تنظیم فرم های اظهارنامه صادراتی برای صدور كالا از طریق بازارچه های مرزی الزامی است . كه تكمیل این فرم برای كسانی كه تصمیم به صدور كالا از طریق بازارچه های مرزی می نمایند اجباری است . كه با پر كردن فرم اظهارنامه مربوطه عملیات صدور كالا در بازارچه ها شروع می گردد كه دارای دورو می باشد و حاوی اطلاعات مذكور می باشد . بالا واریز هزینه های گمركی بعد از اینكه مراحل قبلی پشت سر گذاشته شد یعنی تنظیم اظهارنامه و احراز هویت چنانچه اظهارنامه به صورت صحیح تنظیم شده باشد اظهارنامه به انضمام كلیه اسناد مربوطه لاك و مهر شده و در دفاتر ثبت می گردد . كه پس از ثبت در دفاتر و لاك و مهر صاحب كالا می باید برای پرداخت هزینه های گمركی صادرات قطعی كالا به دایره صندوق مراجعه نماید ، و نسبت به پرداخت هزینه های گمركی اقدام نماید . كه در گذشته این هزینه ها در دفتر درآمدهای عمومی و خصوصی (دفتر ژورنال) ثبت می گردیده است . ولی در حال حاضر این هزینه ها را اداره بنادر و كشتیرانی وصول می نماید . بالا ارزیابی كالاها صادراتی در هنگام ارزیابی كالای صادراتی مسایل زیر مورد بررسی قرار می گیرد كه حائز اهمیت است . الف – مشخصات كالای صادراتی با اظهارنامه مطابقت داده می شود . ب – محتویات كالای صادراتی با اظهارنامه مطابقت داده می شود . ج – محتویات اسناد ، اظهارنامه و كالای موجود مطابقت داده می شود . د – بررسی و اطمینان از صحت ارزش كالای صادراتی و مطابقت آن با محتویات ارزش كالای صادراتی و كالای موجود . ه – معاینه و آزمایش كالا در جایی كه قیمت های صادراتی اعلام شده بر حسب مواد متشكله متفاوت است . ی – پلمپ و سیم و سرب (لاك و مهر) بسته ها در صورت لزوم در این قسمت (قسمت ارزیابی) پس از ارسال پرونده از دفاتر گمركات رئیس گروه ارزیابی پس از بررسی اجمالی با توجه به نوع جنس و تخص هر یك از ارزیابان ، ارزیاب مربوطه را تعیین و عملیات ارزیابی را به ارزیاب واگذار می نماید . كه ارزیاب از دیدگاه های مختلف عملیات ارزیابی را انجام داده و مورد بررسی و كنترل قرار می دهد . كه شامل بررسی در خصوص موارد ذیل است : بررسی مدارك پیوست اظهارنامه و كنترل كامل بودن و صحت آنها كنترل پیوست ودن انواع مجوزها كنترل محاسبات كنترل تخصصی اجرای بخشنامه ها و دستورالعمل صادره بازدید از كالاهای صادره كنترل تعداد بسته های صادراتی ، بسته بندی و تعداد موجود در رشته ها با مقایسه مدارك شناخت نوع كالا مطابقت كالای اظهار شده یا تعرفه مطابقت مشخصات فنی با مشخصات اظهار شده ارسال به آزمایش در صورت نیاز ارسال و ارجاع به قیمت تعیین ارزش جهت ارزش واقعی كالا امضاء اظهارنامه بالا صدور اسناد ترخیص بعد از اینكه مراحل قبلی انجام گردید پس از اطمینان از صحت مندرجات اظهارنامه و تطبیق كامل كالای صادراتی به همراه اسناد با قوانین و مقررات و دستورالعمل ها و بخشنامه ها ، اظهارنامه از طرف رئیس گمرك امضاء و به عنوان سند ترخیص نسخه ای از آن تسلیم صاحب كالا می گردد . به عبارت دیگر صدور ایناد ترخیص بعد از انجام مراحل ارزیابی كالای صادراتی است ، كه بر اساس این سند صاحب كالا با در دست داشتن پروانه گمركی به انبار مراجعه می نماید و كالای مربوطه را تحویل می گیرد . بالا خلاصه مراحل صدور كالا صدور كالا از طریق بازارچه های مرزی دارای مراحلی است كه برای سهولت این مراحل در 6 عنوان از جمله اسناد و مدارك ع تنظیم اظهارنامه ، تطبیق اسناد ،صندوق ، ارزیابی كالا و سند ترخیص به شرح ذیل طبقه بندی شده است : اسناد و مدارك 1- قبض انبار 2- كارت بازرگانی 3- مجوز صدور 4- گواهی استاندارد 5- قیمت گذاری كالا (توسط گمرك ایران) 6- صورت عدلبندی 7- وكالتنامه 8- معرفی نامه رسمی (معرفی نماینده) 9- سایر مدارك تنظیم اظهارنامه انعكاس اطلاعات ذیل در اظهارنامه الزامی است . 1- مشخصات صادر كننده 2- مشخصات ارسال كننده كالا 3- مشخصات نماینده كالا در مقصد 4- مشخصات خریدار 5- مشخصات مجوز صدور 6- كشور مبدا 7- كشور مقصد وسیله حمل 8- كشور مقصد نهایی 9- شرایط معامله 10- وسیله حمل 11- محل بارگیری 12- گمرك محل انجام تشریفات 13- مشخصات محموله 14- مشخصات كالا 15- محاسبه هزینه های گمركی تطبیق اسناد 1- احراز مالكیت 2- احراز شرایط 3- بررسی اسناد صندوق پرداخت هزینه های گمركی توسط صادر كننده حسب مورد دارای اقلام ذیل است . 