يكی از مهم ترين علايم بیماری بهجت ايجاد زخم های آفتی در حفره دهان است
بیماری بهجت یک بیماری مزمن است که سیستمهای مختلف بدن را درگیر میکند. از نظر بالینی با آفتهای دهان و ژنیتال، ضایعات پوستی و تظاهرات چشمی، عصبی و گوارشی بروز میکند.
بیماری بهجت یا بیماری راه ابریشم یا بیماری آدمنتیاس یک نوع از التهاب رگها میباشد که در ایجاد مشکلات بینایی از جمله کوری و ایجاد ضایعات پوستی در دهان، پستان، و یا تناسل نقش دارد. ضایعات پوستی به شکل آفت دردناک هستند. مشکلات ریه، روده، و یا درد ماهیچهها کمیاب ولی ممکن است. درمان با استفاده از استروئیدها و یا داروهای ایمنی میباشد. نام این بیماری از نام خلوصی بهجت، پزشک پوست اهل ترکیه گرفته شدهاست که نخستین بار آن را توصیف کرد.
اثرات بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است و ممکن است خود به خود از بین بروند. درمان شامل داروها برای کاهش نشانه ها و علائم بیماری بهجت و جلوگیری از عوارض جدی نظیر نابینایی است. شروع این بیماری بیشتر از سنین جوانی و میانسالی است اما در کودکان نیز مشاهده شده است.
بیماری بهجت یا بیماری راه ابریشم یا بیماری آدمنتیاس یک نوع از التهاب رگها میباشد
علایم بیماری بهجت:
آفت دهان: يكی از مهم ترين علايم بیماری بهجت ايجاد زخم های آفتی در حفره دهان است. معمولا اين زخم ها دردناك هستند و در تمام مناطق دهان پراكنده اند. ولی اصلی ترين خصوصيت آنها، راجعه بودن شان است. يعني اگر شما دچار آفت هايی در دهان خود می شويد كه منفرد هستند يا فقط يك بار ايجاد شده و ديگر تكرار نمی شوند، نبايد زياد نگران ابتلا به بيماري بهجت باشيد.
آفت ناحیه تناسلی: آفت های ناحيه تناسلی است كه پس از بهبود جای آنها باقی می ماند. اين آفت ها اگر ايجاد شوند با احتمال بيشتری مطرح كننده بيماری بهجت هستند
جوش یا آکنه روی پوست: بيماری بهجت می تواند در پوست ضايعه های مختلفی ايجاد كند، از التهاب هاي ساده پوستی تا زخم هاي عميق ولی يك علامت تقريبا اختصاصی برای بيماری بهجت آزمون پاترژی (Pathergy Test) ناميده مي شود كه يك نوع از واكنش های پوستی است.
التهاب چشم: معمولا در شروع بيماری، چشم هم درگير می شود و درگيری آن می تواند از يك التهاب ساده عنبيه تا درگيری عصب بينايی و در نهايت كوری متغير باشد. بنابراين بيماران مبتلا به بيماری بهجت در صورت ايجاد شدن ساده ترين علايم چشمی كه قبلا وجود نداشته است بايد سريعا تحت ويزيت چشم پزشكي و درمان هاي لازم قرار گيرند.
بیماریهای گوارشی : ستگاه گوارش نيز ممكن است در طي بيماري بهجت دچار مشكلاتي از قبيل زخم هاي متعدد بويژه در روده ،درد شکم، اسهال یا خونریزی شود.
التهاب مغز: با نشانههای تب، سر درد، سرگیجه، بی تعادلی و حتی سکته مغزی
التهاب رگها و شریانهای بزرگ
درد مفاصل: بهجت می تواند در مفاصل بزرگ بدن بويژه زانو و مچ پا التهاب ايجاد كرده و باعث درد مفصلی شود.
لخته شدن خون در سياهرگ های پاها و دست ها نيز در بيماران مبتلا به بهجت ديده مي شود و بيشتر از افراد سالم اتفاق مي افتد.
بيماری بهجت می تواند در پوست ضايعه های مختلفی ايجاد كند
علت بروز بیماری بهجت :
علت دقیق بیماری بهجت ناشناخته است، اما به نظر میرسد یک بیماری خود ایمنی باشد. در این نوع بیماری، سیستم ایمنی به اشتباه به یک ماده یا فرآیند طبیعی در بدن واکنش نشان میدهد و منجر به علائم التهاب میشود. گروههای خاصی از افراد در معرض خطر ابتلای بیشتری نسبت به سایرین هستند.
