انتقال دهنده های اتوماتیک و دستی دو نوع متداول مورد استفاده در خودروها میباشند. همانند سایر قسمتهایی که در آنها تماس فلز با فلز وجود دارد، این بخش از اتومبیل نیز، نیاز به روانکاری مخصوص به خود را دارد. روان کننده ای که برای این سیستم مورد استفاده قرار میگیرد، بایستی دارای سیالیت کافی بوده تا براحتی در سیستم- حتی زمانیکه هوا سرد است- توانایی گردش داشته باشد. از طرفی سازگاری مناسب با فلزات در تماس نظیر فولاد، برنز و یا دیگر آلیاژهای مس را دارا بوده، مقاومت شیمیایی بالایی در برابر اکسیداسیون و سفت شدن از خود نشان دهد و نیز روی قطعات لایه روانکاری پایداری ایجاد نماید. در مورد روانکارهای مختلفی که در سیستم های انتقال امروزی مورد استفاده قرار میگیرند، توجه به چند نکته ضروری میباشد: به هنگام خرید روغن دنده خودرو از درج عنوان {ای پی} EP، (ادتیو موثر در روغن دنده خودرو) روی ظرف خریداری شده، مطمئن شوید. در صورتیکه سیستم انتقال قدرت از نوع اتوماتیک باشد، حتماً بایستی از سیال انتقال قدرت اتوماتیک یا ATF استفاده شود. از روغنهای دنده برای قسمتهایی نظیر جعبه فرمان و دیفرانسیل نیز میتوان استفاده کرد، در این موارد حتماً به توصیه سازنده خودرو دقت شود. روغنهای دنده به علت ترکیبات ویژه ای که در فرمولاسیون آنها بکار رفته است، می بایست پس از ٣٠،٠٠٠ کیلومتر کارکرد و یا حداکثر یک سال، کاملاً تخلیه و با روغن جدید جایگزین گردد. روغن های دنده خودرو علل استفاده از روغن دنده خودرو عبارت است از: * راحت تعویض كردن دنده بخصوص در دمای پایین *جلوگیری از خطر افتادن اجزای تحت فشار *كم كردن اصطكاك و سایش. طبقه بندی روغن های دنده خودرو: 1 - براساس كیفی(انستیتو نفت آمریكا) 2 - براساس گرانروی(انجمن مهندسان اتومبیل) تأثیر انتخاب گرانروی صحیح: كاهش اصطكاك داخلی، جریان مناسب روغن، جلوگیری از سایش، ممانعت از داغ شدن سطح دنده، روانكاری صحیح. روغن دنده های اتوماتیك مشخصات خاص روغن دنده اتوماتیك شامل قابلیت در انتقال قدرت قابلیت عالی در انتقال حرارت، مقاومت در برابر كف كردن، ممانعت از سایش و روانكاری عالی است. موارد كاربرد روغن های دنده اتوماتیك: جعبه دنده اتوماتیك خودروهای سواری، سیستم های انتقال قدرت و جعبه فرمان هیدرولیكی، خودروهای سنگین. مشخصات ویژگی های ضدیخ، ضد جوش، ضد زنگ * پایین آورنده دمای انجماد و بالابرنده دمای جوش * محافظ قطعات سیستم خنك كننده در مقابل زنگ زدگی و خوردگی * قابل استفاده در چهار فصل روغن های صنعتی هیدرولیك پارامترهای مهم در انتخاب روغن صنعتی- هیدرولیك به شرح زیر است: * درجه حرارت عملكرد سیستم * دامنه تغییرات دمایی * گرانروی توصیه شده * سازگاری با مواد تشكیل دهنده (واشر- قطعات- پلاستیكی و . . ) * مقاومت لایه روغن * فشار و سرعت سیستم 3 دسته اصلی روغنهای صنعتی- هیدرولیك عبارت است از: * R&O كه دارای خواص ضد زنگ و ضد اكسیداسیون است * AW كه دارای خواص ضد سایش است. * HVI & AW كه دارای شاخص گرانروی بالا و خواص ضد سایش است. روغن دنده