کم خونی همولیتیک (Hemolytic anemia) نوعی کم‌خونی ناشی از همولیز (تخریب گلبول قرمز) است. همولیز می‌تواند داخل عروقی یا خارج عروقی (مانند طحال) باشد. بیماری می‌تواند ارثی یا اکتسابی و خفیف تا کشنده باشد.
کم‌خونی هِمولیتیک از تخریب زودتر از موعد گلبول‌های قرمز بالغ. در این حالت مغز استخوان قادر نیست با سرعت کافی گلبول‌های قرمز جدید تولید کند تا جایگزین گلبول‌های قرمز تخریب شده شوند. هِمولیز لفظی است که برای تخریب گلبول‌های قرمز به کار می‌رود.
علل کم خونی همولیتیک
• بیماری های ارثی مثل اسفروسیتوز ارثی، کمبود آنزیم گلوکزـ۶ـ فسفات دهیدروژناز (G6PD)، کم خونی فقر آهن، یا تالاسمی.
• فاویسم یک نوع کم خونی همولیتیک است که به دنبال خوردن باقلا رخ می دهد.
• گاهی در بدن پادتن هایی که برای مبارزه با عفونت تولید می شوند، به علت نامعلومی به گلبول های قرمز حمله می کنند. این واکنش گاهی به دنبال تزریق خون آغاز می شود.
• مصرف برخی داروها باعث آسیب به گلبول های قرمز می شوند.
عوامل خطر کم خونی همولیتیک
ο سابقه خانوادگی ابتلا به کم خونی همولیتیک
ο استفاده از هر گونه دارو
ο آزمایشات تشخیصی شامل آزمایش خون و بررسی های مختلف روی آن است.
علایم کم خونی همولیتیک
♦ خستگی
♦ تنگی نفس
♦ ضربان قلب نامنظم
♦ زردی (زرد شدن پوست و چشم ها، تیره شدن رنگ ادرار)
♦ بزرگ شدن طحال
عوارض کم خونی همولیتیک
◊ بزرگ شدن طحال به مقدار زیاد که باعث افزایش تخریب گلبول های قرمز توسط آن می شود.
◊ درد، شوک، و وضعیت جدی ای که در اثر تخریب گلبول های قرمز ممکن است ایجاد شود.
درمان کم خونی همولیتیک
· اگر کم خونی همولیتیک در یک فرد ارثی نباشد و به طور اکتسابی ایجاد شده باشد، معمولاً می توان با حذف علت، مثلا دارو، آن را درمان کرد. گاهی ممکن است لازم باشد که طحال برداشته شود.
· اگر کم خونی همولیتیک ثانویه به یک بیماری زمینه ساز رخ داده باشد، سرنوشت بیمار با سیر بیماری زمینه ساز گره خورده است.
· اگر کم خونی همولیتیک ارثی باشد، در حال حاضر روشی برای درمان آن وجود ندارد. اما در عین حال می توان علایم را تخفیف داد یا کنترل کرد.
فعالیت
پس از درمان، هرچه زودتر فعالیت های طبیعی خود را آغاز نمایید.
از بودن در هوای سرد خودداری کنید.
در این شرایط به پزشک مراجعه کنید؟
¤ اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم کم خونی همولیتیک را دارید.
¤ اگر علایم زیر هنگام درمان رخ دهند: تب، سرفه، گلودرد، ورم مفاصل، درد عضلانی، ادرار خونی، بروز علایم عفونت در هر کجای بدن (قرمزی، درد، ورم، تب)
¤ اگر دچار علایم جدید و غیرقابل کنترل شده اید.
¤ داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
