تغییر اقلیم؛ موتور تغییرات اجتماعی برای زنان

 

نائومی کلاین در کتاب "سرمایه‌داری در برابر آب‌و‌هوا؛ همه چیز تغییر می کند"، می‌نویسد: "سیستم اقتصادی ما اکنون در حال جنگ با سیستم جهانی است". تنها امیدی که می‌توان برای پیشگیری از گرمایشِ فاجعه‌آمیز جهان داشت، در اتخاذ تغییرات بنیادین سیاسی و اقتصادی نهفته است؛ و این موضوع به نظر کلاین می‌تواند خبر امیدوارکننده‌ای قلمداد شود. همچنان که کلاین به‌درستی اشاره می‌کند، انباشت دی‌اکسیدکربن در فضای اتمسفر بیانگر وجود شرایطی استثنایی است؛ شرایطی که هر چیزی را تغییر می‌دهد. او در بخشی از کتابش می‌نویسد: "... تغییرات آب‌و‌هوایی فرصتی برای ماست تا بتوانیم اشتباهات ویرانگر قبلی را اصلاح کنیم، این در واقع همان طرح ناتمام آزادی است".
 
البته تغییرات آب و هوایی برای زنان نیز می‌تواند فرصتی باشد که نگرش‌ها و قوانین جنسیت گرایانه را به سمت آزادی‌های مدنی و عدالت جنسیتی پیش برده و شاخص‌های آن را در جهت آماده کردن زنان برای دست و پنجه نرم کردن با چالش‌های تغییر اقلیم بهبود بخشد. بنا به دلائل زیادی از جمله آسیب‌پذیرتر بودن زنان در چالش‌های آینده و لزوم آمادگی زنان برای مواجهه با چالش‌ها، بهبود وضعیت زنان و فقرزدایی از طریق آموزش و توانمندکردن زنان از مهمترین محورهای توسعه پایدار است که کشورهای عضو یونسکو متعهد به انجام آن شده‌اند. این امر به ویژه برای کشورهایی که اقتصادشان متکی به سوخت های فسیلی بوده؛ بسیار مهم است.
 
اقتصاد این کشورها بر مبنای اطمینان به بازار نفت و نیاز خریداران به سوخت‌های فسیلی شکل گرفته؛ اما آنچه که مشخص است این اطمینان از هم اکنون به لرزش افتاده و بنیان اقتصادهای نفتی با چشم اندازهای جهانی به مصرف سوخت‌های پاک ناسازگاراست. این دولت‌ها باید وارد طراحی برنامه‌های بلندمدتی شوند که با رویکردهای جهانی اقتصاد سازگار بوده و نگرانی‌هایی که درباره تغییر اقلیم و کنترل مصرف سوخت های فسیلی است را جدی بگیرند. این کشورها می‌دانند که نگرانی ها در این باره جدی است و برخی از آنها که آسیب پذیرترند؛ هشدارهای را جدی هم گرفته‌اند، از جمله عربستان که با توجه به داده ‌ایی که بیانگر تاثیر شدید تغییر اقلیم بر خاورمیانه‌اند و هشدارهای جدی در مورد مصرف سوخت‌های فسیلی که منبع درآمدش است را جدی گرفته است و به خوبی می‌داند که در جهان پیش رو اتکا به اقتصاد نفتی، این کشور را با چالش جدی مواجهه خواهد کرد.
 
از این رو، نسل جدید حکام عربستان به خوبی دریافته‌اند که برای دست و پنجه نرم کردن با چالش‌های آینده باید زیرساخت‌های خود را در جهت پایدار تغییر دهند و بهبود بخشند. بخش مهمی از پایداری بهبود شاخص‌های مربوط جنسیت است. عدالت جنسیتی هم اکنون تبدیل به یک برند منفعت‌زا برای کشورها شده است. هر کشوری که بتواند استانداردهای زندگی زنان را توسعه داده و بهبود ببخشد و جنسیت گرایی را مهار کرده و یا حداقل شکاف‌ها را کاهش دهد، پیام مثبتی به جهان مخابره می‌کند و در نتیجه نگاه مثبت جامعه جهانی جلب کرده و سرمایه‌گذاران اقتصادی در حوزه‌های زیرساختی نیز بخشی از این جامعه جهانی‌اند که علاقمند به این گونه تغییرات هستند.
 
عربستان به‌طور جدی به صنعت توریسم چشم دوخته و در این مسیر برنامه‌های کلانی در دست اجرا دارد که جایگزین مناسبی برای اقتصاد نفتی و در واقع نجات از اقتصاد نفتی در مواجهه با چالش های تغییر اقلیم است. یک جامعه باثبات و امن جامعه‌ای است که در آن زنان از استانداردهای زندگی مناسب، عدالت جنسیتی و امنیت برخوردار باشند و عربستان برای دستیابی به رویاهایش باید در کنار زیرساخت های مادی، این زیرساخت‌ها را نیز تامین نماید، و هم‌اکنون در این مسیر حرکت می‌کند.
 
ایران نیز که به لحاظ وابستگی به اقتصاد نفتی به عربستان شباهت دارد، باید به فردا بیندیشد، توسعه اجتماعی و فرهنگی و بهبود شاخص های مربوط به جنسیت، بخش مهمی از پایداری است. کشور ما که سالیان درازی از توسعه نامتوازن رنج برده است، از هم اکنون باید به فکر ایجاد زیرساخت های مادی و معنوی در جهت توسعه پایدار باشند. توسعه پایدار با توجه به فرهنگ، دین و ارزش های اجتماعی قابل برنامه‌ریزی است؛ اگر عدالت جنسیتی، ارزش اجتماعی و فرهنگی به حساب آید

منبع : ایانا

TOP