جسم سیاهی است که از شمار زیادی هیدروکربور ، که به سیستم کولوئیدی در هم شده اند ، درست شده و دارای هیدروکربورهای گوگرد دار و اکسیژن دار هم هست . با گرما دادن به قیر ، از شخی به سفتی خمیری به شلی و آبکی میرود و در روغنهای معدنی حل میشود . قیر چسبنده است و دانههای سنگ را به همدیگر میچسابند ، این است که در ساختن رویههای سیاه آسفالتی مصرف میشود . آب در قیر نشئت نمیکند ، از این رو با آن ساختمانها را آب بندی میکنند .
در ایران ، قیر را اززمان باستان میشناختند . گمان میرود واژه قیر بابلی یا الامیباشد ، زیرا آنها قیر معدنی را برای آب بندی کردن ساختمانها و به جای ملات مصرف میکردند . امروزه قیر را دو جور به دست میآورند ، آن را از معدن در میآورند (قیر معدنی)و بیشتر قیر مصرفی در راه سازی و آب بندی کردن ساختمانها ، از پالون نفت خام تهیه میشود . (قیر نفتی)
تعریف
قیر جسمیهیدروکربنی به رنگ سیاه تا قهوهای تیره که در آن تتراکلریدکربن کاملا حل میشود. قیر در دمای محیط،جامد است. اما با افزایش دما، به حالت خمیری درمیآید و پس از آن مایع میشود. کاربرد مهم قیر به علت وجود دو خاصیت مهم این ماده است؛ غیرقابل نفوذ بودن و چسپنده بودن.
ویژگیهای عمومیقیرها
خصوصیات عمومیقابل توجه چسبانند ه ای سیاه عبارتند:
– غیرقابل نفوذ بودن در برابررطوبت وآب
– عایق الکتریکی
– قابلیت ارتجاع
– پایداری متوسط در برابر اسیدها ,بازهاونمکها
– چسبندگی به سایر مصالح
معایب عمده چسبانندههای سیاه
– خواص فیزیکی ومکانیکی انها با افزایش دما تغییرمیکند,نرم وروان میشوند.
– در برابر گرمای زیاد تجزیه شده,میسوزندو به ذغال بدل میشوند و خاصیت جسبندگی خودرا از دست میدهند
– در برابر فشار زیاد تغییر شکل میدهند.
– در روغنهای معدنی وبرخی حلالها مانند سولفورکربن حل میشوند.
– در محیطهای مرطوب و آلوده به خاک چسبندگی خود را از دست میدهند.
با توجه به این ویژگیها ,انواع قیر در صنعت ساختمان سازی کاربرد بسیاری دارند.یکی ازاین خصوصیات تمایل به چسبیدن به سطوح صلب و عدم نفوذ رطوبت و آب در آن است.این جسبندگی به سطح ظاهری جسم ونیز حالت قیر بستگی خواهد داشت.برای ایجاده عمل چسبندگی باید ماده قیری,توانایی چسبندگی به سطح جسم را داشته باشد. همان گونه که گفته شد وجود رطوبت در سطح جسم این چسبندگی را از میان میبرد.
قیرهای معدنی
از پریدن روغنهای نفت خام در زمان بس دراز پیدا شده است . گویند که قدیمیترین معدنهای قیر که از آنها بهره برداری میشده ، در دره رود اردن پیرامون دریای مرده (بحر المیت) و موصل بوده است ، بیشتر قیر معدنی ای که در امریکا و اروپای باختری مصرف میشود ، از معدنهای ترینیداد Trinidad و بر مواد Bermuda به دست میآید .
قیر تیرینیداد (TRINIDAD)
در شمال مصب روداورنیوکو در ونزوئلا دریاچه قیر طبیعی که از دل یک کوه آتش فشان خاموش بوده بیرون میآید. قیر این معدن پس از مجاورت با هوا گازهای آن متصاعد شده سفت تر میشود ،رویه ی بسته ی قیر را میشکنند واز زیر آن قیر برمیدارند که بازهم قیر روان میشود وجای آنچه رابرداشته پر میکند. قیرتیریینیداد خالص نیست و دارای جسمهای معدنی وریشه ی رستنیهاست.آن را درگرمای 160درجه آب کرده صاف میکنند که قیرتیرینیداد پالوده نامیده میشود و دارای 38.5%جسمهای معدنی 5%جسمهای آلی ای که درسولفور کربن حل نمیگردد و65%قیر است که در سولفورین کربن حل می شود.
جسمهای معدنی که آن را خاکستر آتشفشانی وخاک رس کولوئیدی میپندارند به شکل دانههای خیلی ریز در آن پخشند.
این جسمهای معدنی ریزدانه درجه نرمیو درجه چکیدنش را بالا برده اند.قیر تیرینیداد پالوده را در روغنهای معدنی حل میکنند ویا آن را باقیرهای نفتی درهم کرده به مصرف میرسانند.
قیر تیرینیداد پالوده چگالی 1.4 درجه نفوذ1.4تا4(درگرمای 25درجه) درجه نرمی78تا84 و درجه شکستن 14تا13 است.
قیر برمودا (BERMUDA)
در جنوب شرقی کارولینای شمالی از یک جای مرداب مانند به پهنای 360هکتار وگودی 6/. تا7/2 متر که پر از قیر است برداشته میشود.هنگام بیرون آمدن از چشمه قیر خمیری است از آن گاز هم برمیخیزد و کم کم دربرابر هوا سفت میشود.چگالی قیر برمودا 005/1 درجه نرمیآن 5/51 درجه شکستن آن 1تا4 است و90 تا98% آن درسولفور کربن حل میشود.قیر برمودا62/. تا 45/6% وزنش جسمهایی که در درسولفور کربن حل نمیشوند وجسمهای معدنی دارد.جسمهای معدنی قیربرمودا5/. تا65/3% وزن آن است.
قیر Beeten
در یک جزیرهء کوچک در سوماترا معدن قیری هست که قیر آن دارای 30/40% قیر و40/57% جسمهای معدنی قیر25/2% جسمهای آلی است.
قیرهای معدنی ایرانی
در ایران ، قیر معدنی زیاد است . چند جا در استان کرمانشاه (پاطاق ، گشان و جاهای دیگر) ، پیشکوه و پشت کوه لرستان (قطعه قیران) و نزدیک ایستگاه راه آهن کشور . نزدیکی بیله سوار مغان (قیره دره) و جاهای دیگر معدن قیر پیداشده است . یکی از معدنهایی که قیر زیاد دارد و نویسنده ان را بررسی کرده ، قیر معدنی بهبهان میباشد .
