استخراج اسانس گل سرخ محمدی استخراج اسانس گل سرخ از سه روش امکانپذیر است استخراج از طریق تقطیر با آب شامل تعلیق گلها در آب و جوشاندن آنها و سپس خنککردن بخارات و جمع آوری آنها میباشد. در این روش مقدار مشخصی از گل سرخ محمدی را براساس گنجایش مخازن با مقداری آب که حدود 3 تا 4 برابر وزن گل میباشد تقطیر میکنند. کاربرد دما در عمل تقطیر باید خیلی آهسته و ملایم باشد. بعبارتی افزایش ناگهانی دما ، بعضی از اجزای معطر سبکتر را با هوای باقیمانده در دستگاه تقطیر خارج خواهد کرد. براساس گزارشاتی که ارایه گردیده است تا زمانی که در دستگاه تقطیر یک لیتر گلاب از هر کیلو گل سرخ محمدی جمع آوری گردد عمل تقطیر ، گلاب و اسانس اول میباشد. بار اسانس که از تقطیر اول بدست میآید کم است زیرا مقدار زیادی از اسانس گل سرخ محمدی در گلاب محلول بوده و برای جدا کردن این اسانس ، محلول گلاب حاصله باید تقطیر شود. لازم به ذکر است که در ایران و هندوستان از روش تقطیر با آب برای تهیه اسانس گل سرخ محمدی استفاده میگردد. البته در برخی مناطق ایران ایران روش تقطیر با بخار و آب با هم بکار گرفته میشود. در دو روش ذکر شده بدلیل وجود ترکیبات ناپایدار که در دمای بالا ، آسیب دیده یا بطور کلی از بین میروند، بازده عمل چندان مطلوب نمیباشد. بنابراین روش دیگری نیز برای جداسازی ترکیبات معطر از گل بکار میرود که استخراج با حلال نامیده میشود. در این روش میزان فنیل الکل که ماه موثر اسانس میباشد 10 برابر بیش از محصول حاصل از تقطیر با بخار است. کاشان رتبه سوم تولید گل محمدی، بزرگترین تولید کننده گلاب کشور اصفهان با یک هزار و 206 هکتار سومین تولید کننده ی گل محمدی کشور می باشد بیش از 90درصد از سطح زیر کشت و تولید گل محمدی این استان در شهرستان کاشان واقع است. سطح زیر کشت گل محمدی در منطقه کاشان در حال حاضر یکهزار و 460 هکتار می باشد که از این میزان یکهزار و 200 هکتار بارور و 260 هکتار به صورت نهال است. با این حال واردات گل محمدی از استان های فارس، کرمان و آذربایجان به کاشان این شهرستان را به بزرگ ترین تولیدکننده گلاب کشور تبدیل کرده است. انتظار میرود امسال 4 هزار و 800 تن گل محمدی در کاشان برداشت شود تولید سال گذشته گل محمدی کاشان 2 هزار و 400 کیلوگرم در هکتار بوده است که 30 تا 35 درصدی کاهش تولید گل محمدی در کاشان بوده است که این کاهش تولید به خاطر سرمازدگی سال گذشته بوده است در منطقه کاشان 750 کارگاه سنتی و 16 کارگاه صنعتی فعالیت داشته و گلاب تولیدی را ضمن ارسال به بازار داخلی به خارج از کشور نیز صادر میکند. گلاب و عرقیات دراستان فارس بزرگترین تولید کننده گل محمدی کشور فارس با سطح زیر کشت چهار هزار و 700 هکتار گل محمدی دیم و هزار و 232 هکتار کشت آبی 42 درصد سطح زیر کشت گل محمدی کشور را به خود اختصاص داده است و با تولید سالانه 33درصد گل محمدی مقام نخست را در تولید گل محمدی به خود اختصاص داده است. میزان اسانس تولیدی از فراوری گل محمدی در استان فارس در سال 89 یکصد و 70 لیتر بوده است افزود : دشت لایزنگان- نوایگان داراب فارس ،شیراز ، میمند ، قمصر کاشان به ترتیب مقامهای اول تا چهارم را در تولید اسانس گل محمدی دارند. وی افزود : پیش بینی میشود امسال تولید اسانس در استان به 200 لیتر ، گلاب به بیش از 8 میلیون لیتر و برداشت گل محمدی به بیش از 950 تن برسد. کارشناس صنایع فرآوری جهاد کشاورزی فارس هم با اشاره به فعالیت 23 کارخانه صنعتی و 55 کارگاه سنتی در استان گفت: تولیدات این کارگاهها سالانه بیش از 950 تن عرقیات در سال است که 60 تا 70 درصد آنها به استانهای دیگر و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می شود. کیفیت و مرغوبیت و میزان اسانس گل محمدی در فارس سبب تقاضای خرید استانهای دیگر شده است به گفته مهندس عبدالکریم رضوی، رئیس جهادکشاورزی فارس، سالیانه بیش از ۴ هزار و ۹۶۳ تن گل محمدی و بیش از ۱۰ میلیون لیتر گلاب و ۳۰ لیتر اسانس گل در فارس تولید می شود.7 داراب بزرگترین تولید کننده ی گل محمدی همزمان با برداشت گل محمدی در داراب همایش گل و گلاب در داراب برگزار می شود. () خرد رئیس جهاد کشاورزی فارس گفت: شهرستان داراب با 5 هزار هکتار گل محمدی و تولید سالانه 7 هزار تن گل بزرگترین تولید کننده این محصول در کشور است . وی افزود: در شهرستان داراب 4550 هکتار گل محمدی دیم و 450 هکتار گل محمدی آبی وجود دارد و4 کارخانه گلاب گیری صنعتی و 16 مرکز گلابگیری سنتی در این شهرستان به تولید گلاب مشغولند. به گفته دکتر کرمی کارشناس مدیریت امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس بر اساس تحقیقات علمی صورت گرفته، درصد اسانس گل محمدی داراب بالاترین میزان اسانس در ایران است و این به دلیل دیم بودن و ارگانیک بودن گل محمدی داراب است . مهمترین مراکز تولید گل محمدی داراب روستاهای لایزنگان – نوایگان و مروارید است و روستای لایزنگان با 1850 هکتار سطح زیر کشت گل محمدی دیم و 250 هکتار گل محمدی آبی مهمترین آنهاست. گل محمدی داراب توسط تجار محلی به کشورهای حاشیه خلیج فارس، آلمان ، فرانسه ، انگلیس و پاکستان و همچنین به استانهای کرمان ، اصفهان و شهرهای قمصر ، فیروز آباد ، کاشان ، کازرون ، سروستان و قم صادر می شود. قدمت گل محمدی در داراب به حداقل 300 سال می رسد و حدود 2500 خانوار از مردم داراب به شغل باغداری گل محمدی مشغولند. گل محمدی در داراب در ارتفاع 1400 تا 2600 متری از سطح دریا و در کوهستان ها کشت می شود. همه ساله برداشت گل محمدی در داراب از اواخر فروردین ماه آغاز و تا خرداد ماه ادامه دارد. شرکت ساغر داراب شرکت تعاونی تولیدی فرآورده های تقطیری ساغر داراب از سال 74 به صورت سنتی فعالیت خود را آغاز نمود. در ابتدای فعالیت کیفیت را سرلوحه کار خود قرار داد و محصولاتی با کیفیت مطلوب عرضه نمود. عزم توان تولید زیاد از یک سو و افزایش تقاضا از سوی دیگر مسولان شرکت را بر آن داشت که جهت رفع احتیاجات مشتریان و نیاز جامعه و تولید مطلوب در سال 1382 گامی بلند در جهت صنعتی شدن بردارد و بدین ترتیب صنایع تقطیر ساغر به عنوان بزرگترین واحد تولید در جنوب کشور پا به عرصه وجود گذاشت.