هیچ مدرک علمی‌ای تا کنون وجود نداشته است که ثابت کند بعضی از مواد غذایی یا نوشیدنی‌ها می‌توانند عمل سم‌زدایی را مستقیما برای بدن انجام بدهند و مثلا بتوانند فلزات سنگین را از بدن خارج سازند. پس اگر دچار مسمومیت با فلزات سنگین شدید، حتما و بلافاصله به نزدیک‌ترین مرکز فوریت‌های پزشکی مراجعه کنید. با این حال، اگر نسبت به تجمع فلزات سنگین در بدن‌تان نگران هستید، می‌توانید اقدامات مناسبی را در راستای تغذیه براساس یک رژیم غذایی مناسب برای کلیه‌ها و کبد انجام بدهید، چون همین ارگان‌ها هستند که عناصری مانند فلزات سنگین را از بدن خارج می‌کنند.
درباره فلزات سنگین
فلزات سنگین، مواد معدنی‌ای هستند که در بعضی از مواد غذایی و محیط‌زیست یافت می‌شوند. وجود بعضی از آن‌ها نیز برای سلامتی ضروری است مانند زینک، آهن و مس. این فلزات سنگین عمدتا از مواد غذایی مصرفی به بدن می‌رسند. با این‌حال، فلزات سنگین دیگری هم هستند، مانند سرب و آرسنیک و جیوه، که می‌توانند برای سلامتی انسان خطرناک و مضر باشند و خصوصا در مقادیر بالا به خطرات قابل توجهی منجر شوند. هر فردی می‌تواند با این فلزات سنگین خطرناک در زیست‌محیط خودش، مانند خانه، یا از طریق مصرف مواد غذایی خاص، مانند ماهی، تماس داشته باشد.
بدن چگونه عمل سم‌زدایی را انجام می‌دهد
اگر کلیه‌ها و کبد از سلامت مطلوبی برخوردار باشند، ترکیبات سمی مانند فلزات سنگین را بدون مشکل از بدن دفع می‌کنند. کبد، بیشترین فعالیت را در این زمینه به انجام می‌رساند، چون سموم مختلف را از خون خارج می‌سازد و حتی این ترکیبات را به عناصر قابل استفاده در بدن تبدیل می‌کند. پردازش این عناصر در کبد، زیان‌های ناشی از آن‌ها را به حداقل می‌رساند، اما در ادامه همین عناصر از مجرای کلیه‌ها می‌گذرند و در قالب ادرار دفع می‌شوند. البته این امکان هم وجود دارد که این عناصر از طریق عرق یا مدفوع از بدن خارج شوند.
رژیم غذایی برای کبد و کلیه سالم
برای این‌که بدن بتواند روند پاکسازی فلزات سنگین را به‌خوبی انجام بدهد، باید مواد غذایی مورد نیازی را دریافت کند که سلامت کبد و کلیه‌ها را تقویت می‌کنند. این یعنی یک رژیم غذایی کم‌چرب و سرشار از فیبر باید در اولویت قرار بگیرد. بنیاد کبد آمریکا (ALF) اعلام کرده است که رژیم غذایی مطلوب برای داشتن کبد و کلیه‌های سالم باید شامل این موارد باشد: میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات سبوس‌دار، پروتئین بدون چربی، لوبیا، شیر کم‌چرب و روغن‌های سالم. همچنین مصرف مقدار زیادی از آب در طول روز برای پیشگیری از کم‌آبی بدن ضرورت دارد.
مسمومیت با فلزات سنگین
مسمومیت با فلزات سنگین زمانی اتفاق می‌افتد که هر کدام از فلزات سنگین در بافت‌های نرم بدن بیش از حد عادی تجمع کنند. این نوع مسمومیت می‌تواند واقعا خطرناک باشد. نشانه‌ها و علائم ناشی از مسمومیت با فلزات سنگین نیز به همین مساله بستگی دارند. برای مثال، مسمومیت با آرسنیک می‌تواند به درد در ناحیه شکم، ضعیف شدن فشار خون، زردی یا حتی اغما منجر شود. درمان این مسمومیت هم با بیرون آوردن ترکیب سمی از بدن و انجام دادن درمان‌های تخصصی امکان‌پذیر می‌شود. درواقع، فقط و فقط پزشکان می‌توانند مسمومیت ناشی از فلزات سنگین را درمان کنند.