چون درجه آب شدن قیر معدنی بهبهان نزدیک به درجه آلو گرفتن آن است، از این رو نمیشود درجه آب شدن آن را اندازه گرفت .
سنگهای قیری
در زمانهای خیلی پیش ، نفت خام در سنگهای آهکی یا ماسه سنگها نشت کرده ، با گذشت زمان روغنهای معدنی آن به کندی پریده ، قیر در سنگ بجا مانده و سنگ قیری درست شده است . قیر در سنگهای قیری به یک اندازه نیست ، برای هر مصرفی آن را کم و زیاد میکنند .
سنگ آهکی قیری را آسیاب کرده ، گرد ان را در ساختن رویه آسفالت کوبیده و بتن آسفالتی مصرف میکنند . اگر گرد سنگ ، کم قیر داشته باشد ، به ان قیر میزنند و هر گاه زیاد داشته باشد ، به ان گرد سنگ میافزایند .
ماسه سنگ قیری ای را که نزدیک به دره درصد قیر داشته باشد ، آسیاب میکنند تا به شکل شکر سوخته درآید و ان را برای ساختن رویه ماسه آسفالتی مصرف مینمایند . اگر قیر ماسه زیاد باشد ، در انبار دانههای آن به همدیگر میچسبند . در روسازی ، چنانچه قیر ماسه کم باشد ، به ان قیر میزنند و هر گاه قیرش زیاد باشد ، به ان ماسه میافزایند . همین که قیر ماسه سنگ آسیاب شده ، اندازه شد (نزدیک به دهدرصد وزن ماسه) آن را روی راه پهن میکنند و با غلتکهای چرخ فولادی داغ (منقل دار) آن را غلتک میزنند تا توپر و یک تکه گردد .
ماسه سنگ پر قیر را آسیاب میکنند و آن را در آب جوش میریزند ، گرمای آب جوش پوسته قیر روی دانههای ماسه را آب مینماید ، ماسه ته مینشیند و قیر در آب شناور میماند ، آب قیر دار بخار میکنند تا قیر ان به جا بماند .
قیرهای نفتی
قیرهای نفتی را از پالودن نفت خام میگیرند . نفت خام جسم کند روانی است به رنگ سیاه قهوه ای ، به آن گرما میدهند تا بنزین ، نفت و روغنهای دیگرش بپرند و قیر آن پس بماند . از پالودن نفت خام ، فرآوردههای نوشته شده در زیر به دست میآیند :
در گرمای تا 100 درجه ، بنزین سبک Light Gasolin
در گرمای 100 تا 160 درجه ، حل کننده نفتی Naphta
در گرمای 160 تا 250 درجه ، نفت چراغ Kerosence
در گرمای 250 تا 360 درجه ، نفت گاز Gas Oil
در گرمای بیش از 360 درجه ، پس مانده سوختی Residual Fuel
از گرما دادن بیش از 380 درجه به پس مانده سوختی ، Solid Bitumen
روغنهای قیر معدنی با گذشتن زمان خیلی دراز در گرمای کم ، به کندی پریده اند که اکسیژن و گوگرد هم در آن کارگر بوده و قیر با آب و هوای پیرامون معدن اخت گرفته است . از این رو پایداری قیرهای معدنی در رویههای سیاه راه و اندودهای آب بندی ، از قیرهای نفتی بیشتر میباشد .
قیر نفتی از پالودن نفت خام در گرمای زیاد وزمان خیلی کوتاه ساخته میشود. قیر نفتی خالص یا بیتوم ، در گرمای زیاد و زمان خیلی کوتاه ساخته میشود .
قیر نفتی خالص یا بیتوم ، در گرمای زیاد آبکی است ، با کم شدن گرما ، کند روان ، خمیری سفت و شخ میشود . به قیر نباید زیاد گرما داد که روغنهای معدنی آن کم و بیش بپرند و خشک گردد و چسبندگی آن را گم کند .
تفاوت قیر معدنی و قیر نفتی
قیر معدنی و قیر نفتی همجنسند . تفاوتشان در زیر نوشته شده است :
الف ـ قیر نفتی کمتر از 1% گوگرد دارد ، قیر معدنی گوگردش بیشتر است . قیر معدنی ترینیداد 8/3% ، قیر معدنی کالیفرنیا 9/3% و قیر معدنی مکزیک 2/3% گوگرد دارند .
ب ـ قیر نفتی خالص است ، قیر معدنی دارای جسمهای معدنی میباشد و تا 1% هم خاکستر دارد .
ج ـ روغن قیر نفتی بیشتراز قیر معدنی است ، روغن قیرهای نفتی آبکی ، تا 70% وزنشان میرسد
دـ شمار اسید و صابونی شدن قیر نفتی کمتر از قیر معدنی میباشد
)شمار اسید ، روشن میسازد که برای خنثی کردن اسید آزاد در یک گرم قیر ، به چند هزارم گرم هیدراکسید کالیم نیاز است و شمار اترسل ، روشن میسازد که برای تجزیه اترسل در یک گرم قیر به چند هزارم گرم هیدراکسید کالیم نیاز است.صابونی شدن برابر است با شمار اترسل +شمار اسید (
شمار اسید در قیر نفتی کمتر از 1 و صابونی شدن آن تا 10 میرسد . این شمارها در قیر معدنی بیشتر است . (در قیر ترینیداد ، شمار اسید 4/15 و صابونی شدن 34 میباشد) . شمار اسید و صابونی شدن قیر نشانه جنس قیر و خالص بودن ان است .
قیر موم دار (موم نفت یا پارافین روغنی است معدنی که کم و بیش در قیر نفتی هست) برای ساختن رویه سیاه خوب نیست . موم (پارافین) خاصیت آنگمیقیر را کم میکند ، هر چه مومقیر بیشتر باشد ، خاصیت آنگمیآن کمتر است . با کم شدن خاصیت آنگمیقیر ، کم کم رویه سیاه حالت فنری خود را گم میکند و شکننده میشود . رویه سیاه در سرما جمع شده ، در آن تنش کششی پیدا میشود ، همین که این تنش از تاب کششی رویه آسفالتی یخ زده زیاد ترشود ، رویه میترکد ، هر چه موم (پارافین) قیر نفتی کمتر باشد ، به قیر معدنی نزدیک تر و برای ساختن رویه سیاه بهتر است. نمیشود همه پارافین قیر نفتی را از ان گرفت زیرا ، بخشی از پارافین که بلوری است ، جدا میشود . اما آنچه غیر بلوری است جدا نمیشود و درقیر به حال محلول کولوئیدن میماند .
