الیاف طبیعی و مصنوعی کدامند؟
الیاف طبیعی، به الیافی می گویند که منشاء طبیعی داشته و از مواد شیمیایی در تولید آنها استفاده نشده است. پنبه،كتان،چتايي،كنف الياف گياهي هستند. براي الياف حيواني مي توان به پشم،مو و ابريشم اشاره كرد. اليافي مانند الياف شيشه،الياف كربن،پنبه نسوز و الياف فلزي ،معدني كه منشا آنها كاني ها هستند،مي باشند. جانورانی نظیر گوسفند، بز، کرم ابریشم، آلپاکا و خرگوش و گیاهانی مانند پنبه، کتان، کنف، چتایی، سیسال و نارگیل، منشاء الیاف طبیعی هستند. همچنین الیاف پنبه نسوز نیز منشاء طبیعی (معدنی) داشته و در تهیه لباس‌های ضد آتش از آنها استفاده می شود.
پشم و ابریشم از اصلی‌ترین و پرکاربردترین الیاف طبیعی با ریشه حیوانی هستند و همواره در اقتصاد کشورها نقش کلیدی را به عهده داشته اند. مهم ترین لیف با ریشه گیاهی، الیاف پنبه است، این لیف در برخی کشورها مثل ازبکستان، هند، ترکمنستان، مصر و پاکستان، نقش اقتصادی مهمی را ایفا می کند. از آنجا که الیاف طبیعی جذب آب بیشتری نسبت به الیاف مصنوعی دارند و همچنین عایق حرارتی بهتری نسبت به الیاف بشر ساخت هستند، لذا در تهیه الیاف مصنوعی، بنا بر فناوری تکسچرایزینگ، الیاف طبیعی الگو بوده و الیاف مصنوعی را با توجه به نزدیک تر شدن خصوصیات شان به الیاف طبیعی تولید می کنند.
انواع الیاف طبیعی
الیاف طبیعی بر حسب منشأء طبیعی خود به سه گروه فرعی تقسیم می شوند: الیاف حیوانی، الیاف گیاهی و الیاف معدنی.
الیاف حیوانی
این الیاف پوشش بدن حیوانات را تشکیل می دهند که مهم ترین آنها عبارت اند از پشم و مو (مثل کشمیر، آلپاكا و موی خرگوش) و یا اینکه از ماده ای که از کرم ابریشم خارج می شوند به وجود می آید، مانند: ابریشم طبیعی و ابریشم وحشی. الیاف حیوانی به گروه‌های فرعی زیر تقسیم می شوند:
الیاف گیاهی
الیاف گیاهی شامل مهمترین الیاف نساجی یعنی پنبه و تعداد دیگری از الیاف مانند کتان، کنف و چتایی. این دسته از الیاف بر حسب این که از کدام قسمت گیاه تهیه می شوند باز خود به دسته‌های فرعی تقسیم می گردند که عبارتند از:
- الیاف دانه ای مانند پنبه
- الیاف برگی مانند سیسال و مانیلا
- الیاف ساقه ای مانند کتان، چتایی و کنف و باگاس
- الیاف میوه ای مانند نارگیل
الیاف معدنی
مصرف این نوع الیاف در صنعت نساجی محدود بوده و مهمترین آنها پنبه نسوز می باشد. این الیاف دارای مصارف صنعتی هستند و در پارچه‌های ضد آتش نیز به کار می روند.
الیاف مصنوعی
الیاف مصنوعی به گروهی از الیاف نساجی گفته می‌شود که توسط روش‌های خاص تولیدی و بصورت مصنوعی تولید می‌شوند و بطور معمول در طبیعت وجود ندارند ولی ممکن است ریشه طبیعی داشته یاشند.
نمونه هایی از الیاف نساجی مصنوعی شناخته می‌شوند:
- الیاف سلولز
- الیاف استات سلولز
- الیاف ویسکوز
- الیاف اکریلیک
- الیاف پلی پروپیلن
- الیاف پلی‌آمید (نایلون)
- الیاف پلی استر
- پلی‌وینیل الکل
- پلی اتیلن
