صنعت نفت نیاز به دو دسته تجهیزات دارد که توان ایران در ساخت و تولید آنها متفاوت است. تجهیزات دوار و برجا عنوان این دو دسته است
در سالهای گذشته ایران توانست در ساخت، تولید و طراحی تجهیزات برجا به حدی دست یابد که اکنون تمام استانداردهای اروپا در تولید این تجهیزات رعایت میشود و در بسیاری از موارد تجهیزات ایران در رقابت با تجهیزات اروپایی قدرت بیشتری دارند.تجهیزات برجا و ثابت در صنعت نفت ایران سالهاست تولید میشود و با توجه به حمایتهایی که از تولیدکنندگان این تجهیزات شد، اکنون ایران بهطور کامل در این زمینه تولید رقابتی دارد و سالانه بسیاری از کشورها به ایران سفارش ساخت تجهیزات مورد نیاز خود را میدهند. به عبارتی تجهیزات ثابت در ایران با کیفیت و نرخ رقابتی بیش از نیاز داخل تولید میشود و برخی از شرکتهای نفتی تجهیزات خود را از طریق سازندگان ایرانی تامین میکنند. مهمترین تجهیزات ثابت در صنعت نفت شامل مخازن ذخیره، تحت فشار و انواع مبدلهاست.در حوزه تجهیزات دوار اما موضوع تولید و ساخت تجهیزات نفتی تا حدی متفاوت است. اکنون برخی از تجهیزات دوار مورد نیاز کشور در داخل تولید میشود اما ایران هنوز نتوانسته عمده تجهیزات دوار مورد نیاز را تامین کند. موضوعی که در این زمینه از اهمیت ویژهای برخوردار است، بررسی لزوم تولید تمام تجهیزات صنعت نفت است. هیچکدام از کشورهای تولیدکننده نفت و گاز اکنون تمام تجهیزات مورد نیاز خود را تولید نمیکنند. باید در نظر داشت که تولید تمام تجهیزات برای ایران الزامی ندارد. تولید برخی از تجهیزات دوار نیاز به سرمایهگذاریهای بسیار کلانی دارد که بازده آنها به اندازه کافی نخواهد بود و ایران میتواند به راحتی این تجهیزات را از طریق دیگر کشورها تامین کند. در این زمینه نیاز به حضور در بحث ساخت و طراحی وجودندارد. با این حال برخی از تجهیزات هستند که در کشور تولید نمیشوند اما تولید و ساخت آنها برای ایران توجیه دارد و بحث ملی در آنها مطرح است. در حوزه دوار از نظر فناوری و ساخت برخی حمایتها انجام شده و این بخش در کشور پیشرفتهایی داشته اما کارهای بسیاری باید انجام شود تا به استانداردهای جهانی برسیم. ایران در بخش تجهیزات دوار توانسته قطعاتی مانند کمپرسور و ولوهای مورد نیاز را تولید کند. در این دو قطعه ایران به صادرات هم دست یافته و برخی از کشورها اکنون تجهیزات مورد نیاز را از طریق ایران تامین میکنند. یکی از حوزههایی که نیاز به سرمایهگذاری و پیشرفت دارد، ساخت توربینهای نفتی است. ایندسته از تجهیزات دوار شامل دو بخش هایتک و غیرهایتک میشود. سرمایهگذاری در بخش توربینهای هایتک یکی از پروژههای بزرگ است که ایران میتواند به آن ورود کند اما هنوز در بخش ساخت و طراحی توربینهای غیرهایتک نیاز به رشد و پیشرفت بیشتری دیده میشود. برخی از شرکتهای داخلی این تجهیزات را طراحی کرده و ساختهاند و اکنون از آنها استفاده هم میشود اما باید رشد این صنعت در کشور به حدی باشد که تولیدکنندگان بتوانند این تجهیزات را با استانداردهای اروپا تولید کنند و رفتهرفته وارد بازارهای جهانی شوند. اکنون در شرایط پسابرجام ایران توانسته با بسیاری از شرکتهای خارجی برای تامین تجهیزات و رشد صنعت نفت تفاهمنامههایی امضا کند. باید از برجام بیشترین استفاده را کرد تا صنعت نفت در کشور بتواند تاثیر آسیبهای تحریم را از بین ببرد. ایران در سالهایی که شدیدترین تحریمهای اقتصادی را تجربه میکرد در برخی از حوزهها توانست تجهیزات مورد نیاز را بسازد و تامین کند و در برخی از حوزهها هم دچار عقبماندگی شدیدی شد. در شرایطی که تحریمهای اقتصادی برداشته شده ایران میتواند تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت را از طریق شرکتهای خارجی تامین کند تا جبران گذشته شود. یکی از موضوعاتی که دولت در این زمینه باید ادامه دهد و تاکنون انجام شده، در نظر داشتن منافع سازندگان تجهیزات نفتی در داخل کشور است. شیوه تامین تجهیزات باید به گونهای باشد که شرکتهای خارجی به همکاری با شرکتهای داخلی الزام داشته باشند. در این صورت علاوه بر رشد صنعت نفت و تامین تجهیزات مورد نیاز سطح دانش فنی در داخل کشور نیز افزایش یافته و زمینه تامین بیشتر تجهیزات صنعت نفت فراهم میشود