بازارچههای مرزی بازارچههای مرزی محوطهای است محصور واقع در نقطه صفر مرزی در جوار گمركات مجاز به انجام تشریفات ترخیص كالا ، یا مكانهائی كه طبق تفاهمنامههای منعقد شده بین جمهوری اسلامی ایران و كشورهای همجوار تعیین میشود و اهالی دو طرف مرز میتوانند تولیدات و محصولات كشور خود را با رعایت مقررات صادرات و واردات برای داد و ستد در این بازارچهها عرضه نمایند . استقرار گمرك در درب ورود و خروج بازارچه جهت اعمال مقررات صادرات و واردات و نظارت بر رعایت آن در بازارچه ضروری است و انجام این امور به عهده گمرك میباشد . فهرست كالاهای قابل داد و ستد در بازارچه و میزان ارزش آن را وزارت بازرگانی با توجه به نیازمندیهای استانهای مرزی و تفاهم بعمل آمده با كشور مقابل و مقررات صادرات و واردات كشور ، تهیه و اعلام مینماید. ورود و ترخیص كالا در بازارچههای مرزی صرفا با ارائه فاكتور فروش غرفههای بازارچههای مرزی كشور مقابل امكان پذیر بوده و نیاز به ارائه سایر مدارك از قبیل پروفرما و بارنامه حمل نمیباشد . كلیه كالاهای مجاز در بازارچههای مرزی قابل داد و ستد میباشند . ورود هر نوع كالا از طریق بازارچههای مرزی موكول به صدور كالا بوده و در هر سال ارزش كالاهای قابل ورود هر بازارچه تا سقف پنج میلیون دلار تعیین گردیده است . كلیه اشخاص حقیقی ساكن در مناطق مرزی و اشخاص حقوقی كه در مناطق مرزی فعالیت مینمایند مجاز به فعالیت در بازارچههای مرزی هستند . 8 – واردات از طریق پست طبق ماده 39 آئیننامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات سال 1379 از طریق پست میتوان كالاهائی را كه ورود آنها شرعا یا قانونا ممنوع نباشد و جنبه تجاری پیدا نكند تا پنجاه هزار ریال بنام هر نفر بدون پرداخت حقوق گمركی و سود بازرگانی ، بدون مطالبه كارت بازرگانی و مجوزهای مقرر در جدول مقررات صادرات و واردات وارد و ترخیص نمود . در صورتیكه ورود كالا از این طریق به صورت یك جریان تجاری درآید یا مشكلات دیگری را برای كشور ایجاد كند ، وزارت بازرگانی میتواند با هماهنگی وزارت پست و تلگراف و تلفن فهرست كالاهای مذكور را برای جلوگیری از ترخیص به گمرك اعلام نماید . ورود كالاهای موضوع ماده 38 آئیننامه اجرائی قانون مقررا ت صادرات و واردات (بدون انتقال ارز) از طریق پست نیز امكان پذیر میباشد . ب – واردات موقت ورود موقت رویه گمركی است كه به موجب آن میتوان كالای خاصی را برای منظور خاصی در مدت معین وارد كشور و سپس خارج كرد . ورود كالای مجاز و مشروط و غیرمجاز با موافقت گمرك ایران و ورود كالاهای ممنوعالورود موكول به مصوبه هیئت دولت میباشد . ورود موقت به منظورهای ذیل انجام میپذیرد : 1 – ورود موقت مواد اولیه . 2 – ورود موقت كالاهای خارجی برای شركت در نمایشگاههای بینالمللی . 3 – ورود موقت كالا برای تكمیل و تعمیر . 4 – ورود موقت دستگاههای فیلمبرداری و عكسبرداری هوائی و مطالعات علمی و فنی و غیره . 5 – ورود موقت وسائط نقلیه . 6 – ورود موقت دام كه به منظور تعلیف موقتا وارد كشور میشوند . 7 – ورود موقت محفظههای مخصوص حمل كالا (كانتینر) . 