دانه‌هاي تخم کتان سبب کاهش کلسترول، تثبيت قند خون، جلوگيري از پوکي استخوان، کمک به کاهش وزن، افزايش سلامت سيستم ايمني بدن و پيشگيري از سرطان مي‌شوند.
كليات گياه شناسي کتان
امروزه گياه كتان در منطقه وسيعي از اروپا و آُسيا مي رويد.از گياه کتان استفاده هاي زيادي بعمل مي‌آيد. از الياف کتان براي بافتن پارچه استفاده مي‌شود. پارچه كتان براي البسه مخصوصا در تابستان نوعي مناسب بشمار مي رود.
به گزارش بيتوته، كتان گياهي است كه از قديم الايام شناخته شده و بكار ميرفته است.حتي پرورش آن در مصر در حدود پنج قرن قبل از ميلاد مسيح معمول بوده است.
تركيبات شيميايي کتان:
از دانه هاي كتان در اثر فشار و بدون حرارت دادن روغني بدست مي آيد كه به روغن كتان ( براي اينكه با روغن برزك اشتباه نشود) ناميده مي شود.
افزودن دانه‌هاي تخم کتان به رژيم غذايي روزانه سبب افزايش سلامتي قلب و سلامت سيستم گوارش مي‌شود، از طرفي دانه‌ها تخم کتان سبب کنترل وزن شده و پيشگيري‌کننده از سرطان نيز مي‌باشند.
تحقيقات اخير حاکي از آن است که دانه‌هاي تخم کتان سبب کاهش کلسترول، تثبيت قند خون، جلوگيري از پوکي استخوان، کمک به کاهش وزن، افزايش سلامت سيستم ايمني بدن و پيشگيري از سرطان مي‌شوند.
چگونگي مصرف تخم کتان
بهتر است دانه‌هاي تخم کتان را خريداري کرده و خود آن را در منزل آسياب نماييد. از آنجايي که تخم کتان يک دانه روغني است، خريد تخم کتاني که قبلاً آسياب شده، ممکن است گذشت زمان سبب اکسيده شدن آن گردد، در حالي که شما مي‌توانيد دانه‌هاي تخم کتان را خريداري کرده و به هنگام مصرف و به ميزان نياز خود، آن را با آسياب برقي در منزل آسياب نماييد و به شکل پودر درآوريد و مصرف کنيد.دانه‌هاي تخم کتان مي‌توانند بيش از يک سال قابل مصرف باشند.
بهتر است پودر تخم کتان را در دماي اتاق نگهداري کنيد. ميزان مصرف تخم کتان براي افراد سالم و بزرگ‌سال که در مصرف آن محدوديتي ندارند، يک قاشق سوپ‌خوري در روز مي‌باشد.
محققان اظهار مي‌دارند مرداني که در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات مي‌باشند، بايد از مصرف تخم کتان اجتناب نمايند.
براي افراد جوان تر، بيشتر از يک قاشق چاي‌خوري تخم کتان در روز توصيه نمي‌گردد. از آنجايي که تخم کتان حاوي فيبر بالايي مي‌باشد، براي وارد کردن آن در رژيم غذايي خود از ميزان کم شروع کنيد و به تدريج آن را افزايش دهيد.
يک قاشق سوپ‌خوري تخم کتان حاوي 36 کيلوکالري و يک قاشق سوپ‌خوري از تخم کتان آسياب شده حاوي 50 کيلوکالري انرژي مي‌باشد.از آنجايي که دانه‌هاي تخم کتان طعم و مزه سبک و ملايمي دارند، مي‌توانيد به چندين روش آن را در رژيم غذايي روزانه خود وارد نموده و مصرف کنيد.
فوايد تخم کتان
- تخم کتان مي‌تواند سبب کاهش کلسترول خون و همچنين پايين آمدن قند خون گردد. فيبر محلول موجود در تخم کتان مي‌تواند سبب کاهش کلسترول گردد و از افزايش پلاک در خون جلوگيري کند و در نتيجه از تنگ شدن ديواره عروق خوني که مي‌تواند منجر به افزايش فشار خون و در نهايت سکته و حملات قلبي گردد، جلوگيري و پيشگيري نمايد.فيبر موجود در تخم کتان همچنين مي‌تواند از افزايش قند خون در بيماران ديابتي جلوگيري کند.
- تخم کتان از پوکي استخوان و تحليل رفتن بافت استخواني جلوگيري مي‌کند. تحقيقاتي که بر روي موش‌هاي آزمايشگاهي انجام شد، حاکي از به تأخير افتادن تحليل استخواني در موش‌هاي آزمايشگاهي بود که با تخم کتان تغذيه شده بودند و اين امر به سبب وجود اسيدهاي چرب امگا-3 موجود در تخم کتان مي‌باشد.