به جز پارافین ، مایه قیر (آسفالتین) ، اکسیژن و روغنهای معدنی هم در جنس قیر اثر دارند . خاکستر ، جنس قیر بازاری را نامرغوب میکند ، اما در قیر راه سازی مانند گرد سنگ است ، زیرا جنس خاکستر بیشتر سیلیس و اکسید آهن است که در قیر جانسین جسمهای آلی شده اند .
قیر خلاء
اگر پالایش نفت خام در خلاء (جای بی فشار)انجام گیرد ، روغنهای معدنی سنگین نفت خام بیشتر گرفته میشوند ، از این رو قیری که پس میماند شخ میگردد . قیر خلاء در راه سازی مصرف نمیشود و آن را برای مصرفهای ویژه میسازند و در سرما پایدار نیست زیرا روغن کم دارد و خاصیت آنگمیآن کم است .
قیر هوا دمیده یا قیر اکسید شده
برای آنکه قیر نفتی با درجه نرمیبالا ، در سرما هم آنگمیبماند ، به ان هوا میدهمند تا اکسید شود . قیر خالص را در روغنهای معدنی سنگین حل میکنند و به ان گرما میدهند تا آب گردد . در قیر آبکی هوا میدمند تا اکسید شود و دارای خاصیتهای قیر معدنی گردد .
با دمیدن هوا به قیر آبکی گرم و روغنهای آن تنمیپرند . و در سرما هم آنگمیمیماند . اگر درجه نفوذ یک قیر اکسید شده و یک قیر اکسید نشده یکی باشد ، درجه چکیدن و درجه نرمیقیر میرسد ، از این رو در گرما از قیر اکسید نشده پایدار تر است .
چسبندگی قیر اکسید شده در گرمای زیاد بیشتر از قیر اکسید نشده است . خاصیت انگمیقیر اکسید شده در سرما ، از قیر اکسید نشده بیشتر میباشد .
قیر اکسید شده Rubbery graed هم مینامند و ان را برای اندود کردن لولهها ، ساختن مقوا و گونی قیری ، اندود در آب بندی و مانند اینها مصرف میکنند .
در پالایشگاه آبادان ، برای اندود آببندی ، دو جور قیر اکسید شده ساخته میشد :
قیر 25/80 و قیر 15/90 R که 15 و 25 درجه نفوذ و 80 و 90 درجه نرمیانها هستند .
چسبندههای سیاهی (قیر و قیطران) که برای ساختن رویههای سیاه راه مصرف میشوند باید دارای خاصیتهای نوشته شده در زیر باشند : روی دانههای سنگ را با یک لعاب نازک بپوشانند و انها را به همدیگر بچسبانند . رویه سیاه در برابر اثرهای جوی به ویژه نشت کردن آب و کم و زیاد شدن گرما پایداری کند . آب در آن نشت نکند ، در گرمای تابستان عرق نکرده ، نرم نشود و موج برندارد و در سرمای زمستان جمع نشود و ترک نخورد .
رویه سیاه زیر چرخ غلتان بارکشهای سنگین (چرخ سطح راه را میکوبد ، میمکد و میخراشد و میراند) پایداری کند و بار چرخ را به لایه زیری خود برساند .
خاصیتهای نوشته شده در بالا ، پس از گذشتن زمان کوتاهی که از ساختن رویه سیاه گذشت ، پیدا شوند و زمان درازی دوام کنند .
در راه سازی سه جور قیر نفتی مصرف میگردد : قیر خالص ، قیر محلول و امولسیون قیر .
قیرهای خالص
پس مانده پالودن نفت خام است . در سرما شخ میباشد با زیاد شدن درجه گرما ، سفت ، خمیری ، شل و آبکی میشود . قیر خالص برای ساختن رویههای سیاه داغ و گرم به مصرف میرسد . از این رو باید رویه سیاه داغ در هوای گرم و خشک ساخته شود . در هوای سرد و سنگ سرد ، قیر خالص داغ آبکی ، دانههای سنگ را خوب اندود نمیکندو به انها میماسد و چسبندگی سنگها به همدیگر کم میشود . برای اندود کردن سنگ با قیر خالص ، باید قیر و سنگ را 130 تا 170 درجه داغ کرد .
قیرهای محلول
برای ساختن رویه سیاه در جای خشک و هوای سرد ، اندود آب بندی ، اندود سطحی و نفوذی و اندود کردن سنگ سرد مصرف میشوند . برای آنکه بشود قیر را در گرمای کم آبکی کرد ، آن را در روغنهای معدنی حل میکنند . روغن حل کننده قیر محلول باید دست کم 10% وزن قیر محلول باشد . قیرهای محلول را دو جور میسازند :
روغن راه که در پالایشگاه نفت ساخته میشود ، یا از حل کردن قیر خالص در روغنهای معدنی سنگین مانند نفت گاز یا نفت کوره به دست میآید . روغن راه در گرمای عادی خمیری شل تا کند روان است . روغن راه سیاه رنگ میباشد و سنگ را خوب اندود میکند اما چسبندگی آن کم است .
دیگری قیرهای محلول (پس بریدCut Backs) آن را از حل قیر خالص در روغنهای معدنی ای که زدو میپرند میسازند . در قیرهای محلول ، قیر به شکل تک مولکول است . جنس قیر محلول بستگی به جنس قیر خالص و روغن معدنی حل کننده آن دارد . هر چه روغن حل کننده زیاد تر مصرف گردد ، قیر محلول شل تر میشود . کند روانی قیرهای محلول باید به اندازه ای باشد که، برای آب کردنشان نیاز به گرمای زیاد نباشد . درجه گرمای آب کردن قیرهای محلول باید از درجه الو گرفتن روغن حل کننده آنها پایین تر باشد . قیرهای محلول آبکی را میشود به حال سرد هم مصرف کرد
قیر امولسیون
امولسیون، مخلوطی از دو مایع غیر قابل امتزاج است که یکی از این مایعات به صورت ذرات ریزی، در مایع دیگر معلق می باشد. مایع معلق شده را فاز داخلی یا فاز غیرپیوسته و مایع دیگر را فاز خارجی یا فاز پیوسته می نامند.