8 – ورود موقت كالاهائی كه طبق كنوانسیون گمركی به صورت موقت وارد میشوند . ج – كالاهای مرجوعی (اعاده به خارج از كشور) كالاهای مرجوعی كالاهایی هستند كه : 1 – بدلیل ممنوعیت و یا غیرمجاز بودن و یا عدم تطبیق با مجوزهای مربوطه قابل ترخیص نمیباشند. الف : برای این منظور چنانچه كالا در گمرك مرزی موجود باشد اظهارنامه در دو نسخه تنظیم میگردد و مشمول پرداخت هزینههای گمركی است و تحتنظر مستمر ماموران گمرك از كشور خارج میگردد . ب : چنانچه كالا در گمركخانه داخلی موجود باشد برای این منظور اظهارنامه در سه نسخه تنظیم میگردد و برای مرجوع نمودن كالاهای مجاز مبلغی معادل یك برابر مجموع حقوق گمركی و سود بازرگانی و عوارض مربوطه و برای مرجوع نمودن كالاهای غیرمجاز و مجاز مشروط و ممنوع الورود مبلغی معادل یك برابر حقوق گمركی و سود بازرگانی و عوارض مربوطه بعلاوه سه برابر ارزش كالا سپرده اخذمیگردد كه پس از تایید پروانه مرجوعی مربوط توسط گمرك خروجی، سپرده مذكور به صاحب آن مسترد میگردد . 2 – بعنوان ورود موقت قبلا به كشور وارد شدهاند و در پایان مهلت مربوطه برای اعاده به خارج از كشور اظهار مرجوع میشوند . راههای واردات كالا 1 – واردات از طریق دریائی 2 – واردات از طریق هوائی 3 – واردات از طریق زمینی (جادهای) و یا راهآه تشریفات ترخیص كالا از گمرك برای ترخیص كالا از گمرك مراحل زیرانجام میگیرد : 1 – تنظیم اظهارنامه توسط صاحب كالا یا نماینده قانونی وی همراه با كلیه اسناد و مدارك و مجوزها در صورت لزوم . 2 – بررسی اظهارنامه توسط قسمت احراز هویت 3 – مراجعه به بانك جهت پرداخت مبلغ تعیین شده بابت حقوق و عوارض و هزینههای گمركی در اظهارنامه . 4 – ارائه فیش بانك به دفتر ژورنال گمرك 5 – مراجعه به قسمت پروانه جهت صدور پروانه سبز گمركی . 6 – مراجعه به دفتر كوتاژ جهت ثبت اظهارنامه . 7 – مراجعه به سرویس ارزیابی جهت تعیین ارزیاب . 8 – مراجعه به انبار در معیت ارزیاب مربوطه جهت ارزیابی كالا . 9 – ارزیابی كالای اظهار شده ، در این مرحله چنانچه نیاز به ارسال نمونه به آزمایشگاه باشد ، میباید به آزمایشگاه مراجعه شود . 10 – مراجعه به دایره ارزش جهت تایید ارزش اظهار شده . 11 – مراجعه مجدد به ارزیاب مربوطه پس از انجام مراحل 9 و 10 12 – پس از امضای ارزیاب ، مراجعه به كارشناس و سپس مسئول سرویس ارزیابی . 13 – پس از مهر رئیس سرویس ارزیابی ، مراجعه به دفتر كل انبارها . 14 – مراجعه به درب خروج جهت اخذ مجوز بارگیری (در این مرحله اظهارنامه مجددا بررسی و سپس اجازه بارگیری صادر میشود). 15 – مراجعه به انبار جهت تحویل كالا كالاهای ضبطی در گمرك (ماده 31 قانون امور گمركی) ضبط كالا در گمرك اصولا در مواردی است كه كالا ممنوعالورود یا غیرمجاز بوده و با نام مشخصات صحیح اظهار شده باشد كه گمرك نسبت به ضبط آن اقدام مینماید و سه ماه به صاحب كالا فرصت داده میشود كه كالای وارده را از كشور اعاده نماید . ولی صاحب آن در این مورد اقدامی ننموده ، در این صورت بعد از انقضای مهلت مذكور كالا اصطلاحا ضبط میشود . پس از ضبط كالا ، به صاحب آن تا دو ماه مهلت داده میشود . پس از ضبط كالا ، به صاحب آن تا دو ماه مهلت داده میشود كه اگر شكایتی دارد به مراجع قضایی تسلیم نماید ، در غیر اینصورت و گذشت مدت دو ماه فوق اصطلاحا كالا ضبط قطعی میگردد یعنی به مالكیت دولت درمیآید . انواع كالا از لحاظ شرایط ورود الف – كالاهای مجاز : عبارتند از كالاهایی كه ورود آنها نیاز به انجام شرط نباشد. ب – كالاهای مشروط : كالاهایی هستند كه ورود آنها نیاز به انجام شرط شده باشد كه در ستون جدول مقررات صادرات و واردات سالانه یا در مندرجات ذیل یادداشتهای فصل تعرفه پیشبینی میگردد . ج – كالاهای ممنوع الورود : كالاهایی میباشند كه ورود آنها به موجب قوانین خاص و تصویب مجلس شورای اسلامی و یا در چارچوب قانون شرع مقدس اسلام منع گردیده باشد . مرور زمان در گمرك مرور زمان در