سن: همه سنین و جنسیتها در معرض خطر بروز بیماری بهجت هستند، اما معمولا افراد را در دهه ۲۰ و ۳۰ تحت تاثیر قرار میدهد. مردان معمولا علائم شدیدتری را نسبت به زنان تجربه میکنند.
قومیت و منطقه جغرافیایی: این عامل ممکن است در چگونگی پیشرفت بیماری فرد مبتلا نقش داشته باشد. این وضعیت در مردان خاورمیانه و آسیا و زنان ایالات متحده، کشورهای غربی دیگر، ژاپن و کره شایعتر است.
عوامل ژنتیکی و ارثی: ممکن است یک ترکیب ارثی یا ژنتیکی برای این بیماری وجود داشته باشد. بیماری بهجت را میتوان به باکتریها، ویروسها یا عوامل محیطی ارتباط داد. قبل از اینکه این حدسها را بتوان ثابت کرد نیازمند تحقیقات بیشتری هستیم.
روش تشخیص بیماری بهجت :
در حال حاضر هیچ نوع تست و آزمایشی وجود ندارد که وجود بیماری بهجت در فرد را تشخیص دهد و این کار معمولا توسط پزشک و با بررسی علائم بیماری انجام میشود. البته پزشک میتواند با انجام آزمایشهای خون، وجود مشکلات دیگر ناشی از این بیماری را شناسایی کند.برای تشخیص این بیماری، معیارهایی درنظر گرفته شده است، اما همیشه کارآمد نیستند.
اگر فردی از شش معیار زیر چهار نمره یا بیشتر بگیرد تشخیص با حساسیت نود و هشت درصد بهجت است
آفت دهانی دو نمره
آفت ژنیتال دو نمره
ضایعات چشمی دو نمره
ضایعات واسکولار یک نمره
ضایعات پوستی یک نمره
پاترزی یک نمره
پیشگیری از بیماری بهجت:
این بیماری پیشگیری خاصی ندارد، اما کنترل وزن، جلوگیری از چاقی و حفظ رژیم غذایی متعادل و سرشار از سبزیجات و میوههای متنوع و پرهیز از مصرف زیاد قند و چربی شاید مفید باشد.
علت دقیق بیماری بهجت ناشناخته است اما به نظر میرسد یک بیماری خود ایمنی باشد
درمان بیماری بهجت:
پزشک شما برای کنترل علائم و نشانه هایی که در طول عود علائم دارید، داروهایی مانند کرم های پوستی، ژل ها و پماد ها تجویز می کند؛ داروهای موضعی کورتیکواستروئید به منظور کاهش التهاب و درد به طور مستقیم به زخم های پوستی و تناسلی اعمال می شوند، مانند: کرم پوستی، ژل و روغن.
داروهای خاصی که حاوی کورتیکواستروئید هستند را باید مستقیم روی محل زد و باعث کاهش التهاب و درد می شود.
قطرههای چشمی حاوی کورتیکواستروئید یا دیگر داروهای درمان التهاب و ضدالتهاب میتوانند از درد و قرمزی چشمها، در صورت وجود التهاب خفیف، بکاهند.
اگر درمانهای موضعی مؤثر واقع نشد، پزشک ممکن است دارویی به نام کلشیسین (Colchicine) تجویز کند. ورم مفاصل با استفاده از این دارو برطرف خواهند شد.
درمان خوراکی : گاهی اوقات ممکن است نیاز به درمان خوراکی با داروهایی که بر تمام بدن اثر میکنند، داشته باشیم. این داروها شامل کلشی سین که دارویی ست که برای نقرس استفاده میشود.
داروهایی برای سرکوب سیستم ایمنی همچون آزاتیوپرین، سیلکوسپورین و سیکلوسفامید
داروهایی که چگونگی عملکرد سلولهای ایمنی را تغییر میدهند.
داروهای دیگر ممکن است بر اساس علائمی که بروز میکنند، توصیه شوند. بیماران باید برای گزینههای درمانی با مسئول درمانی خودشان صحبت کنند.
درمان در دوره بارداری: بهجت ظاهرا ارتباطی با عوارض بارداری ندارد، اما داروهایی استفاده شده برای این باداری مضر بوده تا جایی که ممکن است منجر به سقط جنین شود. به همین دلیل بهترین کار این است که قبل از بارداری با مسئول درمانی صحبت شود و برای آن برنامه ریزی شود. گاهی اوقات نوزاد با بیماری بهجت نوزادی به دنیا میآید. این مورد معمولا نادر است و همیشه خود بخود ظرف ۶ تا ۵ هفته برطرف میشود.