امولسیونها به لحاظ نوع فاز معلق به دو دسته آب در روغن و روغن در آب تقسیم می شوند. در امولسیونها به روشهای مختلف میتوان مشخص نمود که کدام فاز پیوسته و کدام فاز غیرپیوسته است. جهت تعادل دو فاز داخلی و خارجی در امولسیون و یا به عبارت دیگر برای ساخت امولسیون و حفظ ثبات این دو فاز به صورت معلق، موادی به مخلوط دو مایع افزوده می شود که امولسیون ساز یا امولسیفایر نامیده می شود. در بعضی موارد لازم است که پایداری امولسیون را افزایش داد به این منظور ماده دیگری به نام پایدار کننده به امولسیون اضافه میگردد.
قیرامولسیون یک نوع امولسیون روغن در آب است. ذرات قیر در این مخلوط به صورت گلبولهای معلق باردار در محلولی از آب و سایر سازندهها شناور است.
قطر دانههای قیر معمولاً در دامنه 0.001 تا 0.002 میلی متر می باشد.
اجزای تشکیل دهنده امولسیونهای قیری:
قیر Bitumen
حلال Solvent
آب Water
امولسیفایر Emulsifier
اسید Acid
پایدارکننده Stabiliser
پلیمر Polymer
قیر، آب و امولسیون ساز اجزای اصلی تشکیل دهنده امولسیونهای قیری می باشند. در بعضی موارد ممکن است فاز آبی امولسیون قیری حاوی پایدار کننده نیز باشد. تحقیق در مورد سه جزء اصلی تشکیل دهنده امولسیون قیری یعنی قیر، آب و امولسیون ساز جهت درک عملکرد امولسیون قیری ضروری است.
تقسیم بندی برای امولسیونهای قیری بر اساس ضابطههای زیر می باشد:
1- ساختار یونی (علامت بار الکتریکی ذره)
2- پایداری در تماس با مصالح سنگی تند شکن (ناپایدار)، متوسط شکن(نیمه پایدار)، دیرشکن (پایدار و بسیار پایدار)
چرا امولسیون ؟
قیر در دمای محیط به حالت جامد یا نیمه جامد میباشد که کارایی لازم را ندارد ولی میتوان به سه روش زیر آنرا قابل استفاده نمود که عبارتند از:
· حرارت دادن قیر
· مخلوط نمودن قیر با حلالهای نفتی(قیر محلول)
· مخلوط نمودن قیر با آب به صورت امولسیون قیری
روش اول معمولاً برای کارهای با حجم بالا مورد استفاده قرار می گیرد. روش دوم امروزه گران تمام می شود زیرا باعث هدر رفتن حلالهای نفتی، آلودگی محیط زیست و انتشار هیدروکربنها بویژه در مناطق شهری شده و خطرات ناشی از آتش سوزی را به همراه خواهد داشت. ضمناً اجرای کار در این حالت باید در فصل مساعد و با مصالح سنگی خشک و غیر مرطوب انجام شود.
امولسیونهای قیری بر حسب مورد مصرف باید خصوصیات ویژه ای داشته باشد مثلاً مشخصات امولسیون قیری که برای ایجاد لایه چسبنده بین دو لایه آسفالتی استفاده می شود با امولسیون قیری که برای تهیه مخلوط آسفالتی سرد به کار می رود متفاوت می باشد.
در ضمن با توجه به سیاستهای دولت جمهوری اسلامی در قالب برنامههای توسعه سوم و چهارم در زمینه شاخصهای زیست محیطی ، استفاده از امولسیون قیر در ایران آغاز و به تدریج جایگزین قیر محلول با حلالهای نفتی(نظیر MC250) که دارای اثرات زیانبار زیست محیطی بوده و بار مالی فراوانی را به واسطه واردات نفت سفید بر کشور تحمیل می کند ، خواهد شد.
شایان ذکر است این طرح از اولویتهای وزارت راه وترابری بوده و دستور العمل استفاده از محصول، توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و موسسه قیر و آسفالت تدوین و ابلاغ شده است.
هزینه بالای راهاندازی و نگهداری کارخانجات آسفالت گرم و مضرات زیست محیطی از یکسو و محدودیت توزیع و حمل آسفالت گرم از مهمترین عواملی است که در آینده بسیار نزدیک تهیه و استفاده از آسفالت گرم را در دنیا ممنوع خواهد کرد.
در حال حاضر استفاده از قیر امولسیون ( قیر با حلال غیر نفتی ) و آسفالت سرد جهت جایگزینی مد نظر قرار دارد.
امروزه چند فاکتور مهم در مورد کیفیت آسفالت مورد بررسی قرار می گیرد.
• قدرت وتوانائی حمل به مسافتهای طولانی.
• توانائی استفاده ازآسفالت با ضخامتهای کم.
• سرعت پخش آسفالت مخصوصاً در شهرهای بزرگ و مجتمعهای مسکونی که در اجرای پروژهها با موانع زیادی روبه رو ست.
• قیمت تمام شده مناسب و ارزان.
• عدم تضاد با شاخصهای زیست محیطی و سلامتی انسانی.
• سرعت راه اندازی کارخانه مادر وامکان پشتیبانی از کارگاهها یا جرائی.
• پیچیده نبودن ماشین آلات موردنیازوسهولت استفاده.
•مناسب جهت هرنوع آسفالت وروکش ( خیابان – اتوبان – باندفرودگاه)
امروزه روندتغییر سیستم راهسازی گرم با استفاده از روشهای امولسیونی در صدر فعالیت بسیاری از کشورها قرار گرفته و میرود تا در این دهه کاملاً جای خود را با آسفالت گرم تعویض نماید.
سابقه استفاده از امولسیونهای قیری برای ساخت و نگهداری راهها به 1920 برمیگردد و از سالهای 1953 امولسیونهای قیری کاربرد گستردهای یافت و در ساخت آزادراهها، بزرگراهها، راههای اصلی، فرعی و روستایی به روش آسفالت سرد، انواع آسفالتهای حفاظتی، اندود سطحی، مصرف در لکه گیری و نگهداری و بهسازی راهها و… از آن استفاده میشود. امولسیونهای قیری دارای مزایای فراوانی هستند از قبیل:
•ایمنی بیشتر
•صرفه جویی درهزینه
•تنوع کاربرد
•صرفه جویی درمصرف انرژی
•وکاهش آلودگی زیست محیطی
•امکان استفاده آنهاروی سطح مرطوب
قیرها محلول زودگیر Rapid Curing = RC
از حل کردن قیر خالص در بنزین Gasoline ساخته میشوند که بسته به اندازه ی حل کننده آنها نامگذاری شده اند.
