به طور کلی ساختار های سه بعدی یمی از یر مجموعه های منسوجات صنعتی Technical Textile محسوب می شود. تعاریف مختلفی برای منسوجات سه بعدی مطرح شده است . برخی محققین تمامی منسوجاتی که ساختار آنها در سه جهت x,y,z باشند را به عنوان منسوجات سه بعدی مطرح کرده اند بدون اینکه تعداد مراحل تولید آنها را در نظرگرفته باشند.در حالیکه محققین دیگر فقط منسوجات سه بعدی تولید شده در یک مرحله را به عنوان منسوجات سه بعدی واقعی در نظر گرفته و می پذیرند.
منسوجات سه بعدی بروی سیستم های جدید تولید می شود . علاوه بر این ، با انجام برخی اصلاحات ، امکان تولید آنها توسط سیستم های تولید متداول وجود دارد.البته باید گفت که فرآیند تولید منسوجات سه بعدی سرعت پایین ماشین آلات میباشد.
نوعی از پارچه های سه بعدی که با فرآیند بافت تاری پودی قابل تولید می باشند، پارچه های تاری – پودی قالبی Shape Weaving Process هستند. فرآیند تولید این پارچه ها دارای دو سیستم نخ تار و نخ پود است که نسبت به یکدیگر به صورت عمود برهم در پارچه قرار می گیرند، می باشد.
نخ های تار به طور موازی از قفسه مخصوص تغذیه می شود ، زیرا برای بافت پارچه های سه بعدی مقدار طول های مختلفی در هر سیکل برای هر نخ تار لازم است که بر اساس نوع بافت و هندسه پارچه قالبی مشخص می گردد.در این ماشین میمیلک ها توسط ژاکارد حرکت کرده که از کامپیوتر بر اساس طرح بافت فرمان میگیرد.
ماشین هایی که برای تهیه پارچه های حلقوی تاری از آنها استفاده می شود ( همانند ماشین های حلقوی پودی ) دارای تنوع زیادی می باشند و متناسب با محصول از مکانیزم متعددی برای دست یابی به خواص مورد نظر استفاده می شود.این مساله باعث شده است که تهیه انواع مختلف منسوجات سه بعدی با ویژگی های متفاوت نظیر ( استحکام ، ازدیاد طول ، مدول الاستیسیته ، ضخامت و کشسانی ) با ماشین های حلقوی تاری امکان پذیر باشد . نخ های تغذیه شده به کلیه ماشین های حلقوی تاری بصورت چله می باشد.بنابراین تهیه چله ایی مناسب برای دستیابی به فرآیند بافندگی مطلوب لازم و ضروری است. برای برخی از نخ های فیلامنتی آهار نیز لازم است که این عملیات قبل از مرحله بافندگی روی چله صورت می پذیرد . برخی رگ های مصنوعی ، کیسه نگهدارنده قلب و ساختار های تقویت کننده کامپوزیت های پلیمری و سیمانی ، چند نمونه از منسوجات صنعتی با ساختمان حلقوی تاری می باشد.
پارچه های اسپیسر Warp knitting spacer fabric ، لوله ایی ، پرز دار و پارچه های چند محوری نیز با سیستم حلقوی تاری قابل تولید است. پارچه های پرزدار بر روی ماشین های حلقوی تاری که دارای یک صفحه سوزن است قابل تولید می باشد در حالیکه برای بافت پارچه های اسپیسر و لوله ایی به ماشین هایی که دارای دو صفحه سوزن می باشند، نیاز است.
در بافت پارچه های پرز دار از ابزار ویژه ایی بنام سینکر پرز به عنوان تجهیزات اضافی استفاده میگردد. در این پارچه ها نخ های تشکیل دهنده حلقه پرز به وسیله حلقه های بافت اصلی ، در ساختار پارچه محکم و ثابت نگه داشته می شوند.این پارچه های به عنوان پارچه های ویژه برای پاک کننده ها ، البسه پزشکی و استفاده در ماتریس کامپوزیت های پلیمری کاربرد دارند. با توسعه ماشین های حلقوی پودی تخت بافت الکترونیکی ، ساختار شکل دار قابل تولید می باشد . تولید اشکال مختلف و تغییر قسمت های عرض و باریک با تغییر تعداد سوزن های در حال کار یک رج به رج دیگر و تغییر طول حلقه به دست می آید و در زمانی که سوزن هایی برای بافت مورد نیاز نمی باشد از یک میله فشارنده سوزن برای جلوگیری از تشکیل حلقه بروی این سوزن ها استفاده می شود.
امروزه علاوه بر روش های ذکر شده ، از روش های جدید برای تولید منسوجات صنعتی استفاده می شود که از جمله می توان به تولید پارچه های لوله ایی به روش جوش و مافوق صوت اشاره کرد که در تقویت بتن های استوانه شکل بکار می رود.همچنین با دوخت چند لایه پارچه با یکدیگر نظیر اتصال یک برید سه بعدی با پارچه ای دو محوری ، کارایی منسوجات قابل افزایش بوده که بیشتر در ساخت کامپوزیت ها مورد استفاده قرار میگیرد.
