الیاف و نخهای فیلامنتی پلی استری محسوب کرد. شکل 3 - میزان مصرف الیاف در صنایع نساجی ترکیه (2015 - 2000) وی اضافه کرد: در سال دو هزار، میزان ظرفیت تولید جهانی نخهای فیلامنتی پلیاستری در حدود 5/12میلیون تن بود که این میزان تا سال 2010 به بیش از 25 میلیون تن (در حدود 2 برابر) رسید که با توجه به تولید 38 میلیون تن در سال 2014، پیشبینی میشود در سال 2016 ، میزان تولید نخهای فیلامنتی پلیاستری از 41 میلیون تن نیز فراتر رود. عضو هیئت مدیره شرکت پارسیان پلیتکس، سهم چین از میزان جهانی تولید نخهای فیلامنتی پلیاستری در سال دو هزار را حدود 35 درصد اعلام کرد و افزود: در سال 2010 این میزان به 70 درصد افزایش یافت و پیشبینی میشود با نصب واحدهای جدید تولیدی، در سال 2015 این کشور سهمی در حدود 77 درصد از بازار جهانی نخهای فیلامنتی پلیاستری را به خود اختصاص دهد. بهگفته دکتر کاظمی، میزان تولید این کشور در حدود 25 درصد بیش از نیاز بازار داخلی آن است؛ به همین دلیل بسیاری از کارخانجات تولید نخهای فیلامنتی پلیاستر چین ظرفیت خود را حدود 40 درصد کاهش دادهاند تا بتوانند از بحران پیشی گرفتن ظرفیت تولید نسبت به تقاضا عبور نمایند. وی سپس بازار الیاف پلیاستر استیپل را به دو قسمت تقسیم کرد: 1- واحدهای تولید الیاف استیپل بسیار بزرگ با ظرفیت بیش از 200 تن در روز که عموماً با تکنولوژی ذوبریسی مستقیم از مذاب کار مینمایند و بازار هدف آنها، تأمین نیازهای ویژه شرکتهای ریسندگی پنبهای و ... است. 2- واحدهای تولید الیاف استیپل نسبتاً کوچک که دارای تکنولوژی ذوب ریسی از چیپس و یا پرک بطری هستند و عموماً تولید آنها در شرایط فعلی به صورت فصلی و مقطعی شده است. بهاعتقاد این کارشناس صنعت نساجی، در حال حاضر شرکتهای بزرگ تولید الیاف استیپل در چین با ظرفیت 75-70 درصد به فعالیت خود ادامه میدهند و شرکتهای کوچک تولید الیاف (که هنوز تعطیل نشدهاند) ظرفیت خود را در حد 60-50 درصد حفظ کردهاند. وی ضمن اشاره به وجود فاصله معنادار میان حجم تولید الیاف پلیاستر استیپل و میزان تقاضا برای این الیاف در سطح جهانی گفت: به ناچار تعداد زیادی از کارخانجات راهی جز تعطیلی ندارند. شکل 4 – میزان اضافه ظرفیت تولید پلیاستر نسبت به میزان تقاضای بازار (الیاف استیپل، نخهای فیلامنتی، نخهای صنعتی و نخ کفپوش ماشینی) دکتر کاظمی سپس بیان داشت: روند رو به رشد بازار جهانی منسوجات با توجه به بحرانهای فعلی در حد معقولی قرار دارد البته در میان، حوزه منسوجات بیبافت توانسته است رشدی بیش از حد انتظار و متوسط جهانی به خود اختصاص دهد و در فاصله سالهای 2010 تا 2015 به رشدی حدود 5/5 درصد برسد. وی عنوان داشت: منسوجات بیبافت (بهخصوص منسوجات بیبافت اسپانباند) به عنوان رقیبی برای منسوجات بافتهشده محسوب میشوند و توانستهاند سهمی از این بازار را به خود اختصاص دهند که با توجه به این موارد، پیش بینی میشود در سال 2016 ، صنعت منسوجات بیبافت نزدیک به 8 میلیون تن الیاف نیاز داشته باشد. بهگفته عضو هیئت مدیره شرکت پارسیان پلیتکس، در حال حاضر سهم الیاف پلیاستر استیپل از این بازار در حدود 49 درصد میباشد که این میزان در سالهای 1990 و 2010 به ترتیب برابر با 40 و 