علائم استفاده بیش از حد از کود و ریز مغذی های کشاورزی در تغذیه خیار
کوددهی زیاد (شوری زیاد):
گیاه خیار به کوددهی زیاد حساس می باشد، زیرا کوددهی زیاد باعث افزایش شوری خاک و سمیت خصوصاً سمیت ناشی از ازت می شود. رشد گیاهان در خاک یا محیط کشت شور (هدایت الکتریکی بالا) متوقف و ظاهر برگ های آنها سبز تیره، غیر شاداب، چرمی شکل و پژمرده می شوند. همچنین یک نوار باریک زرد رنگ در حاشیه برگ ها ظاهر می شود تحت شرایط شور، رشد برگ ها متأثر و به شکل فنجان رو به پایین نمایان می شوند بعد از یک تنش آبی شدید، برگهای مسن تر بطور یکنواخت به صورت سبز رنگ پریده متمایل به زرد ظاهر و بافت های کوچک مرده به سمت داخل برگ توسعه می یابند. اگر منبع آب آبیاری اصلاح شود فقط یک نوار سبز رنگ پریده در حاشیه برگ ها نمایان می شود.
علائم شاخص سمیت کوددهی زیاد در خیارگلخانه ای شامل :
۱- پژمردگی برگ ها، ظهور رنگ سبز تیره و فنجانی شدن برگ ها به سمت پایین (شکل زیر)
۲- چرمی شدن برگ ها همراه با ظهور نوار زرد رنگ در حاشیه برگ ها (شکل زیر)
رفع سمیت کوددهی زیاد:
جهت تخلیه نمک های اضافی خاک و یا محیط های کشت، باید ابتدا با آب شیرین آنها را آبشویی و سپس برنامه کوددهی را مطابق با نیاز گیاه اصلاح نمود.
زیاد بود ازت:
مصرف زیادی ازت باعث توقف رشد، کوتاه شدن فاصله میان گره ها، سخت و ضخیم شدن ساقه ها، ایجاد تودهای از پیچک ها، کوتاه شدن ساقه های جانبی، کاهش گلدهی و کوچک شدن میوه های گیاهان می شود، همچنین باعث فنجانی شدن برگ های میان سال و مسن تر به سمت پایین و پژمرده شدن آنها در شرایط گرم می شود. در این شرایط سوختگی برگها عادی می باشد نقاط شفاف بین رگبرگ ها یا در حاشیه برگ ها تبدیل به رنگ زرد و در نهایت قهوه ای می شوند.
علائم شاخص سمیت مصرف زیادی ازت در خیارگلخانه های شامل:
-پژمردگی و فنجانی شدن برگ های مسن تر به سمت پایین و وجود سطوح زرد و قهوه ای سوخته در برگهای پایین تر(شکل زیر).
رفع سمیت مصرف زیادی ازتدر خیارگلخانه :جهت تخلیه ازت اضافی خاک و یا محیط های کشت، باید ابتدا با آب شیرین آنها را آبشویی و سپس برنامه کوددهی را مطابق با نیاز گیاه اصلاح نمود.
سمیت کلر در خیارگلخانه :
گیاه خیار حساسیت متوسطی به کلر دارد. نمک های کلر عموماً در خاک یا آب زیر زمینی وجود دارند، همچنین کلر، در کودها نظیر کلرید پتاسیم وجود دارد لذا در شرایط شور نباید از این کودها استفاده نمود. سمیت کلر باعث کاهش توان گیاه، زردی و سوختگی حاشیه برگ ها و ریزش آنها قبل از بلوغ می شود. لذا تعیین مقدار سدیم و کلر موجود در آب و خاک تحت کشت خیار، قبل از کشت خیار ضروری است.
علائم شاخص سمیت کلر در خیارگلخانه ای شامل :
-نواری ازبافت سبز رنگ پریده در اطراف و حاشیه برگ ها، همراه با سوختگی حاشیه برگ ناشی از وجود کلر در بافت برگ آلوده (شکل زیر).
رفع سمیت کلر در خیارگلخانه ای :
جهت تخلیه کلر خاک و یا محیط های کشت، باید ابتدا آنها را با آب شیرین آبشویی نمود. شناسایی منابع کلر و مصرف پلکانی آن تا برطرف شدن مشکل ادامه یابد همچنین باید بطور منظم کیفیت آب و شوری خاک آزمایش شوند. آب باشوری متوسط می تواند برای آبیاری محصولات کشت شده در خاک استفاده شود به شرط اینکه آبیاری در شب انجام شود و در هر آبیاری حجم زیادی آب مصرف شود. البته جهت کاهش شوری، باید آبیاری منظم با آب شیرین انجام شود.