RC5 RC4 RC3 RC2 RC1 RC0
قیرهای محلول کندگیر Medium Curing = MC از حل کردن قیر خالص در نفت چراغ Kerosene ساخته میشوند که بسته به اندازه ی حل کننده آنها نامگذاری شده اند:
MC5 MC4 MC3 MC2 MC1 MC0
قیرهای محلول دیر گیر Slow Curing = RC
از حل کردن قیر خالص در روغنهای معدنی که دیر میپرندمانند نفت گاز Gasoil یا نفت کوره Fuel Oil ساخته میشوند که بسته به اندازه ی حل کننده آنها نامگذاری شده اند:
SC6 SC5 SC4 SC3 SC2 SC1 SC0
آزمایشهای تعیین خصوصیات قیر
آزمایشهای زیر خصوصیات قیر طبیعی را تعیین میکند:
1. اندازه گیری نقطه نرمی(Softening Point)
2. اندازه گیری درجه نفوذ (Penetration)
3. اندازه گیری میزان کشش (Ductility)
4. اندازه گیری نقطه شکست (Fraass Breaking Point)
5. بررسی اثر حرارت و هوا روی قیر (Thin Film Over Test)
6. اندازه گیری گرانروی (Viscosity)
7. اندازه گیری وزن مخصوص (Specific Gravity)
8. اندازه گیری حلالیت یا درجه خلوص قیر Solubility))
9. اندازه گیری نقطه اشتعال (Flash Point)
10. اندازه گیری استقامت مخلوطهای آسفالتی به روش مارشال (Marshall)
11. آنالیز غربالی مصالح معدنی (Sieve Analysis)
12. استخراج و آزمایش قیر در مخلوطهای آسفالتی (Extraction)
شرح چند آزمایش تعیین خصوصیات قیر
۱- درجه نفوذ
آزمایش درجه نفوذ برای تعیین سختی قیر مورد استفاده قرار میگیرد. در این آزمایش از یک سوزن استاندارد تحت اثر بار ۱۰۰ گرمیدر مدت ۵ ثانیه به داخل قیر در دمای ۲۵ درجه نفوذ میکند. مقدار نفوذ برحسب دهم میلی متر درجه نفوذ نامیده میشود. هر چه درجه نفوذ کم تر باشد قیر سخت تر است.
۲- گرانروی
هر چه کند روانی قیر بیش تر باشد خواص جامد بیش تری از خود نشان میدهد. واضح است در دماهای بالاتر کند روانی کم تر است. این مشخصه قیر با دستگاه سی بولت فیورل و یا به روش کینماتیکی اندازه گیری میشود.
۳- درجه اشتعال
درجه اشتعال دمایی است که اگر قیر به آن دما برسد، گازهای متصاعد از آن با نزدیک شدن شعله، مشتعل میشوند و در سطح آن شعله به وجود میآید. حداکثر دمایی که میتوان قیر را در کارگاه گرم کرد به درجه اشتعال محدود میباشد.
4-افت وزنی
افت وزنی قیر در دمای بالا، در اثر تبخیر قسمتی از روغنها و ترکیبات نفتی آن میباشد. این مشخصه نیز از خواص مهم قیر است. افت وزنی قیر در اوِن در دمای ۱۶۳ درجه سانتی گراد و در مدت ۵ ساعت (شرایط تقریبی پخت آسفالت) اندازه گیری میشود.
۵- شکل پذیری یا انگمی
اگر نمونه ای از قیر با سطح مقطع ۱ سانتی متر مربع را با سرعت ۵ سانتی متر/دقیقه بکشیم، مقدار افزایش طول نمونه را قبل از پاره شدن خاصیت انگمیقیر گویند.
۶- درجه خلوص
میدانیم حلال قیر تترا کلرور کربن و سولفور کربن است. بنابراین اگر نمونه ای از قیر را در هر یک از این مواد حل کنیم، ناخالصیهای آن باقی میماند و از آن جا درجه خلوص قیر را میتوانیم تعیین کنیم.
درجه خلوص عبارت است از: (وزن نمونه قیر) ÷ [(وزن ناخالصی) – (وزن قیر)]
۷- درجه نرمی
درجه نرمیدمایی است که با رسیدن قیر به آن دما، قیر از حالت جامد به حالت روان در میآید. هرچه درجه نرمیقیر بیش تر باشد، حساسیت کم تری نسبت به تغیرات دما دارد. درجه نرمیقیرهای معمولی حدود ۶۰ تا ۷۰ میباشد.
انواع قیر طبق استانداردهای ایران
اگر فرض کنیم که قیر در همه نقاط ایران برای مصارف ایزولاسیون وراه مورد استفاده قرار می گیردو همچنین اگر توجه داشته باشیم که مملکت ما دارای آب وهوا ی گوناگون است به طوری که تابستانها در نواحی جنوب مانند خوزستان در جه گرما به حدود 50 در جه سانتی گراد می رسد و در زمستان در بعضی از نقاط شمال و یا غرب کشور ما سرما تا حدود 30 درجه زیر صفر می رسد روشن می گرددکه مصرف یکنوع قیر در نقاط مختلف مملکت ما درست نیست.مثلا قیری که در درجه حرارتهای پایین روان می گرددقابل مصرف در استان خوزستان نیست ویا مثلا قیری را که شکنندگی آن در حرارتهای 4 تا 5 در جه زیر صفر ظاهر می شود نمی تواند در استان همدان مورد مصرف قرار گیرد زیرا در سرما ی آن استان در اولین زمستان خرد شده وخواص خود را از دست می دهد. بدین لحاظ قیرهای پالوده را با توجه به خواص آ نها نام گذاری نموده و معمولا آنهارا با دو عدد مشخص می نمایند مانند قیرهای 10-20 / 20-30 /30-40 /40-50 /70-60 /15-95 /80-100/100-120 /150-130 /180-200 /220-250 /320-380 که در ساختمان بیشتر قیرهای 70-60 و15-95 مصرف می شود و به نام قیر شل وقیر سفت معروف می باشد و بقیه قیرها در راه سازی یا صنایع مورد مصرف دارد.