صنعتی پارامترهای مهم در انتخاب روغن دنده صنعتی به شرح زیر است: * گرانروی توصیه شده * نوع چرخ دنده و ابعاد * سرعت و دور خروجی چرخ دنده * شرایط محیطی * فشار و بار وارد شده به چرخ دنده مایع ترمز به جرأت می توان گفت که مهمترین قسمت هر وسیله نقلیه موتوری، سیستم ترمز آن میباشد. لذا کلیه مواد و قطعاتی که با این سیستم سروکار داشته باشند، بایستی با حداکثر دقت، تولید و به دور از هر گونه ملاحظات اقتصادی مصرف شوند. مایع ترمز، مهمترین نقش را در سیستم ترمز اتومبیلها ایفا میکند. این ماده که به نام روغن ترمز در جامعه مصطلح شده است، ترکیبی سنتزی (مصنوعی) می باشد که قسمت اعظم آنرا ترکیبات پلی گلیکول اتری تشکیل میدهد. مواد افزودنی مختلفی به منظور بالا بردن خواص و کارکرد مایع ترمز به آن اضافه میشود. این مایعات در سیستم های ترمز دیسک یا کاسه ای و کلاچ و سیستم های هیدرولیک خودرو که در آن استفاده از مایع ترمز توصیه شده باشد قابل کاربرد میباشند. یک مایع ترمز خوب، حداکثر دارای2 سال کارکرد مفید یا ٢٠،٠٠٠ کیلومتر است و بعد از سپری شدن این مدت حتماً بایستی تعویض گردد. مایع ترمز مناسب و مرغوب خواص زیر را داراست: ١- داشتن گرانروی مناسب در درجه حرارت پایین ٢- امکان تبخیر بسیار کم ٣- عدم ایجاد حباب ٤- سازگاری با فلزات مختلفی که با آنها در تماس است ٥- سازگاری با کاسه نمدها رعایت نکات زیر در ارتباط با سیستم ترمز و مایع آن، ضریب ایمنی خودرو را افزایش می دهد: هرگز برای صرفه جویی در مصرف سوخت، موتور اتومبیل را در سرازیریها خاموش ننمایید، چرا که در اثر خاموش بودن موتور، در بوستر ترمز، خلاء حاصل نشده و در نتیجه خودرو در این لحظه بدون ترمز میباشد. انتخاب مایع ترمز باید مطابق با توصیه شرکت سازنده خودرو باشد. مخزن اصلی مایع ترمز بایستی تا بالاترین سطح، پر نگه داشته شود. اگر سطح مایع پایین باشد، باعث هوا گرفتن سیستم میگردد.استفاده مجدد از مایع ترمز کارکرده، به هیچ وجه توصیه نمیگردد. برای تعیین زمان دقیق تعویض مایع ترمز، ضمن مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو، شرایط محیطی کارکرد را نیز باید مدنظر قرار داد. مایع خنک کننده (ضد یخ- ضد جوش- ضد زنگ) هدف استفاده از سیستم خنک کننده در خودروها، خارج ساختن حرارت اضافی ایجاد شده در اثر فعالیت موتور است تا بدین ترتیب دمای بدنه فلزی موتور در محدوده مطلوبی، کنترل شود. مایعی که معمولاً در این سیستم استفاده میشود، آب است. اما برخی محدودیت ها موجب گردیده که آب، به تنهایی قادر به ایفای کامل وظایف یک سیال خنک کننده نباشد. مثلاً وجود آلیاژهای آلومینیومی در مناطقی نظیر سرسیلندر و بدنه موتور که حرارت زیادی ایجاد می کنند، باعث خوردگی حرارتی میگردد. بنابراین وجود مواد شیمیایی بازدارنده خوردگی در سیال خنک کننده الزامی میباشد. همچنین تغییرات دمایی در فصول مختلف سال، سبب می شود آب در دماهای زیر ٥ درجه سانتیگراد و بالای ٦٠ درجه سانتیگراد عملاً غیرقابل کاربرد باشد. به همین علت لزوم افزودن یک ماده کمکی