46 درصد بوده است. سهم بازار الیاف پلی پروپیلن استیپل بهگفته دکتر کاظمی، از 36 درصد در سال 1990 به 34 درصد در سال 2010 و 31 درصد در سال 2016 کاهش یافته است که در این میان، بیشترین رشد متعلق به الیاف سلولزی بازیافته است که توانسته سهم خود را از 8 درصد در سال 1990 به 12 درصد در سال 2010 و 15 درصد در سال 2016 افزایش دهد. وی یادآور شد: با توجه به این آمار، سهم صنعت منسوجات بی بافت از بازار جهانی مصرف الیاف استیپل نساجی از 7 درصد در سال 1990 به بیش از 9 درصد در سال 2016 افزایش یافته است. وی تأکید کرد: در فرآیندهای ذوبریزی تولید منسوجات بیبافت نظیر اسپان باند و ملت بلون در عوض الیاف استیپل مستقیم از چیپس یا گرانول پلیمری استفاده میشود که این فرآیندها در حال حاضر سهمی در حدود 27 درصد از بازار کلی منسوجات بیبافت را به خود اختصاص دادهاند و باید در محاسبات تولید منسوجات بیبافت به آن نیز توجه شود. شکل 5– میزان مصرف الیاف در صنعت منسوجات بی بافت در بخش دیگر این میزگرد، دکتر کاظمی عنوان داشت: با توجه به کمبود زمینهای زراعی برای تولید الیاف گیاهی نظیر پنبه و همچنین کاهش مراتع چرای دام جهت تولید الیاف حیوانی نظیر پشم، مدتهاست که تمایل به استفاده از الیاف بشرساخت افزایش یافته است، اما از طرف دیگر با توجه به محدودیت منابع نفتی زیرزمینی و افزایش تمایل به حفظ محیط زیست در مقابل پلیمرهایی که غالباً از چرخه تجدید پذیری بسیار طولانی در محیط زیست برخوردارند امروزه فشار جهت بازیافت پلیمرها و استفاده مجدد از آنها در تولید الیاف بسیار ملموس شده است. شکل 6 – ظرفیت جهانی تولید الیاف پلی استر استیپل (الیاف نو و الیاف بازیافتی) بهگفته وی، در کنار افزایش تولید جهانی الیاف پلیاستر استیپل در فاصله 6 سال گذشته میزان تولید الیاف پلیاستر بازیافتی نیز به میزان قابل توجهی افزایش یافته است به گونهای که در سال 2010 الیاف پلی استر استیپل بازیافتی سهمی در حد 35 درصد داشتند ولی در سال 2016 سهم آنها به بیش از 50 درصد خواهد رسید. دکتر کاظمی به رواج استفاده از پرک و مواد بازیافتی جهت تولید نخهای فیلامنتی پلیاستر اشاره کرد و گفت: به دلیل حساسیت فرآِیند تولید و نیاز بازار، هنوز نخهای فیلامنتی بازیافتی نتوانستهاند مانند الیاف پلیاستر استیپل بازیافتی، سهم عمدهای از بازار را به خود اختصاص دهند. وی اضافه کرد: سهم عمده بازار نخهای فیلامنتی پلیاستری مربوط به بازار نساجی متداول است که میزان اندکی از آن در اختیار نخهای فیلامنتی بازیافتی قرار دارد و هنوز در حوزههایی نظیر نخهای صنعتی و نخ کفپوشها، استفاده از مواد بازیافتی رایج نشده است. شکل 7 – ظرفیت جهانی تولید نخهای فیلامنتی پلیاستر (نخهای فیلامنتی نساجی، نخهای فیلامنتی صنعتی و نخ کفپوش) بخش پایانی مطالب دکتر کاظمی به بیان روند آتی بازار اختصاص داشت که براین اساس، طی چند سال گذشته بازار کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا و اروپای غربی به یک بازار صرفاً واردکننده منسوجات تبدیل شده است و بازار کشورهای اروپای شرقی و ترکیه نیز در سالیان آتی به این سمت متمایل خواهد شد. وی افزود: صنعت نساجی چین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده منسوجات، متأثر از بحرانهای اقتصادی جهانی بوده و نمیتوان انتظار ویژهای از آن داشت. شکل 8 – میزان تقاضای جهانی الیاف در طی 50 سال گذشته وی تصریح کرد: متوسط رشد تقاضای الیاف در چین طی سالهای 2010 تا 2015 در حدود 2/3 درصد بوده است در حالیکه این میزان در فاصله سالهای 2015 تا 2030 تا 8/1 درصد کاهش خواهد داشت، اما در مقابل، متوسط رشد تقاضای الیاف در سایر نقاط جهان که در فاصله سالهای 2010 الی 2015 با چین برابر بود در سالهای 2015 تا 2030 تنها تا حد 5/2 درصد افت خواهد داشت. دکتر کاظمی با اشاره به این مطلب که سهم بازار الیاف پنبه به عنوان «سلطان سابق بازار الیاف جهان» از 38 درصد در سال دو هزار به 26 درصد در سال 2030 کاهش خواهد یافت و در مقابل سهم بازار الیاف استیپل و نخهای فیلامنتی پلیاستر از 36درصد در سال دو هزار به 57 درصد در سال 2030 افزایش خواهد داشت، البته در این میان، نباید از رشد تقاضا جهت الیاف سلولزی بازیافته غافل شد. *مهندس نجفی: طبق مطالعه انجام شده شرکت پلیاکریل ایران در سال 1391، ظرفیت تولید الیاف پلیاستر استیپل ایران حدود 320 هزار تن بود. در هفتماه امسال واردات 17 هزار و 700 تن الیاف پلیاستر استیپل به کشور انجام شده و پیشبینی میشود که تا پایان سال حدود 24-23 هزار تن الیاف پلیاستر استیپل وارد کشور شود. معاون بازرگانی شرکت پلیاکریل ایران ادامه داد: متوسط مصرف الیاف پلیاستر استیپل طی چند سال اخیر حدود 5/2 کیلوگرم بوده که اگر رشد جمعیت با این میزان تطبیق داده شود به این نتیجه خواهیم رسید که بازار پلیاستر اورلپ دارد پس باید تدابیری برای صادرات آن اندیشید و ساز وکاری برای تولیدکنندگان الیاف پلیاستر استیپل لحاظ شود تا بتوانند به صادرات محصولات خود در بازارهای جهانی بپردازند. مهندس نجفی وی با بیان این مطلب که دولت ترکیه، محدودیتهایی را برای مهار واردات الیاف پلیاستر به این کشور مدنظر قرار داده؛ تصریح کرد: بهتر است تولیدکنندگان الیاف پلیاستر در ایران، انسجام بیشتری داشته باشند و با برنامهریزی دقیقتر به فعالیت ادامه دهند. مهندس نجفی، جمعیت ایران در سال1389را بالغ بر 72 میلیون و 874 هزار نفر و نرخ رشد جمعیت را 4/1درصد اعلام کرد و گفت: در سال1399 جمعیت کشور به 83 میلیون و 743 هزار نفر افزایش خواهد یافت که اگر متوسط مصرف الیاف پلیاستر استیپل برای هر نفر، دو کیلو و صدگرم و نرخ رشد جمعیت 4/1 درصد درنظر گرفته شود، در مجموع 178 هزار تن از بازار پلیاستر استیپل توسط واحدهای داخلی تأمین خواهد شد. بهگفته معاون بازرگانی شرکت پلیاکریل ایران، در سال1392 ظرفیت تولید الیاف پلیاستر استیپل 320 هزار تن بود که این میزان در سالجاری افزایش یافته و به حدود 350 هزار تن رسیده است، البته باید توجه داشت که الیاف پلیاستر فیلامنت، بخش قابلتوجهی از بازار مصرف این نوع الیاف را به خود اختصاص میدهد و سهم آن رو به افزایش است. وی اعلام داشت: الیاف پلیاستر وارد کشور شده است که از این رقم 602 تن به ترکیه اختصاص دارد (کشوری که تصور میکنیم باید بازار صادراتی ما باشد!) مهندس نجفی سپس به لزوم صادرات الیاف پلیاستر اشاره کرد و گفت: با توجه به سرمایهگذاریهای کلان در حوزه تولید الیاف