هر کدام از این قیرها دارای مشخصات ویژه ای مانند درجه اشتعال – درجه نفوذ – در جه نرمی –در جه چکیدن – درجه شکستن – خاصیت انگمی –و بلاخره درجه غلظت مخصوص می باشند.یادآور میگرددکه کلیه این خواص و آزمایشهای مربوط به آن وسیله موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
استاندارد شده است. که ذیلا درباره بعضی از آنها توضیح مختصری داده خواهد شد.
کاربردهای قیر
درجهان صنعتی امروز ,قیر کاربرد گسترده ای دارد.عمومآدر هبگام به کارگیری قیرها کیفیت مورد نیاز بررسی میشود. این کنترل ,توسط روشهای آزمایشگاهی بر اساس کاربرد وعمل کردمحصول انجام میپذیرد.کیفیت چسبندگی و غدم نفوذ رطوبت به همراه قیمت ارزان ,قیرهارا به عنوان مصالح اصلی محافظت از بامها مورد استفاده قرار میگیرند دارای قیرهای با درجات ویژه هستند.
یکی از عمده مصارف قیرها استفاده از آنها در ساخت میتوان استفاده از آنها در ساخت آسفالتها ی قیری است .عایق بندها ,چسبها,پوششهای اکوستیکها ,رنگها,پوشش کف ,پانلهای الیافی چند لایه و انواع ماستیکها نام برد.در بیشتر موارد میتوان با اضافه نمودن مواد معدنی به قیرها خواص آنها را اصلاح کرد.
موارد کاربرد قیر :
üکارهای عمرانی :راهها، فرودگاهها ، زمینهای ورزشی ، بنیادهای ساختمان ، عایق کاری ساختمان و …
ü زمینههای هیدرولیکی : کانالها ، پلها ، مخازن آب ، سد و…
ü مصارف صنعتی: پوشش محافظ فلزات ، رنگ آمیزی ، درزبندی ، باطری سازی ، تایر سازی ، کفاشی ، پوشش لوله گاز زیر زمینی و …
ü کشاورزی: حفظ رطوبت ، زودرسی گیاه ، جلوگیری از سله و ایجاد جنگلهای مصنوعی ، فرسایش خاک و شنهای روان و ….
ü الکتریکی : نوارهای آسفالتی ،پرکردن اتصالات الکتریکی ، پوشش سیمها ، عایق کاری و…
اقسام قیر مصرفی
قیر را از حیث نوع مصرف به دو نوع قیرهای راهسازی یا قیر رقیق و قیرهای ساختمانی و (عایق بام) یا قیر سفت تقسیمبندی مینمایند. حدود 90 درصد از قیرهای تولیدی در راهسازی و 10 درصد آن برای مصارف عایقکاری به کار برده میشود. در کشور ما، عمده مصرف قیر توسط وزارت راه و ترابری جهت ساختن جادهها و همچنین شهرداریها به منظور روکش خیابانها صورت میگیرد.
قیرهای راهسازی
قیرهای راهسازی را معمولاً بر اساس درجه نفوذ یا نفوذپذیری (Penetration) دستهبندی مینمایند. درجه نفوذ یک ماده قیری، بیانگر قوام و استحکام آن میباشد که به صورت تعداد واحد نفوذ (یک دهم میلیمتر) یک سوزن استاندارد قائم در یک نمونه قیر و در شرایط معینی از زمان و وزن روی سوزن و دما تعریف میگردد. معمولاً درجه نفوذپذیری قیرها را 25 درجه سانتیگراد با وزنه 100 گرمی و در مدت 5 ثانیه اندازهگیری مینمایند. قیرهای راهسازی که در ایران ساخته میشود، “60 به 70” و “85 به 100” میباشد که این اعداد بیانگر محدوده درجه نفوذ قیرها میباشد.
پوشش سطوح به کمک فراورده قیری
معمول ترین روش آب بندی بامها وسا یرقسمتهای ساختمان استفاده از قیر گونی است.به هنگام استفاده از این مصالح برای پوشش ,نکات زیر را باید در نظر داشت.
– عایق کاری به هنگام بارندگی مجاز نیست .
– عایق کادی بر روی سطحهای مرطوب مجاز نیست .زیرا در این صورت حبابهایی در زیر لایه عایق تشکیل میشود .که با تغییر دما,تغییر حجم میدهند و بر اثر ضربه ,عایق کاری پاره میشود.
– قیرهای جامد را تا زمانی که گرم وروانند باید به مصرف رساند.
– عایق کاری در دمای کمتر از 4 درجهءسانت گراد نباید انجام شود.
– قیرهای مورد مصرف را به علت تبخیر مواد فرار نباید بیش از 175 درجهءسانت گراد حرارت داد.
– مصرف هر گونه ابزار سوراخ کننده برای نگهداری ورقهای قیر اندود مجاز نیست.
– باید از انجام دادن هر عملی که امکان صذمه دیدن عایق کاری را فراهم کند(مانندراه رفتن با کفش غیر مناسب )جلوگیری نمود.لایههای عایق باید از هر دو طرف ده سانتی متر یکدیگر را پوشانده باقیرمشابه به یکدیگر بچسبند.
– پوشش سطوح شیبدار باید از رقوم پایینتر به بالا انجام شود ولازم است هم پوشانی به نحوی باشد که آب نتواند به میان لایهها نفوذ کند.
– در زمانی که عایق کاری فقط با یک لایه انجام میگرددباید در جهت عمود به خط شیب سطح از پایین ترین رقوم سطح به بالا انجام گردد.
– چنانچه عایق کاری در لایههای متوالی انجام شود هر لایه باید عمود بر لایه قبلی به اجرا در آید.
– پوشش نهایی برای عایق کاری باید به نحوی باشد که از رسیدن هر گونه صدمه به آن جلوگیری شود .
– انتخاب قیر مناسب و به مقدار کافی ,به نحوی که تمامیمنافذ بافت گونی اشباع گردد,از اهمیت فراوانی بر خوردار است.البته گونی هم نباید پوسیدگی و پارگی داشته باشد.