به سیال خنک کننده احساس میشود. مهمترین مشخصه مایع ضد یخ - ضدجوش، کاهش نقطه انجماد و افزایش نقطه جوش آب است ولی در عین حال خواص زیر را نیز داراست: ١- محافظت قطعات در برابر خوردگی و زنگ زدگی ٢- ظرفیت بالای انتقال حرارت ٣- محلول در آب و غیرقابل اشتعال ٤- خاصیت ضد کف به میزان بسیار زیاد بعد از انتخاب سیال خنک کننده مناسب، دقت در رعایت نکات ذیل، موجب افزایش کارآیی سیستم خنک کننده خودرو میگردد: سیال ضد یخ - ضدجوش، معمولاً با نسبت ١-١ با آب مخلوط میگردد. این نسبت، حاصل آزمایشات فراوان در شرایط عملیاتی مختلف و در آزمایشگاههای معتبر دنیا میباشد و ثابت شده است که بهترین بازده و کارآیی را دارا میباشد. با این نسبت، نقطه انجماد محلول حاصل، به34- درجه سانتیگراد خواهد رسید. زمان تعویض مایع خنک کننده در شرایط ایده آل، حداکثر بعد از ٢ سال کارکرد میباشد. جهت اطمینان بیشتر، توصیه میگردد که پس از ٣٠،٠٠٠ کیلومتر و یا یک سال، مایع خنک کننده تخلیه و محلول جدید جایگزین شود. روش صحیح استفاده از سیال ضد یخ - ضد به صورت ذیل می باشد: ١- رادیاتور را کاملاً تخلیه نموده، کلیه لوله های رابط، واشرها، بست ها و ترموستات را بازرسی و در صورت نیاز نسبت به سرویس و تعویض قطعات معیوب اقدام گردد. ٢- سیال خنک کننده را با نسبت یاد شده با آب لوله کشی و یا آبی که املاح و سختی آن در حد استاندارد باشد، مخلوط و سپس به سیستم رادیاتور اضافه میشود. ٣- سطح سیال دائماً کنترل گردد تا از میزان مشخص کمتر نشود. گریس گریس محصولی نیمه مایع تا جامد است که از اختلاط یک عامل تغلیظ کننده در مایعی روان کننده (روغن) حاصل میشود. این تعریف نشان میدهد که گریس ماده روان کننده ای است که به مقدار مشخصی سفت شده باشد و دارای خواص ویژه ای است که روغن روانکار به تنهایی آن خواص را دارا نمیباشد. در مواردی که نیاز است تا ماده روان کننده به هنگام استفاده در وضعیت اولیه اش باقی بماند، خصوصاً در جاهایی که امکان روانکاری مجدد، محدود بوده و یا از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نباشد، روانکاری با گریس ارجحیت دارد. همچنین در مواردی که نیاز به آب بندی در سیستم احساس میشود، باید بجای روغن از گریس استفاده نمود. بدلیل ماهیت ساختاری، گریس وظایف خنک کنندگی و پاک کنندگی را درسیستم ایفا نخواهد کرد. اما انتظار میرود بجز این دو مورد، گریسها دیگر خواص روغنهای روانکار نظیر کاهش اصطکاک، ایجاد لایه روانکاری، جلوگیری از سائیدگی، محافظت قطعات در برابر خوردگی، آب بندی سیستم و سازگاری با مواد موجود در قسمتهای روانکاری را بطور کامل انجام دهند. متداولترین تغلیظ کننده ها، صابونهای فلزی عناصری نظیر لیتیم، سدیم، کلسیم، آلومینیوم، باریم، مس و سرب هستند و مایع روان کننده هم اکثراً روغن های دارای پایه معدنی میباشند. به منظور بالابردن خواص گریس و بهبود کارآیی آن، مواد افزودنی مختلفی نظیر دی سولفید مولیبدن (به منظور کاهش سایش و اصطکاک) به آن اضافه میشود. برای بهره مندی هر چه بیشتر و بهتر از گریس