارویی گیاه صابونی
ریشه و برگ های این گیاه کاربرد دارویی داشته و مورد استفاده قرار می گیرد.
تصفیه کننده خون بوده و برای این منظور ۴ گرم در ۳۰۰ سی سی آب جوش دمکرده و روزی ۳ فنجان بنوشند. برای درمان جذام ۴ گرم در ۳۰۰ سی سی آب جوش دمکرده روزی سه فنجان میل شود.
برای درمان اگزما و خارش پوست با جوشانده این گیاه مصرف کنید.
جهت درمان کورک و جوش های صورت با جوشانده این گیاه بشویند.
برای کمخونی مخصوصا برای دختران جوان مفید است.
برای درمان جذام ۴ گرم در ۳۰۰ سیسی آبجوش دمکرده روزی سه فنجان بنوشند
جهت بیماری سیفیلیس از دمکرده ریشه این گیاه استفاده خواهد شد جهت درمان برونشیت می توان از دمکرده ریشه این گیاه استفاده میکنند.
مضرات مصرف غاسول رومی
مصرف طولانی این گیاه خطرناک بوده زیرا ساپونین ها سبب تجزیه گلبول های قرمز می شود. عوارض ناشی از کاربرد غیرتخصصی عبارت بوده از لرز، خشک شدن دهان، فلج ناقص حرکات زبان، باز شدن مردمک چشم.
خانمهای حامله از خوردن غاسول خودداری نمایند.