حفظ و مراقبت از عایقهای رطوبتی
از عایقهای رطوبتی در حین اجرا و دورهءبهره برداری از ساختمان ، بایذ دز برابر سرمای زیاد(یخبندان)یا گرمای زیاد (تا حد ذوبواشعه ماورا بنفش,ازن,شعله ء آتش ,صدمات مکانیکی ,حرکات سازه ای,و ساختمانی ,صدمات شیمیایی(معدنی وآلی)محافظت شود.
سرمای زیاد موجب ترک خوردگی عایق میشود;به ویژه اگر از قیر نامناسب که دارای خاصیت کشسانی مطلوب نیست استفاده شود.قیر مورد مصرف باید بر اساس خصوصیات اقلیمیمحل انتخاب شود.
گرمای زیاد سبب روان شدن قیر میشود.در مناطق خصوصا در لایه نهایی باید قیر مناسبی انتخاب شودکه با حرارت محیط روان نشود.در مناطقی که اختلاف درجه حرارت روز تابستان وشب زمستان زیاد استباید از قیرهای دمیده با مشخصات 15/90 یا 25/85 در عایق کاری لایه آخر استفاده میشودو از مخلوطی از این قیرها با قیر 100/80 یا70/60 یا 50/40 بهره جست. در صورت دسترسی به قیر معدنی ,از این قیرها میتوان به جای قیر اکسیده استفاده کرد.تابش مستقیم خورشید که دارای اشعهء ماوراء بنفش است سبب تجزیه واد قیری و قطرانی واز دست رفتن خصوصیات انها میشود .ازن که در لایههای بالا ی جو وجوددارد باعث حفاظت بسیاری از موجودات و مواد از اشعه ماوراء بنفش میشود,ولی وجود آن در نواحی کوهستان بر اثر رعدو برق یا در شهرها در اثر سوخت ناقص موتورهای درون سوز بر قیر اثر نا مطلوب دارد و ان را تجزیه میکند.
اتش نیز سبب سوختن مواد قیری و قطرانی و از بین رفتن عایق رطوبتی میشود.صدمات مکانیکی مانند ضربه وسایش ,سوراخ شدن,ریشه دوانی گیاهان و همچنین نشست و حرکات سازه ای ساختمان نیز موجب از بین رفتن عایق کاری میشود.
بسیاری از مواد شیمیایی مانند حلال و رغنهای معدنی ,قیر و قطران را در خود حل میکنند.همچنین قلیایی قوی و اسیدها و گازها ی اسیدی مخلوط در هوا موجب خرابی عایق میشوند.
برای محافطت از عایقهای رطوبتی باید به نحوی آنها را پوشاند.این پوشش برحسب محل عایق کاری ,اقلیم وعمل کرد فضا و ملاحظات اقتصادی و کاربردی انتخاب میشود.استفاده ازآسفالت ,آجر فرش ,موزاییک,کاشی یا پخش شن ,اندود مناسب ویا استفاده از ورقهای فلزی غیر آهنی مانند مس و آ لو منیوم ,رایج و مدسوم است .
انواع آب بندی :
آب بندی کردن بام ساختمانهای تازه ساخته شده
سطح بام تازه ساخته شده را با شیب 1% به سوی ناودان تخت کنند . روی سطح تخت شده بام را یک لایه ملات سیمان و ماسه به کلفتی تا تا 3 س. م بکشند و سطح آن را خوب تخت کنند . اگر شیب بندی بام با بتن سبک انجام گیرد بهتر است .
قیر خالص 40/50 یا 60/70 و بهتر از اینها ، قیر معدنی را خرد نمایند و ان را در یک بشکه خالی ریخته و روی آن ، سه برابر وزن قیر ، نفت چراغ بریزند .
برای آنکه قیر زودتر در نفت حل شود ، بشکه را کمیگرم کنند و گاه به گاه درون بشکه را هم بزنند . پس از آنکه همه قیر در نفت حل شد و همانند شیره سیاه گردید ، آن را بگذارند سرد شود .
قیر محلول آبکب را چند دست روی لایه ملات پرداخت شده بام بپاشند . دست یکم ، در سوراخهای ریز سطح پرداخت شده فرو خواهد رفت . دست دوم ، سوراخهای ریز را پر خواهد کرد . دست سوم ، کمیرو خواهد زد . اگر رو نزد ، قیر پاشی را چهار تا پنج دست انجام دهند . بام قیر پاشی شده را یک تا سه روز بگذارند تا نفت آن بپرد و دانههای قیر در ریزه سوراخها جا بمانند و انها راپر کنند . پیش از فرش کردن سطح بام ، یک برگ پلاستیک روی سطح قیر اندود شده بام پهن نمایند .
پس از انکه نفت از سطح بام پرید ، جلوی سوراخهای ناودان بادام را ببندند و روی بام ، به اندازه ای که روی بلند ترین جای بام یک بند انگشت آب بایستد . آب بریزند . پس از یک شبانه روز ، زیربام را بررسی کنند ، جا نم پس داده باشد ، انجا را از روی بام لکه گیری و قیر پاشی نمایند و از نو ، روی بام آب بریزند و پس از یک شبانه روز ، زیر بام را بررسی کنند . اگر جایی نم پس نداده باشد ، روی بام را هر جور که خواسته باشند فرش نمایند . در این روش ، نیازی به مالیدن قیر گرم و چسباندن گونی روی بام نیست . قیرپاشی نباید به اندازه ای باشد که قیر محلمحلول روی بام روان گردد .
آب بندی کردن بامهایی که یک چند بار آب بندی شده باشند و باز هم نم پس بدهند و با آب چکه کنند :
روی بام را خوب پاک نمایند . لکههایی خراب شده را بکنند و زیر ان را تعمیر کنند . جای تعمیر شده را با قیر محلول ابکی سرد اندود نمایند . جای تعمیر شده و قیر اندود شده را با ماسه آسفالت پر کنند و ان را با تخماق دستی خوب بکوبند که جا بیفتد و توپر شود . لای ترکهای سطح بام را با میخ فولائی یا با قلم فولادی و چکش ، با چرخ سنباده خالی کنند . لای درزهای خالی شده را با قیر محلول سرد آبکی اندود نمایند . درون آنها را با ماسه اسفالت بند بکشند و روی بند کشی را با گوه چوبی و چکش بکوبند . روی سطح بام لکه گیری شده را مانند آنچه دربند 1 نوشته شد ، قیر بپاشند و نم پس دادن بام را ازمایش کنند.
