آیا آبمیوه های صنعتی ارزش غذایی دارند؟

یکی از مواد غذایی که در سراسر دنیا طرفداران زیادی دارد انواع آبمیوه ها هستند ، آب میوه ها را در کل می توان به دو دسته ی صنعتی و خانگی تقسیم کرد. آبمیوه های خانگی از ارزش غذایی بالایی برخوردار هستند ، اما سوال اینجاست که آیا دیگر آبمیوه ها نیز ارزش غذایی دارند؟

در «صنایع غذایی» این هفته به همین بهانه سری به بازار آب میوه ها می زنیم تا ببینیم بهترین گزینه کدام است و مهم ترین معیار برای انتخاب یک پاکت آب میوه خوب چیست؟

۱. آب میوه های بدون افزودنی درصدر هستند

یکی دو سالی می شود که آب میوه هایی با درج عنوان «بدون افزودنی» روی بسته بندی آنها وارد بازار شده اند. بد نیست بدانید در حال حاضر، یکی، دو کارخانه بزرگ تولید انواع آب میوه های صنعتی در ایران وجود دارند که محصولات آنها از نظر کیفیت، عطر و طعم از سایر محصولات بهتر و مردم پسندتر است. معمولا این کارخانه ها به آب میوه های خود افزودنی خاصی اضافه نمی کنند و اگر شما عبارت «بدون افزودنی» را روی پاکت آب میوه های آنها ببینید، باید به آن عبارت اعتماد کنید و مطمئن باشید که چنین ادعایی بدون نظارت سازمان های ذی ربط بر محصول آنها درج نشده است. این کارخانه های بزرگ و معتبر، حجم بالایی از آب میوه های طبیعی، سالم و استاندارد را در طول سال تهیه می کنند و با بهترین عطر و طعم به دست مشتری می رسانند.

۲. برخی از آب میوه ها فقط رنگ، اسانس و شکر دارند

به طور کلی، آب میوه هایی که با مارک های نامعتبر در بازار وجود دارند یا عبارت «طبیعی و بدون افزودنی روی آنها درج نشده است»، فرموله هستند یعنی حجم بالایی از آنها را آب، شکر، اسیدسیتریک، ویتامین هایی مانند ویتامین C، نگهدارنده و رنگ دهنده های مجاز تشکیل داده است. معمولا خبر چندانی از آب طبیعی و کنسانتره میوه در این محصولات نیست. حتی برخی از این آب میوه ها از رنگ و اسانس در کنار آب و شکر تهیه شده اند و فایده ای که برای بدن ندارند هیچ؛ بلکه مصرف آنها در طولانی مدت برایمان مضر هم خواهد بود.

۳. کارخانه های مطرح هم به آب میوه های ترش، شکر اضافه می کنند

افزودن شکر بیشتر در مورد آب میوه های ترشی مانند آب انار، آلبالو یا زغال اخته اتفاق می افتد. معمولا این کار برای مطلوب و مورد پسندتر شدن آب میوه ها صورت می گیرد. البته در این صورت، حتما روی بسته بندی این محصولات عنوان می شود که شکر هم در ترکیب های آن وجود دارد. افزودن مقداری شکر به این آب میوه ها باعث تعدیل طعمشان می شود و مشکل خاصی برای مصرف کننده ای که دیابت ندارد یا از اضافه وزن و چاقی رنج نمی برد، ایجاد نمی کند.

۴. آب میوه های صنعتی سالم و استاندارد، حاوی نگهدارنده نیستند

استریلیزه و پاستوریزه کردن آب میوه ها و قرار دادن آنها در پاکت های چندلایه مخصوص، اجازه ورود یا رشد هیچ نوع میکروارگانیسمی را درون آنها نمی دهد بنابراین نیازی به استفاده از نگهدارنده ها هنگام تولید آب میوه های صنعتی هم به وجود نمی آید. البته امکان ورود و رشد میکروب ها درون پاکت های آب میوه ای که در آنها باز شده است وجود دارد و به همین دلیل به تمام افراد توصیه می کنیم که آب میوه ها را در مدت کوتاهی پس از باز کردن بسته بندی شان حتما مصرف کنند. ضمن اینکه اگر در آب میوه را باز کردید، حتما آن را تا پایان زمان مصرف، داخل یخچال نگهداری کنید. البته آب میوه هایی که درشان باز نشده است را می توان در محیطی خشک و خنک خارج از یخچال هم نگهداری کرد.