گمرك موضوع ماده 16 قانون امور گمركی عبارت است از اینكه چنانچه در اثر اشتباه محاسبه و غیره چه از طرف گمرك و چه از طرف صاحب كالا مبالغی كمتر یا بیشتر دریافت و یا پرداخت شده باشد هر دو طرف در مدت زمان هشت ماه میتوانند نسبت به مطالبه كسر دریافتی از طریق گمرك و یا مطالبه اضافه پرداختی اقدام نمایند . مبدا مرور زمان تاریخ صدور سند ترخیص است . انواع بارنامه یا سندحمل كالا 1 – بارنامه دریائی (Bill of Landing) 2 – بارنامه حمل سراسری Trough B/L 3 – بارنامه حمل مركب فیاتا (F.B.L) Fiata combined transport 4 – راهنامه هوائی (Air way Bill) 5 – راهنامه زمینی (جادهای) (CMR) 6 – راهنامه راه آهن (Railway of Landing) 7 – بارنامه پستی لازم به ذكر است كه در حمل و نقل بینالمللی كالا اسناد و مدارك حمل دیگری نیز وجود دارد كه ذكر آنها در این مقال نمیگنجد . ارزش كالا در گمرك ارزش كالای ورودی در گمرك در همه موارد عبارت است از بهای سیف (CIF) (بهای خرید كالا در مبدا باضافه هزینه بیمه ، حمل و نقل و باربندی ) و كلیه هزینههای مربوط به افتتاح اعتبار یا واریز بروات و سایر هزینهها كه به آن كالا تا مرز ورود به اولین دفتر گمركی تعلق میگیرد كه از روی سیاهه خرید یا سایر اسناد تسلیمی صاحب كالا به گمرك تعیین و براساس نرخ ارز و برابریهای اعلام شده از طرف بانك مركزی ایران در روز اظهار (تسلیم اظهارنامه) محاسبه خواهد شد . سپرده در گمرك سپرده در گمرك مبلغی است كه نقدا یا به صورت ضمانتنامه بانكی معتبر بعنوان تامین پرداخت وجوهی بابت حقوق گمركی ، سود بازرگانی یا عوارض و هزینههای گمركی و سایر مخارجی كه ممكن است به كالا تعلق بگیرد موقتا پرداخت میشود ، اصولا دارای مدت معین میباشد و چنانچه ظرف مدت مذكور صاحب كالا تعهدات خود را انجام ندهد مبلغ سپرده به درآمد قطعی منظور میگردد . حقوق گمركی حقوق گمركی كه خود یك نوع مالیات غیرمستقیم محسوب میگردد عبارت است از وجوهی كه به موجب جدول تعرفه گمركی از كالاهای ورودی دریافت میگردد و برای توسعه اقتصادی و حمایت از صنایع داخلی میباشد كه توسط مصوبه هیئت دولت به مجلس پیشنهاد و قوه مقننه آنرا تعیین مینماید . سود بازرگانی سود بازرگانی یك نوع مالیات غیر مستقیم است و عبارت است از وجوهی كه طبق تصویبنامه هیئت وزیران به استناد قانون تجارت خارجی ، قانون امور گمركی و قانون مقررات صادرات و واردات از برخی كالاهای وارداتی اخذ میگردد و هرگاه دولت لازم بداند به منظور حمایت از تولیدات صنایع كشور میزان آن را تغییر میدهد . هزینههای گمركی هزینههای گمركی وجوهی هستند كه میزان و چگونگی وصول آنها با تصویب هیئت وزیران برای تخلیه ، باربری ، صفافی (بارچینی) ، بارگیری ، انبارداری ، آزمایش ، تعرفهبندی كالا، كارشناسی ، بدرقه كالا ، خدمات فوقالعاده و نظایر آن، توسط گمرك وصول میشود عوارض دریافتی عوارض شامل وجوهی است كه وصول آن طبق مقررات بعهده گمرك قرار گرفته است و عبارتند از: عوارض شهرداری ، عوارض هلال احمر ، عوارض هوائی، عوارض شهرداری محل (تعاون) ، عوارض بندری ،عوارض بهداری ،یك درصد عوارض ویژه ،تضمین صادرات ،حق ثبت سفارش. بیمه محلی گمرك ایران برای جبران خسارت ناشی از آتشسوزی احتمالی و از بین رفتن كالا در مدت توقف در اماكن گمركی به نفع شركت بیمه طبق جدول اعلام شده از كالاهای وارده حق بیمه دریافت مینماید و نرخ آن در تمام اماكن گمركی اعم از زمینی ، دریایی ، هوائی یكسان است . هم اكنون در ازای هر ماه یك و نیم در هزار سیف كالا دریافت میشود