1- تخلیه و بارگیری 2- انبارداری 3- آزمایش و تعرفه بندی 4- بدرقه كالا 5- خدمات فوق العاده ارزیابی كالا ارزیابی كالا نیز دارای مراحلی به شرح ذیل است : 1- بررسی مشخصات محموله 2- بررسی محتویات بسته 3- بررسی محتویات اسناد با كالا 4- بررسی صحت ارزش كالای صادراتی 5- معاینه و آزمایش كالا (حسب مورد) 6- پلمپ و سیم سرب بسته ها (حسب مورد) سند ترخیص در این مرحله سند ترخیص صادر می گردد و اظهارنامه پس از انجام تشریفات گمركی كه بر اساس قوانین و مقررات انجام شده است امضاء می گردد . بالا واردات عمل وارد كردن یا فراهم كردن موجبات ورود كالایی به یك قلمرو گمركی را واردات می گویند كه در اصطلاح لاتین Importation نامیده می شود . همان طوری كه گفته شد واردات به معنای ورود كالا به قلمرو گمركی است . لذا واردات در قلمرو سیاسی مثل مناطق آزاد تجاری مشمول این عنوان نخواهد شد . ورادات به صور مختلف انجام می گیرد كه منظور از واردات در بازارچه های مرزی واردات قطعی است و شامل ورود موقت ، كالای مرجوعی و … نمی گردد . به عبارت دیگر واردات به عمل آوردن یا سبب آورده شدن هر نوع كالایی به داخل قلمرو گمركی است و به تعبیر دیگر به عمل وارد كردن هر نوع اجناسی به قلمرو گمركی واردات گفته می شود . بالا وارد كننده كالا در بازارچه مرزی به شخص یا اشخاصی این اصطلاح دلالت دارد كه اقدام به وارد كردن كالاهای مورد مصرف در داخل منطقه می نماید ؛ و عمل واردات را بر اساس مجوزهای مورد نظر انجام می دهد و شخصی یا اشخاصی هستند كه نسبت به مقررات واردات و صادرات كشور و قوانین تجاری كشور فروشنده با اطلاع می باشد . بالا واردات قطعی منظور از واردات قطعی كالاهایی هستند كه برای مصرف یا فروش سفارش شده و به كشور وارد و با انجام تشریفات قطعی گمرك از جمله پرداخت حقوق و عوارض ورودی از گمرك ترخیص می وند . بنابراین واردات كالا در بازارچه های مرزی به منظور ماندن دائم در قلمرو گمركی می باشد و از آنها حقوق و عوارض ورودی دریافت می گردد ؛ و این تشریفات آنها نیز برای ترخیص قطعی است و از تشریفات غیرقطعسی برخوردار نیستند .كه برای این نوع از واردات در بازارچه های مرزی البته با توجه به اینكه كالاهای وارداتی جزء كالاهی مشروط باشند نیاز به مجوز ورود و سایر اجازه ها و گواهی های لازم می باشد كه می باید صاحب كالا نسبت به اخذ این مجوز اقدام نماید .بنابراین همان طوری كه گفته شد واردات قطعی شامل كالاهایی هستند كه برای مصرف در داخل كشور اظهار گردیده و زمینه های ترخیص آن از گمرك فراهم می آید و در نتیجه با انجام تشریفات قطعی گمركی نسبت به ترخیص آن اقدام می شود . ماده 1 آئین نامه اجرایی قانون امور گمركی بر واردات قطعی اشاره دارد و مبین این واقعیت است كه حقوق گمركی و سود بازرگانی و عوارض مذكور در ماده 2 قانون امور گمركی فقط از واردات قطعی دریافت می شود و منظور از واردات قطعی به كشور كالایی است كه برای مصرف در داخل كشور اظهار و از گمرك مرخص می شود . ماده 256 آ . ا . ق . ا . گ اشاره به وارد كردن كالای مجاز و بخشوده از راه غیر مجاز دارد بنابراین هر گاه كسی كالایی را كه ورود آن به كشور مجاز و از حقوق گمركی و سود بازرگانی و عوارض بخشوده است جز از راه های مجاز از سایر راه ها بدون كسب اجازه قبلی گمرك وارد نماید عمل او تخلف از مقررات گمركی محسوب می گردد . وارد كنندگان بازارچه های مرزی باید دقت داشته باشند كه وسایط نقلیه آبی اعم از خالی یا حامل كالا كه از خارج وارد آب های كشور می گردد باید در اسكله های مجاز پهلو بگیرد یا در لنگرگه های مجاز لنگر بیندازد و قبل از انجام تشریفات گمركی نباید كالایی تخلیه یا بارگیری یا از اسكله ها یا لنگرگاه ها خارج شود كه این قانون (ماده 26 ق ا گ) كه مربوط به ورود و خروج غیر مجاز كالا است در خصوص واردات قطعی كه از طریق بازارچه ها نیز انجام می شود مصداق دارد و از ضمانت اجرایی برخوردار است و باید توجه داشت كه در صورت تخلیه كالا یا بارگیری قبل از انجام تشریفات گمركی مسئله مربوط منطبق با ماده 29 قانون امور گمركی قاچاق بوده و طبق آن عمل خواهد شد .