کف گرمابه ، آبریزگاه و اشپزخانه :
اینها را هم به روش بالا اب بندی نمایند . بهتر است قیر پاشی انها راتا پنج دست انجام داد و یک برگ پلاستیک کلفت روی سطح اندود شده بچسبانند و سپس روی ان را فرش کنند.
آب بندی کردن پی بناهای تازه ساخته شده :
روی پی را نزدیک به 20 س . م پایین تر از کف زیر زمین تخت کنند و سطح آن را با ملات ماسه و سیمان ، تخت رومالی نمایند . روی ملات رو مالی شده را چند دست با فشار قیر محلول سرد آبکی بپاشند جوری که پس از پریدن نفت ، روی ملات رومالی ، یکسان و بی لکه سیاه شده باشد . روی سطح اندود شده ، دیوار بسازند . بهتر است پیش از گرفتن قیر ، روی آن یک برگ پلاستیک کلفت بچسبانند .
بدنه بیرونی دیوار پی تازه8 ساخته شده را با ملات سیمان و ماسه پرداخت شده رومالی کنند . روی ملات رومالی را چند دست قیر محلول سرد آبکی ، با جاروب یا قیر پاش اندود نمایند . جوری که پس از پریدن نفت ، همه بدنه دیوار پی یکسان و بی لکه ، سیاه شده باشد . پشت دیوار اندود شده را با شن یا قلوه سنگ پر کنند .
پشت دیوار زیر زمینی را تا نزدیک به 20 س . م پایین تر از کف زیر زمین بکنند . لای درزهای دیوار با میخ فولادی بخراشند و خالی نمایند . بدنه دیوار را پاک کنند و روی آن را با یک لایه ملات سیمان و ماسه پرداخت شده رومالی نمایند . روی ملات پرداخت شده را چند دست با قیر محلول سرد آبکی با قیر پاش اندود کنند ، جوری که پس از پریدن نفت ، روی بدنه دیوار پی یکسان و بی لکه ، سیاه شده باشد پشت دیوار قیر اندود شده را با شن یا قلوه سنگ پر کنند .
باد آوری ـ در کارهای بزرگ بهتر است که : درز آسفالت بام را با ماشین چرخ سمباده ی کوچک ببرند . سطح بام و درزها بریده شده را با هوای فشرده پاک کنند . قیر محلول سرد آبکی را با ماشین قیر پاش دستی با فشار بپاشند و روی سطح قیر پاشی شده پیش از سفت شدن قیر ، برگ پلاستیک بچسبانند تا با گذشتن زمان ، روغنهای قیر نپرند .
آب بندی کردن زیر چمن :
زیر چمن کاری و گل کاری پشت بام ، کف ایوان و مانند اینجاها را که باید یک لایه خاک ریخته شده و هر روز آب پاشی شود ، جوری که در زیر نوشته شده است آب بندی کنند :
روی سطحی که باید چمن کاری و گل کاری شود یک لایه ملات پر مایه سیمان و ماسه بکشند و روی آن را سه دست و بیشتر ، قیر محلول در نفت بپاشند تا برق بیفتد . روی سطح قیر پاشی شده ، گونی قیری دو لا با مغزی سر بی یا برگه پلاستیک کلفت بچسبانند . جای درزها ، برگه پلاستیک یا گونی را 5 س .م روی هم بچسبانند و روی آن رابه پهنای 10 س. م با همان گونی قیری یا برگ پلاستیک روچسبانی کنند .
گونی قیری با مغزی سربی بازاری ، از دو لایه آستر و رویه گونی قیری و میان آن دو برگ پلاستیک یا یک برگ سرب به نازکی 018/0 تا 4/0 م م ساخته میشود.
حمل و نقل و نگه داری
بارگیری,حمل و بار اندازی انواع قیرها باید با دقت انجام گیرد.انواع مختلف قیر باید جداگانه دسته بندی وانبار شوند. آزمایش نمونههای گرفته شده از انواع قیر باید منطبق با ویژگیهای خواسته شده در مشخصات با شد .
قیرها باید در مکانهای تمیز و حتی المقدور سر پوشیده نگه داری شوندو ازآلودگی آنها با خاک,مواد مضر ,آب, یخ و برف جلوگیری شود.لازم است انبارهای بسته به طور پیوسته تهویه شوندواز تجمع گازهای قابل اشتعال در انها جلوگیری گردد.
این انبارها باید دور از آتش و مواد قابل اشتعال با شندو برای اعلام و اطفای حریق احتمالی در آنها تدابیر لازم پیش بینی شده باشد .
امولسیونها را می توان تا چند ماه در انبار نگه داشت;ولی اقدامات لازم برای جلوگیری از شکسته و تخته شدن و دلمه شدن آنها باید صورت گیرد.به هنکام انبار کردن هر چند وقت یکبار باید بشکههای امولسیون را غلتاند وسروته کردن از رسوب کردن گلبولهای قیر و چسبیدن انها به یکدیگر جلوگیری شود.همین طور باید از ورود اتفاقی مصالح سنگی ومواد شیمیایی ونیز مخلوط شدن انواع مختلف امولسیون در یکدیگر به ویژه آنهایی که دارای بار الکتریکی متفاوتی هستند جلوگیری کرد.زیرا هر یک از عوامل یاد شده موجب شکستن امولسیونها و در پاره ای موارد یخ زدن آنهاست .به طور کلی توصیه میشود از انبار کردن امولسیون در دمای کمتر از 2+درجه سانتی گراد خودداری شود .پیش از مصرف امولسیونها نیز بهتر است بشکههارا بغلتانند تا دانههای قیر در همه جای آن به طور یکنواخت پخش گردد.
هنگام کار با مواد قیری باید پیش گیریهای لازم به منظور جلوگیری از بروز سوانح انجام شود .مواد قیری نباید بیش از 175 درجهء سانتی گراد گرم شوند یا به هنکام گرم کردن دود کنند.
برای گرم کردن مواد قیری نباید شعلهءمستقیم آتش را به آنها نزدیک کرد,بلکه باید حتی الامکان از وسایل گرم کننده ءقابل کنترل مانند لولههای مارپیچ حاوی روغن داغ یا بخار ووسایل الکتریکی استفاده نمود .در صورتی که مجبور باشیم از شعلهءآتش برای گرم کردن استفاده کنیم,باید بین شعله و مخازن مواد قیری حایلی قرار دهیم.