- تخم کتان براي افرادي که تمايل به کاهش وزن و کنترل وزن دارند بسيار مناسب مي‌باشد. خوردن تخم کتان 30 دقيقه قبل از خوردن وعده غذايي سبب پر شدن معده و احساس سيري در افراد شده و در نتيجه موجب کنترل اشتها و کم خوري مي‌شود.
تخم کتان و روغن آن
- تخم کتان سبب بهبود سيستم گوارش بدن مي‌گردد. فيبر موجود در تخم کتان از بروز يبوست جلوگيري مي‌کند و سبب هضم و دفع به موقع گرديده و به سلامت سيستم گوارش کمک مي‌نمايد.
- تخم کتان ايمني بدن را افزايش مي‌دهد. ALA موجود در تخم کتان سبب کاهش التهابات و در نتيجه عملکرد بهتر سيستم ايمني بدن مي‌گردد.تحقيقات اخير نشان داده‌اند که تخم کتان مي‌تواند سبب کاهش برخي ناهنجاري‌هاي التهابي مانند آرتريت روماتوئيد، لوپوس و پسوريازيس گردد.
- تخم کتان جلوگيري کننده از سرطان است. تحقيقات نشان مي‌دهند تخم کتان نقش مهمي در پيشگيري از ابتلا به سرطان به ويژه سرطان روده و سينه دارد. اين گياه به علت دارا بودن آنتي‌اکسيدان‌هاي مهمي همچون ليگنان‌ها که نقش مهمي در مبارزه با سرطان دارند، مي‌تواند با پيشگيري از رشد سلول‌هاي سرطاني، با سرطان مبارزه کند.
احتياط در مصرف تخم کتان!
محققان معتقدند علي‌رغم فوايد بسيار زيادي که در تخم کتان مشاهده و اثبات شده، اما در مصرف آن نبايد زياده‌روي کرد.
افرادي که داراي روده التهابي و تحريک‌پذير مي‌باشند، بايد از خوردن تخم کتان اجتناب کنند.
همچنين زنان باردار و مادران شيرده نبايد تخم کتان مصرف کنند.
تخم کتان از پوکي استخوان و تحليل رفتن بافت استخواني جلوگيري مي‌کند. تحقيقاتي که بر روي موش‌هاي آزمايشگاهي انجام شد، حاکي از به تأخير افتادن تحليل استخواني در موش‌هاي آزمايشگاهي بود که با تخم کتان تغذيه شده بودند و اين امر به سبب وجود اسيدهاي چرب امگا-3 موجود در تخم کتان مي‌باشد.
از طرفي افرادي که دچار بيماري‌هايي مانند اندومتريوز، تخمدان پلي‌کيستيک و فيبروييد مي‌باشند، نيز بايد از مصرف تخم کتان اجتناب نمايند.
محققان اظهار مي‌دارند مرداني که در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات مي‌باشند، بايد از مصرف تخم کتان اجتناب نمايند.
اگر تخم کتان را به عنوان يک دارو مصرف مي‌کنيد، حتماً با پزشک خود مشورت نماييد.
چند پيشنهاد
- به هنگام صرف ناهار، دانه‌هاي تخم کتان را به سالاد خود اضافه نموده و ميل کنيد.
- تخم کتان را با آب‌ميوه مخلوط کرده و ميل نماييد.
- تخم کتان را به انواع سالادها و يا سوپ‌ها بيفزاييد.
- تخم کتان را به ماست و يا دوغ خود اضافه نموده و ميل کنيد.
- تخم کتان را به سس گوجه‌فرنگي و يا آب انواع گوشت‌ها اضافه کرده و ميل نماييد.
- تخم کتان را به گوشت چرخ‌کرده اضافه نموده و سپس با آن کوفته و يا کباب درست کنيد.
ترکيبات تخم کتان
- تخم کتان حاوي انواع ويتامين‌ها و مواد معدني از جمله اکثر ويتامين‌هاي گروه B بوده و داراي منيزيم و منگنز نيز مي‌باشد.
- تخم کتان داراي دو نوع فيبر محلول و نامحلول مي‌باشد.
- تخم کتان داراي چندين نوع آنتي‌اکسيدان قوي از جمله ليگنان است. از آنجايي که تخم کتان يک ماده گياهي است، يکي از بهترين منابع ليگنان‌ها مي‌باشد.
- تخم کتان حاوي اسيدهاي چرب امگا- 3 بوده و از اين رو ضد التهاب مي‌باشد. تخم کتان يکي از منابع غني گياهي است که داراي امگا-3 گياهي به نام آلفالينولنيک اسيد (ALA) مي‌باشد. بعد از روغن تخم کتان، روغن کانولا بيشترين ميزان ALA را دارا است.