تکنولوژی ماشیت آلات و ساختمان های این شرکت که در شهرک صنعتی داراب قرار دارد مطابق با استاندارد های روز دنیا بوده و از جدیدترین و مدرن ترین خطوط تولید و بسته بندی بهره می گیرد به طوری که در اولین گام حضوربه عنوان واحد نمونه صنعتی انتخاب و در سال 87 موفق به اخذ نشان استاندارد ملی شد. هم اکنون این شرکت با توان تبدیل روزانه 20 تن گل محمدی و سایر گیاهان دارویی قادر است سالانه 6000 تن انواع عرقیات گلاب و هزار کیلو گرم اسانس تولید داشته باشد. پایه واساس تاسیس و راه اندازی این شرکت تولید و ارائه محصولاتی با کیفیت برتر نسبت به محصولات مشابه موجود در بازار بوده است بر همین اساس کیفیت فرآورده های تولیدی در ابتدای ورود مواد گیاهی به کارخانه در عین تولید ، بسته بندی و انبارداری با کنترل های ماکروسکوپی و میکروسکوپی تضمین می گردد. این شرکت با فراوری بیش از 40 نوع گیاه دارویی وتبدیل آن به عرقیات و اسانس سهم بسزایی در داروهای گیاهی را به خود اختصاص داده است . مزارع و گلستان های طرف قرداد با صنایع تقطیر ساغر پیوسته توسط کارشناس واحد RAD بازرسی و مورد تحقیق و مطالعه قرار می گیرد. تمامی گلستان های طرف قرار داد با شرکت ساغر ارگانیک بوده که در تولید انها از هیچ گونه کود یا سموم شیمیایی استفاده نمی شود محصولات شرکت از طرف وزارت بهداشت اجازه ی تولید نزدیک 40 نوع عرقیات به شرکت ساغر داده شده است اما با توجه به ظرفیت محدود کارخانه باید محصولاتی انتخاب شوند که در بازار دارای فرهنگ مصرف و سود بالا باشند. با وجود این که شرکت افتخارات زیادی را تا به حال کسب کرده است اما در امتداد فرهنگ سازی شرکت های بزرگ حرکت می کندو خود تا به حال هزینه ای برای فرهنگ سازی محصولی نکرده است. تولید عرق الو اورا برای اولین بار در کارخانه ساغر در روز مراجعه محققق صورت می گرفت مهندس کارخانه دراین زمینه ابراز داشتند پخش محصولات نوشیدنی الواورا با بسته بندی های جدید باعث فرهنگ سازی و تبلیغ این محصول گشته که نتیجه مطلوبی در بازار به همراه داشته است و نکته دیگر این که گیاه الواورا در منطقه کشت می شود که مشکلی برای کارخانه مبنی برتهیه مواد اولیه وجود ندارد پس کارخانه بر آن شد که کالایی جدید به سبد محصولات خود بیفزاید قیمت محصولات ساغر قیمت محصولات شرکت ساغر نسبت به محصولات دیگر شرکت های سنتی موجود در اطراف خود اندکی بالاتر می باشد که این به خاطر کیفیت برتر محصولات ساغر نسبت به محصولات دیگر شرکت ها می باشد با این حال تفاوت قیمت به نحوی نیست که بتوان این محصول را فقط برای قشر خاصی در نظر گرفت.طی تحقیقات به عمل آمده در فروشگاههای شهرستان داراب، همه فروشندگان با اقرار به کیفیت بالای محصولات ساغر ابراز داشتند که این اندک قیمت اضافی نسبت به شرکت های دیگر خود می تواندبرای کسانی که به کیفیت کالا اهمیت نمی دهند و یا کیفیت برتر را نمی شناسند تاثیر گذار باشد. مواد اولیه شرکت ساغر دارای گواهی ارگانیک از انگلستان می باشد که نشان دهنده ی صد درصد طبیعی بودن مواد اولیه مبنی بر استفاده نکردن از هیچ گونه سم و مواد شیمیایی در پرورش گیاهان مزارع طرف قرار داد می باشد که خود دلیل مهمی در صادرات محصولا ت ساغر به کشور های پیشرفته ای همچون کانادا می باشد مواد اولیه مورد نیاز کارخانه به قریب درشهرستان داراب و یا از داخل خود استان تامین می شود که این خود از هزینه حمل ونقل می کاهدو همچنین مواد اولیه بلافاصله بعد از برداشت به کارخانه می رسد که در کیفیت محصول نهایی به حتم تاثیر گذار می باشد. با این حال مواد اولیه ای مثل بید مشک هم از خارج استان (ارومیه و شمال شرق کشور) تامین می شود که کارخانه برای پر کردن سبد کالای مشتریان از سود خود می کاهد و این عرقیات رانیز تولید می کند. دلایل استفاده از محصولات ارگانیک : کشاورزی همیشه یکی از عوامل تاثیر گزار روی محیط ، زراعت ، کیفیت و سلامتی غذا به حساب می آید. تاثیرغذایی که می خوریم بر روی سلامتی بدن به قدری مهم است که کمیته جهانی و یک شبکه اختصاصی جهت نظارت بر کالاها سازمان یافته است.