آسپیرین از داروهای مصرفی سرپایی است كه با تجمع پلاكت‌ها در خون تداخل ایجاد كرده و از بروز لخته جلوگیری می‌كند. از طرفی بر واكنش‌های التهابی اثر داشته و مانع پیشرفت التهاب و بروز تب می شود.
به دلیل همین اثرات آن را برای كنترل تب و دردهای خفیف تا متوسط همچون بسیاری از دردهای مفصلی ناشی از روماتیسم مفصلی استفاده می‌كنند، از طرفی به دلیل ویژگی ممانعت از بروز لخته، در پیشگیری از سكته‌های قلبی و مغزی یكی از موثرترین داروهاست.
پزشكان توصیه می‌كنند كه همه افراد باید بعد از 40 سالگی آسپیرین مصرف كنند اما چه كسانی نباید آسپیرین مصرف كنند؟
بیماران حساس به آسپیرین همچون مبتلایان به آسم كه دارای پولیپ بینی نیز هستند ، به دلیل خطر بروز علائم شدید ناشی از حساسیت باید از داروهای جایگزین استفاده كنند.
در بیماری‌های خونریزی‌دهنده همچون هموفیلی و كمبود پلاكت، خطر بروز خونریزی شدید وجود دارد. در كودكان و نوجوانان مبتلا به عفونت‌های ویروسی استفاده از آسپیرین با خطر بروز اختلال در مغز به نام سندرم ری همراه است.
اگر بیمار دارای سابقه‌ای از زخم‌های گوارشی یا مبتلا به بیماری‌های كبدی شدید مانند هپاتیت است، باید با احتیاط از این دارو استفاده كند. زنان باردار مخصوصا در سه ماهه سوم بارداری و زنان شیرده نیز در استفاده از دارو باید احتیاط كنند.
قبل از جراحی بهتر است برای مدت یك هفته بیمار آسپیرین خود را قطع كرده باشد.
عوارض
تهوع، احساس سوزش یا آشوب در سر دل از عوارض شایع مصرف آسپیرین است، اما در صورت بروز عوارض زیر باید به پزشك مراجعه كرد:
ـ استفراغ خونی یا دفع مدفوع به رنگ سیاه كه بوی بسیار بدی داشته و به كاسه توالت چسبندگی دارد.
ـ كهیر، تپش قلب، احساس خفگی كه نشان از بروز واكنش‌های حساسیتی بوده و باید از ادامه مصرف امتناع كرده و فورا به اورژانس مراجعه كرد.
در صورتی كه بیمار مبادرت به مصرف 200 ـ 300 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن بكند در معرض مسمومیت قرار دارد. مسمومیت خود را با تهوع، استفراغ، وزوزگوش و اختلال در شنوایی، تنفس‌های تند، تب و از دست رفتن آب بدن نشان می‌دهد. با این‌كه آسپیرین باعث ممانعت از بروز لخته می‌گردد، با این حال در مسمومیت با آسپیرین احتمال بروز خونریزی جدی نادر است.
تداخلات دارویی
در صورت مصرف همزمان داروهایی همچون وارفارین و اسید والپروئیك خطر بروز خونریزی وجود دارد.ایبوپروفن(پروفن) می‌تواند اثرات محافظتی آسپیرین بر قلب را كه با میزان دوز كم آسپیرین ایجاد می‌شود ، خنثی كند .
آسپیرین فعالیت داروهای خوراكی ضد دیابت همچون گلی بنگلامید را افزایش می‌دهد و می‌تواند باعث افت بیش از حد مورد نظر در قند خون گردد.
مصرف همزمان با ایبوپروفن و پیروكسیكام می‌تواند آسیب‌ها و عوارض گوارشی را افزایش دهد.
نكات لازم برای بیماران
برای كاهش تحریك دستگاه گوارش می‌توان دارو را با غذا، پس از غذا یا به همراه داروهای ضداسید معده (رانیتیدین یا شربت معده) خورد؛ البته در مشكل روده‌ای (Enteric coated) دارو را نباید همزمان با داروهای ضد اسید معده استفاده كرد یا اقدام به جویدن یا له كردن دارونمود.
قبل از خوردن دارو در صورت وجود بوی سركه، دارو خراب شده و نباید مصرف گردد.