۵. استریلیزه یا پاستوریزه کردن آب میوه ها کمی ارزش تغذیه ای آنها را کم می کند

به طور کلی هر فرآیندی که ما روی مواد غذایی چه در خانه و چه در کارخانه انجام دهیم، مقداری از ارزش تغذیه ای آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. این امر در مورد آب میوه های صنعتی و خانگی هم صدق می کند. یعنی امکان کم شدن برخی از ویتامین ها مانند ویتامین C و پس از آن هم ویتامین E در آب میوه ها نسبت به میوه های طبیعی وجود دارد اما معمولا تغییری در میزان ویتامین های گروه B آب میوه ها به وجود نمی آید. ضمن اینکه خوشبختانه املاح، فلانویید ها و ترکیب های آنتی اکسیدانی میوه ها (ترکیب هایی که به عنوان ضد سرطان ها معروف هستند) در اثر تبدیل شدن به آب میوه در کارخانه های معتبری که بر اساس استانداردهای خاصی کار تولیدی خود را انجام می دهند، از بین نمی روند.

۶. ویژگی های یک آب میوه صنعتی سالم و تازه را بشناسید

یک پاکت آب میوه صنعتی سالم و تازه باید از غلظت کافی برخوردار باشد و وقتی که بسته بندی آن را باز می کنید، رنگ، عطر و طعمی شبیه به آب میوه های خانگی را حس کنید. غلظت آب میوه می تواند نشان دهنده سطح بالای کنسانتره میوه در آن باشد. این در حالی است که آب میوه های غیراستاندارد و نامناسب، بسیار رقیق هستند و اصلا هم بوی میوه مورد نظر را نمی دهند. این آب میوه ها بیشتر شبیه به آب و شکر رنگی هستند و به هیچ عنوان خواص یک آب میوه طبیعی را ندارند.

۷. آب میوه های حاوی پالپ (تکه های میوه)، فیبر بیشتری دارند

از نظر تغذیه ای، مصرف آب میوه های پالپ دار نسبت به سایر آب میوه ها بهتر است چون پالپ آب میوه ها سرشار از فیبر و برای بدن و پیشگیری از فشار خون بالا، بیماری های قلبی و عروقی و انواع سرطان ها بسیار مفید و موثر هستند. البته یک آب میوه خوب، سالم و طبیعی الزاما نباید پالپ داشته باشد همان طور که ما در حال حاضر آب میوه های طبیعی و بدون پالپی را در بازار داریم که تمام ویژگی های یک آب میوه خوب و مغذی را دارا هستند.

۸. آب میوه های غنی شده نیاز به بررسی بیشتری دارند

در حال حاضر عبارت غنی شده با کلسیم یا ویتامین C و… روی برخی از آب میوه های موجود در بازار دیده می شود. به همین دلیل معمولا این سوال برای خیلی ها پیش می آید که آیا مقدار کلسیم یا ویتامین ها و املاحی که به این آب میوه ها افزوده می شوند، جوابگوی مقداری از نیاز بدنمان به این گروه از ترکیب ها هستند یا این کار فقط جنبه تبلیغاتی دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت در واقع باید میزان کلسیم یا سایر موادی که به آب میوه ها اضافه می شوند روی برچسب آنها نوشته شود. در صورتی که میزان این مواد جوابگوی حداقل ۳۰ درصد از نیاز روزانه بدنمان به آنها باشد، می توانیم بگوییم آن محصول واقعا غنی شده است.