این تشکیلات آینده بهتر غذایی و کشاورزی را پیش بینی می کند. در این رابطه برخی از مشخصات اینگونه محصولات عبارتند از: 1 -طعم: بسیاری از مردم معتقدند که غذاهای ارگانیک طعم بهتری دارند. 2-افزایش کیفیت: چون در کشاورزی ارگانیک از سم پاش ها و مواد شیمیایی استفاده نمی شود ارزش غذایی بالایی حاصل می شود. 3-محیط زیست : کشاورزی ارگانیک به عنوان دوست محیط زیست وپرندگان و گیاهان می باشد. 4-هزینه پایین: با در نظر گرفتن کیفیت و سایر خصوصیات مثبت، این محصولات قیمت پایینی دارند. 5- وجود بازارهای مطمئن جهت صادرات 6- قیمت محصو لات ارگانیک ( گلاب و اسانس) در بازارهای جهانی چند برابر محصولات غیر ارگانیک میباشد. با توجه به اینکه گل محمدی گیاهی است که بسیار مقاوم به حمله آفات و بیماریها می باشد و به راحتی امکان کشت ارگانیک آن در عرصه های بکر و دا منه های طبیعی وجود دارد امکان توسعه کشت آن براحتی امکان پذیر می باشد، به طوریکه هم اکنون نیز بسیاری از گلستانها در نقاط مختلف ایران بعلت عدم استفاده از سم و قابلیت اخذ گواهی ارگانیک بین المللی را دارند. بازار کارخانه بازار شرکت در مرتبه اول شهرستان های استان فارس و استان های هم جوار می باشد. اما شرکت توانستهاست تا به حال محصولات خود را از قبیل گلاب را در نقاط دورتر در کشور همچو تهران (در مجاورت کاشان تولید کنند برتر گلاب ) به فروش برساند در صادرات به خارج از کشور نیز شرکت فعال بوده است محصولات ساغر تا به حال به کشور های حوضه خلیج فارس وکشور های پیشرفته ای همچو کانادا صادر شده است. بیشتر کالا های شرکت به صورت سفارش از طرف مشتری به بازار ارائه میشودکه این خود نشان دهنده ی کیفیت محصولات تولیدی میباشد. این امر سبب ان شده است که شرکت هزینه های کمتری برای بازار یابی و حمل ونقل بپردازد همچنین بتواند بیشتر بر کیفیت محصولات خود نظارت کند. منحنی امکانات تولید این کارخانه همیشه سعی می کند که محصولات تولیدی خود را بر اساس فصل مواد اولیه در منطقه خود تنظیم کند تا با مشکلات کمتری مواجه شود همچنین کارخانه بر اساس ظرفیت روزانه خود محصول مورد نظر را در کل همان روز تولید می کند. یعنی در طول روز تمام توان کارخانه برای برای تولید یک محصول می باشد. در بعضی از مواقع مشتری سبدی از کالا را سفارش می دهد. لذا چون شرکت همیشه سعی می کند تا حد امکان مشتریان خود را از دست ندهد پس تمام تلاش خود را برای تهیه کالای مشتری می کند. در این راستا کارخانه در مرتبه اول محصولات موجود در انبار یا نمایندگیهای خود استفاده می کند در مرتبه دوم باید اندازه سفارش مشتری حداقل برابر با تولید روزانه کارخانه باشد تا کارخانه بتواند با تهیه مواد اولیه( موجود در انبار ، سرد خانه ویا مواد اولیه خشک شده )سفارش مشتری را تامین کند درد دلها در انتهای مصاحبه مدیر این شرکت در رابطه با مشکلات الان و پشت سر گذاشته شرکت این طور گفت: در ابتدا انتظار می رفت که با هزینه 200 میلیون تومان بتوان از بخش سنتی به بخش صنعتی ارتقاء یافت اما بر خلاف انتظار هزینه انتهایی چند برابر این هزینه تمام شد . در این حین شهرداری نیز اسرار داشت که کارخانه در شهرک صنعتی داراب احداث شود لذا وعدههایی برای امکانات از قبیل سوخت گاز شهری، راه اسفالته به کارخانجات، تلفن و...