تاریخچه
موسیر بومی نواحی غرب آسیاست. عدهای موطن آنرا کوهستانهای فلسطین میدانند. موسیر توسط فرانسویها به اروپا انتقال یافت. در سال ۱۵۳۲ به آمریکا برده شد. از زمانهای خیلی قدیم این سبزی کشت میشده است. در ایران کاشت موسیر مرسوم نبوده و نیست، ولی این گیاه به طور وحشی در کوهستانها میروید. عدهای در بهار و تابستان به جمعآوری موسیر از کوهستانها میپردازند و آنرا به فروش میرسانند.
مشخصات گیاهشناسی و نحوهی کاشت
نام علمی گیاه موسیر Allium ascalonicum L. میباشد. بعضی نام علمی آن را Allium cepa L. var. aggregatum میدانند. موسیر از سبزی های فصل خنک است. گیاهی چند ساله میباشد که بهندرت تولید بذر میکند. معمولا گیاه موسیر را به وسیلهی پیازهای کوچک که به صورت غده هستند و لایهلایه نمیباشند و در کنار پیاز مادری بهوجود میآیند، تکثیر میکنند. بعضی پیازهای کوچک را کلاوز مینامند. مجموعهی پیازهای کوچک از قاعده بههم متصل میباشند، ولی برخلاف سیر، به وسیلهی پوشش نازک برگ ها همانند آنچه در سیر دیده میشود، احاطه نشدهاند.
در هندوستان موسیر را به وسیلهی بذر هم، تکثیر میکنند. طول ساقهی گل دهندهی آن به ۲۵ سانتیمتر میرسد. گاهی گل های موسیر تولید بذور سیاهرنگی میکنند که در کپسول به وجود میآیند. برای تکثیر موسیر میتوان از بذور آن استفاده کرد. در اینصورت کشت بذر و غدهی متورم، همزمان صورت میگیرد. معمولا ۱۰۰ روز بعد از کاشت پیازهای کوچک، غده های بزرگ موسیر قابل برداشت میباشند. از غدههای بزرگ به عنوان سبزی استفاده میشود و غدههای کوچک را نگهداری کرده، سال آینده از طریق آنها به کشت موسیر اقدام میکنند. ممکن است قسمتهای هوایی گاه زرد شود که این حالت زمان برداشت را مشخص میسازد. ممکن است از پیازهای کوچک و برگهای سبز آن برای تهیهی سالاد استفاده شود. موقع کاشت موسیر، تمام اندام پیازهای کوچک نباید در خاک فرو رود، بلکه باید فقط یکسوم تا سهچهارم آن در خاک قرار گیرد. فاصلهی دو پیازچه از هم باید ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر باشد که روی خطوطی که ۳۰ سانتیمتر از یکدیگر فاصله دارند کاشته شوند.
گیاه موسیر
مواظبتهای زراعی
آبیاری گیاه موسیر مانند سیر و پیاز مرتب انجام میشود. آبیاری تا زمانی که برگها زرد نشوند، ادامه دارد. با مشاهدهی برگهای زرد و قهوهای بوته، آبیاری قطع میگردد. سپس غده ها و بوتهها از زمین خارج میشوند. برگها از یک سانتیمتر بالای غده قطع میشوند. غدهها بهمدت یک تا دو هفته در مقابل آفتاب در مزرعه خشک میشوند تا کمی رطوبت خود را از دست بدهند. با اینکار قدرت انبارداری موسیر بالا میرود. نوع خاک، مصرف کود، آمادهکردن زمین، آبیاری، مراقبتهای زراعی، مبارزه با آفات و امراض، در مورد موسیر کاملا مانند سایر سبزی های پیازی میباشد.