مرغ خاصیت های زیادی در قسمت های مختلف خود دارد و با مصرف انواع بخش های آن مانند بال و گردن , دل و سنگدان , پوست و پای مرغ این خاصیت ها را دریافت خواهیم کردبا تهیه مرغ ارگانیک و سالم می توانید از برخی مضرات مصرف آن پیشگیری کنید می خواهیم به بررسی خاصیت ها و ویژگی های بخش مختلف گوشت مرغ اشاره کنیم این ماده غذایی قوت غالب ما ایرانیان به شمار می رود.
مرغ یکی از مواد غذایی می باشد که در اکثر وعده های غذایی هفتگی افراد یافت می شود و می توان مرغ را یکی از پرمصرف ترین مواد غذایی در سراسر دنیا دانست ، با این حال شاید خیلی از افراد نسبت به ارزش غذایی و همچنین فواید و مضرات قسمت های مختلف مرغ آگاهی کافی را نداشته باشند ، در ادامه مطلب می خواهیم به این موضوع بپردازیم .
کالری فراوان در بال و گردن مرغ
بالهای سوخاری شدهی مرغ که طرفداران زیادی هم دارد، سرشار از چربی و کالری است و اگر به عنوان پیش غذا مصرف شود، کالری دریافتی یک وعده غذا را دوچندان میکند، اما موضوع مورد بحث این است که به گفتهی کارشناسان، اگرچه بال و گردن محل تزریق واکسن به طیور است، به دلیل سرعت جذب، ماندگاری مواد تزریقی در این اعضا کم بوده و مصرف آن از این بابت مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اما مصرف گردن مرغ، به دلیل آنکه محل عبور نسوج عصبی و بسیاری از غدد لنفاوی است و از طرفی، شستوشوی مجرای داخلی آن غیرممکن است، مصرفش توصیه نمیشود.
جگر مرغ بخورید، اما! …
جگر مرغ همان عضوی است که علاوه بر ذخیرهی مواد مغذی، به دلیل آنزیمهای متنوعی که در سلولهای خود دارد، محل تجمع و خنثیسازی سموم، برخی هورمونها، واکسنهای تلقیحی و انواع آنتیبیوتیکهای تزریقی و خوراکی است، اما واقعیت این است با وجود آنکه در کشور ما مصرف داروهای هورمونی در طیور ممنوعیت خاصی نداشته و نظارت چندانی هم بر آن نمیشود، به دلیل هزینهی زیاد، تهیهی آن برای مرغدار صرفهی اقتصادی نداشته و به همین دلیل متخصصان صنایع غذایی جگر را بدون هورمون میدانند. این درحالی است که مصرف غیرمجاز و بدون نسخهی انواعی از آنتیبیوتیکها و داروهای شیمیایی برای مهار بیماریهای عفونی و کنترل بیماریهای انگلی و ویروسی در طیور، سبب عوارض مختلفی همچون سرطانزایی، جهشزایی، مسمومیت و ایجاد آلرژی میشود که مهمترین عارضهی آن مقاومت دارویی به انواعی از آنتیبیوتیکهاست که موجب کم یا بیاثر شدن آن در بدن مصرفکننده میشود.
کارشناسان معتقدند اگر استفاده از این داروها یک هفته قبل از کشتار باشد، جای نگرانی نیست، چرا که کبد حیوان فرصت پاکسازی و دفع مواد مضر تجمع یافته را خواهد داشت، اما اگر تلقیح ۲۴ یا ۴۸ ساعت قبل از کشتار باشد، دارو در جگر مرغ رسوب و برای سلامت مصرف کننده مضر است.
ارزش غذایی دل، جگر و سنگدان
احشایی چون دل، جگر و سنگدان مرغ پروتئین باکیفیتی دارند و به دلیل آنکه منبع غنی آهن، روی، سلنیوم، ویتامین A و B۱۲ هستند، به روند خونسازی کمک میکنند و برای رشد قدی و بدنی کودک و نوجوان مفیدند.
میزان آهن سنگدان و دل مرغ تقریبا با گوشت آن برابری میکند، ولی بسیار پرچرب بوده و بهویژه سنگدان کلسترول زیادی دارد. چربی آن از نوع اشباع و میزان اسیدهای چرب امگا ۶ آن بیش از امگا ۳ است. در نتیجه مصرف بیش از یک یا دو بار آن در ماه، میتواند باعث بروز التهابات بافتی در افراد مستعد شود. به گفتهی متخصصان میزان کادمیوم، سرب و کروم سنگدان بیشتر از دل بوده و به هیچ عنوان نمیتوان آن را جایگزین گوشت کرد.
پوست مرغ را نخورید
برخی خانوادهها پوست مرغ را از قسمتهای دیگر آن مضرتر میدانند و بر این باورند چربی زیر پوست حاوی هورمون است. در واقع مردم از وجود هورمون بیشتر از داروهای آنتیبیوتیکی میترسند و عامل اصلی رویش موهای زائد در بدن خانمها را مصرف پوست مرغ میدانند، اما این موضوع زمانی صحت دارد که به مـرغ هورمون تزریق شود.