سمیت بور در خیارگلخانه ای :
گیاه خیار به مقدار اضافی بور، خیلی حساس می باشد عموما ترکیبات بور در علف کش ها استفاده می شوند. سمیت بور باعث زرد شدن بین رگبرگ ها در برگ های مسن تر میشود و این بطور سریع به صورت نقاط کوچک مرده قهوهای رنگ توسعه می یابد و سرانجام با پیوستن آنها به یکدیگر نواحی بزرگ با بافت مرده را تشکیل می دهند. همزمان برگهای جوانتر زرد رنگ شده و به شکل پیچ خورده نمایان می شوند.
علائم شاخص سمیت بور در خیارگلخانه ای شامل:
– ظهور زردی ما بین رگبرگ ها ودر ادامه تبدیل به نکروز (شکل سمت چپ) و جود نقاط کوچک نکروزه قهوه ای(شکل وسط) و سطوح بزرگ بافت مرده (شکل سمت راست)
رفع سمیت بور در خیارگلخانه ای :
کنترل مسمومیت بور مشکل تر از کمبود آن می باشد. مشکل سمیت بور در کشت خاکی محصولات معمولاً با استفاده غیر اصولی آن ایجاد می شود زمانیکه این مشکل ایجاد شد، ئشستشوی خاک با آب شیرین باعث خروج مقادیر بور اضافی خاک می شود.
اگر از کود بوراکس در سطح خاک استفاده می شود، باید که تمام کلوخه های کود خرد وکاملا پخش زمین شده باشد. چون پخش نامناسب باعث افزایش غلظت آن در کنار ریشه گیاه می شود. ضمناً هنگام استفاده از کودهای حاوی بور دستور مصرف کارخانه تولیدکننده به دقت مطالعه شود.
سمیت منگنز در خیارگلخانه ای:
گیاه خیار به زیادی منگنز حساس نیست و علائم سمیت زمانیکه غلظت منگنز در بافت بالا باشد ظاهر می شود. سمیت منگنز در مسنترین برگ ها با ظهور نقاط کوچک قهوه ای قرمز رنگ بیشمار مابین رگبرگ ها و روی دمبرگ تشخیص داده میشود، در این حالت بافت اطراف این نقاط زرد و در برگهای مسنتررنگ پریده و برگها دچار پیری زودرس میشوند. سمیت منگنز کمبود آهن را تشدید میکند.
علائم شاخص سمیت منگنز در خیارگلخانه ای شامل:
– ظهور نقاط قهوه ای قرمز رنگ بیشمار مابین رگبرگها و دمبرگ(شکل زیر).
رفع سمیت منگنز در خیارگلخانه ای :
مشکل سمیت منگنز مربوط به خاکهای اسیدی و خاکهای با شرایط آب ماندگی می باشد. لذا استفاده از آهک، اصلاح سیستم زهکشی و آبیاری منظم باعث اصلاح زیادی منگنز میشود.
سمیت روی در خیارگلخانه ای:
سمیت روی، باعث ظهو رنگ سبز متمایل به زرد روشن در برگهای جوان تر میشود و سمیت شدید، باعث نقاط قهوهای روشن در بین رگبرگهای برگهای جوان تر و پژمرده شدن برگ های مسنتر می شود.
علائم شاخص سمیت روی در خیارگلخانه ای شامل:
– پیچیدگی برگهای مسن تر(شکل سمت چپ) و ظهور رنگ سبز پریده ونقاط ریز قهوه ای روشن مابین رگبرگها در برگهای جوان(شکل سمت راست).
رفع سمیت روی در خیارگلخانه ای :
در محصولات کشت شده در بسترهای بدون خاک ، سمیت روی ناشی از آلودگی آب مصرفی می باشد .تماس پیوسته محلولهای غذایی با لوله ها و لوازم گالوانیزه باعث ایجاد سمیت روی در گیاهان حساس تحت کشت می شود ظرفهای کشت و سیمهای گالوانیزه منابع دیگر احتمال ایجاد سمیت روی می باشند.