را مطرح کرد که به بیشتر انها تا به حال عمل نکرده است. گاز رسانی به کارخانه نشده است وما هنوز یک خط ثابت تلفن نداریم اسفالت جاده در حال انجام است که مقداری هزینه ان را کارخانجات پرداخته اند در ادامه ایشان از تبلیغ نکردن صدا وسیما مبنی بر تفاوت محصولات صنعتی با سنتی ابراز توقع کردند.و ادامه دادند که هزینه حمل ونقل و تهیه سوخت مورد نیاز بالا بوده واز دولت انتظار همکاری بیشتری داریم. بخش میمند بخش میمند در 100کیلومتری جنوب شیراز واقع شده است و به واسطه برخورداری از باغها و مزارع گل متعدد به گلخانه فارس شهرت گرفته است میمند دارای یک هزار و 200 هکتار سطح زیر کشت باغهای گل محمدی دیمی و آبی است که بخش آبی آن در دشتهای میمند و تابعه و دیم در ارتفاعات شمالی و جنوبی مشرف به میمند یا ارتفاعات منطقه هایی به نام خرسان، آپادانا و.. کشت می شود. علاوه بر گلاب که مشهورترین فرآورده میمند محسوب می شود، سالانه ۲۰ هزار تن انواع عرقیات گیاهی در این بخش تولید و به بازار عرضه می شود. با توجه به بارش باران هر ساله سه هزار تن گل محمدی در بخش میمند به دست می آید و در پی آن از این میزان گل تولید شده ظرف 45 روز 9 هزار تن انواع گلاب تهیه می شود البته طی این مدت با توجه به خشکسالی و کاهش باران تولید گلاب نیز بین 25 تا 30 درصد کاهش داشته است. هماکنون شش واحد صنعتی در کنار 50 واحد سنتی در زمینه تولید گلاب و عرقیات در این منطقه به فعالیت میپردازند. تولید گلاب این بخش فقط مربوط به اردیبهشت ماه بوده و علاوه بر گلاب، 40 نوع عرقیات دیگر نیز مانند نسترن، شاطره، بیدمشک و نعناع که عمده آن مصرف دارویی دارند تولید می شوند ضمن اینکه در فصول سرما که گلاب تولید نمی شود سایر عرقیات نظیر کاسنی، کیالک، لیمو، گردو و... که در فصلهای تابستان و پائیز خشک شده عرق گیری می شوند. 40 درصد از گلاب تولید شده در بخش میمند به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر و 60 درصد دیگر نیز در داخل کشور مصرف می شود. در نخستین جشنواره گل و گلاب میمند فارس نخستین جشنواره گل و گلاب با حضور جمعی از مسوولان ، کشاورزان ، باغداران وتولیدکنندگان عرقیات و گلاب روزپنج شنبهدرشهر میمند فیروزآباد فارس برگزار شد.که در این جشنواره مطالب زیر مطرح گردید: شهر میمند استعداد شگرفی در تولید و فرآوری گل و گلاب دارد اما سرمایهگذاریمناسبی برای ایجاد ارزش افزوده در تولید گل و گلاب در این منطقه انجام نشده است. تولید گل دراین منطقه سابقهچندین هزار ساله دارد اما احیای باغات و توسعه کشت گل در میمند نیاز به تامین آب مناسب و اجرای طرحهای تامین آب دارد. در این جشنواره برلزوم اتخاذ تدابیری برای کوتاهشدن دست دلالان و واسطهها در فرآوری و صادرات گلاب و عرقیات از میمند تاکید شد و همچنین برای پیگیری مسایل و مشکلات کشاورزان وباغداران میمند تصمیم گرفته شد که دبیرخانه این جشنواره در طول سال فعال باشد. همایش و جشنواره گل و گلاب