ترکیبات هورمونی به دلیل آنکه شبیه هورمونهای جنسی هستند، در مرد و زن به یک میزان موجب بروز مشکل میشوند. در خانمها باعث پرمویی، رویش موهای زائد، جوش و کیست تخمدان و در آقایان باعث آکنههای شدید پوستی و نارسایی در هورمونهای جنسی میشود. در کودکان هم بر روند رشد تاثیر نامطلوب گذاشته و موجب افزایش وزن میشود، اما موضوع مهمتر آنکه از نظر علمی ثابت شده داروهای آنتیبیوتیکی، فلزات سنگین، سموم و آفتکشهایی که همراه دانههای جو و ذرت وارد جیرهی غذایی مـرغ میشود، در بافتهای نرم و پرچرب همچون پوست و جگر، رسوب و مصرف آن باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و حتی ریسک ابتلا به تومورهای سرطانی را افزایش میدهد. بنابراین از مصرف قسمتهایی از مـرغ که پوست بیشتری دارد بپرهیزید، چراکه علاوه بر چربی بالا باعث افزایش کلسترول بد خون هم میشود.
پای مرغ کلسیم دارد
میگویند مصرف پای مرغ غضروفهای آسیب دیده را ترمیم میکند و دارویی برای نرمی استخوان است. اگرچه پای مرغ حاوی بخشهای غضروفی است و سوپ آن حالت ژلاتینی دارد، ولی به عقیدهی برخی کارشناسان به دلیل آنکه ارزش پروتئینی چندانی ندارد، نمیتواند عاملی برای ساخت غضروفها بهشمار آید و در ضمن، برای هیچ گروه سنی به عنوان یک انتخاب ایدهآل توصیه نشده است، چراکه چربی اشباع فراوانی داشته و برای افراد با اضافه وزن و مبتلایان به دیابت مضر است. البته متخصصان تغذیه، سوپِ پای مـرغ را بهترین منبع کلسیم، فسفر، ویتامین A و D دانسته و برای کودکان مبتلا به نرمی استخوان مفید میدانند. آنان عقیده دارند اگر عصارهی پای مرغ با کمی پیاز پخته شود، کلسیم آن جذبپذیرتر خواهد شد.
احشای طیور برای مبتلایان به بیماریهای قلبی- عروقی، چربی خون بالا و نقرس محدودیت مصرف دارد.
تفاوت مرغ سبز با مرغ ارگانیک
با توجه به اینکه مرغهای هورمونی میتوانند باعث ایجاد عارضههایی شوند، متخصصان تغذیه و حکمای طب سنتی پیشنهاد میکنند از مرغهای خانگی یا مـرغ سبز استفاده کنید.
اگر این روزها سری به فروشگاههای معتبر و زنجیرهای عرضهی مواد غذایی یا میدانهای میوه و ترهبار بزنید، حتما مرغهای بستهبندی با عنوان «مرغ سبز» را میبینید. برخی افراد گمان میکنند مـرغ سبز نام دیگر مـرغ ارگانیک است، اما در حقیقت مـرغ سبز به مرغی گفته میشود که در طول دورهی پرورش آن، از آنتیبیوتیک استفاده نشده باشد. آنتیبیوتیکهای مصرفی در صنعت طیور بسته به نوع، هر کدام یک دورهی منع مصرف دارند. یعنی باید طبق دستور روی بروشور آنتی بیوتیک، از مصرف آن قبل از فرستادن طیور به کشتارگاه جلوگیری کرد که این دورهی منع مصرف، معمولا از سه روز تا نه روز متغیر است. بقایای آنتیبیوتیک در گوشت طیور پرورش داده شده باقی میماند و با مصرف مرغها وارد بدن انسان میشود که معمولا صدمات جبرانناپذیری را به جای میگذارد. این اثرات مخرب در کودکان و نسل آینده به وضوح قابل مشاهده خواهد بود.
گرچه مرغ تولید شده به این شکل، مرغی سالم و مطمئن جهت مصرف است ولی این مـرغ تولید شده هرگز نمیتواند نشان مرغ ارگانیک دریافت کند، زیرا ما در ایران مرغی به نام مـرغ ارگانیک نداریم، مگر در روستاها.
مرغ ارگانیک به مرغی گفته میشود که با مواد ارگانیک تغذیه شده باشد، یعنی از هیچ نوع مادهی اولیهی غیرطبیعی، شیمیایی و افزودنی برای تغذیه و پرورش آنها استفاده نشده باشد. همچنین در تغذیهی مرغها از مواد ارگانیک و غیرسنتتیک استفاده شده باشد. همچنین مـرغ نباید هیچگونه دارویی از جمله انواع آنتیبیوتیکها را در طول دوران پرورش دریافت کند. در پرورش این طیور باید فلسفهی پرورش ارگانیک رعایت شده باشد. تعداد جوجهریزی، شرایط پرورش، تغذیه، شرایط نوری، محیط پرورش، حتی انتقال به کشتارگاه و چگونگی کشتار و بستهبندی نیز در ارگانیک بودن مرغ دخیل هستند.